Makine Mühendisliğinden İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı’na; Orgeneral Bakıri Kimdir?

Parstoday – Orgeneral Muhammed Bakıri, sakin ve ağırbaşlı bir komutan, sistematik ve uzlaştırıcı yönetim tarzıyla halk ve askeri elitler arasında özel bir yere sahiptir ve İran’ın modern askeri gücünün mimarı olarak anılmaktadır.

Orgeneral Muhammed Hüseyin Bakıri, sadece İran İslam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri’nin bugünkü kaderini etkileyen değil, aynı zamanda ülkenin savunma doktrininin geleceğini şekillendirmede merkezi bir rol oynayan bir komutanlar kuşağının temsilcisidir. Bu yazıda Parstoday, Orgeneral Bakıri’nin hayatına yakından bakmaktadır.

Doğum

Orgeneral Muhammed Hüseyin Efşerdi, daha sonra “Muhammed Bakıri” adıyla tanındı, 1960 yılında (1339 Hicri Şemsi) Tahran’da doğdu. O, İran’a karşı Irak Baas rejimi tarafından yürütülen yıkıcı savaşta dahiha olarak kabul edilen şehit komutan Hasan Bakıri’nin kardeşidir ve kendisi de Kutsal Savunma’nın (İran-Irak Savaşı) parlak yıldızlarından biridir. Şu anda İran İslam Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı olarak görev yapan bu seçkin komutan, yalnızca İran’ın en etkili askeri figürlerinden biri olmakla kalmayıp, aynı zamanda İran’ın savunma yapısının akıllı ve geleceği gören mimarı olarak kabul edilmektedir.

Eğitim ve Akademik Faaliyetler

Muhammed Bakıri, İslam Devrimi’nin zaferi sırasında lise son sınıftaydı. Devrimden sonra teknik üniversite derslerine yöneldi ve o dönemin Politeknik Üniversitesi’nde (Emir Kebir) Makine Mühendisliği bölümüne kabul edildi. Kültür Devrimi’ne kadar üniversitede eğitimine devam etti, ancak 1979 baharında kültür devrimi nedeniyle üniversiteler kapatıldı ve İran’ın Kürdistan bölgesinde Batı’nın komploları başladığında, 1979 yazında Devrim Muhafızları’nda (Sepah) göreve başladı. Muhammed Bakıri, savaş sonrası eğitimine devam etti ve şu anda Terbiyet Moderres Üniversitesi’nden Siyasi Coğrafya ve Jeopolitik alanında doktora sahibidir ve İran Ulusal Savunma Üniversitesi’nin öğretim üyelerinden biridir. Yürüttüğü idari görevlerin yanı sıra, Ulusal Savunma Üniversitesi ve Tarbiat Modares Üniversitesi’nde de ders vermektedir.

İsim Değişikliği

Muhammed Bakıri, kardeşi Hasan’ın cephede kimliğini korumak için soyadını “Bakıri” olarak değiştirmesinin ardından, fiziksel benzerliği ve kan bağı sebebiyle kendi soyadını da Bakıri olarak değiştirdi. Bu konuda şöyle diyor: “Ağabeyime saygı olarak, bu isim benim için kalıcı oldu.” Bu karar sadece şehit kardeşine bağlılığının bir göstergesi değil, aynı zamanda onun cihat ve hizmet yolunda yeni bir kimlik kazanmasını sağladı.

Cepheden Komutanlığa

23 yaşındayken Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları (Sepah) istihbarat sorumlusu oldu ve savaşın sonuna kadar Kerbela ve Hatemül-Enbiya karargahlarında istihbarat ve savaş operasyonlarının beyni olarak görev yaptı. Savaştan sonra İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı’na katıldı ve istihbarat dairesi başkanlığı, istihbarat ve operasyonlar yardımcılığı ile genelkurmay ve ortak işler başkanlığı gibi görevlerde paha biçilmez tecrübeler kazandı.

Orgeneral Bağeri, Kutsal Savunma Komutanları ile

Düşman Topraklarında Savaş

1996 yılında (1375 Hicri Şemsi), Bakıri, İran’ın batısında Komela ve Demokrat Parti gibi terör örgütlerine karşı cesur bir operasyonun tasarımında merkezi rol oynadı. Bu operasyon, komutan Ahmed Kazemi’nin liderliğinde Irak topraklarında 10 kilometre derinliğe yapılan saldırı ve düşman mevzilerinin bombalanmasıyla teröristlere ağır darbe vurdu. Bağeri bu sahada stratejik zekasını bir kez daha kanıtladı.

Orgeneralliğe Yükseliş

47 yaşında Bakıri, Hatemül-Enbiya Merkez Karargahı Koordinatör Yardımcısı oldu. 2008 yılında (1387 Hicri Şemsi), İmam Humeyni’nin (Devrim Lideri Ayetullah Hamenei) elinden orgeneral rütbesini aldı ve bu, benzersiz yetkinliğinin bir onayıydı.

İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı Görevine Atanması

27 Haziran 2016’da (8 Tir 1395 Hicri Şemsi), 56 yaşında, Devrim Rehberi’nin emriyle İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı görevine getirildi ve Org. Seyyid Hasan Firuzabadi’nin yerine geçti. Saha tecrübesi, akademik bilgi ve stratejik vizyonu harmanlayarak, genelkurmayı teorik bir kurumdan koordinasyon, gelecek araştırmaları ve karma tatbikatların güçlendirildiği dinamik bir merkeze dönüştürdü.

Şeref Madalyaları

Orgeneral Bakıri, İmam Hamenei’nin elinden üç adet Üçüncü Derece Feth Madalyası, bir İkinci Derece Feth Madalyası ve en yüksek askeri madalya olan Nesr Madalyası’nı aldı; bu onurlar onun İslam rejimine ve İran’a adanmış hizmetlerinin bir kanıtıdır.

Yaptırımlar ve Direniş

13 Kasım 2019’da (13 Aban 1398), adı ABD Hazine Bakanlığı yaptırım listesine alındı. Bölgesel gelişimlerde yer alma gerekçesiyle yapılan bu suçlama, onun kararlılığını azaltmadı; aksine ulusal çıkarları savunma iradesini daha da güçlendirdi.

Düşünce ve Kalem

Bağeri bilim alanında da parladı. Kafkasya, Batı Asya jeopolitiği, Fars Körfezi ve Hürmüz Boğazı’nda uluslararası deniz hukuku üzerine eserler kaleme aldı ve İran Siyasal Coğrafya Bilim Merkezi ile İran Jeopolitik Derneği üyesidir. Bu, onun bilgi derinliği ve İran’ın bilimsel gelişimine bağlılığını gösterir.

Önleyici Savunmanın Mimarlarından

Orgeneral Bakıri, İran’ın askeri doktrininde “önleyici savunma” kavramının tasarımcılarından biridir. Füze, deniz, hava savunma ve elektronik harp kabiliyetlerini ülkenin caydırıcı unsurları haline getirdi. Devrim Muhafızları ile ordu arasında yapıcı bir işbirliği kurarak komuta ve kontrol ağını güçlendirdi ve Batı Asya’daki direniş cephesinde etkili bir rol oynadı.

Sakin Bir Yüz, Derin Düşünen Bir Stratejist

Bakıri, askeri yönlerinin yanı sıra savunma diplomasisi alanında da aktif ve zeki bir figür olarak öne çıkmıştır. Bölgesel ve uluslararası toplantılarda, İran İslam Cumhuriyeti’nin yerli askeri kapasitesini geliştirme hakkına her zaman vurgu yapmış ve İran’ın savunma politikalarını dengeli, gerçekçi ve mantıklı bir şekilde yansıtmaya çalışmıştır. Sakin, ağırbaşlı ve az konuşan bir komutan olan Bağeri, sistematik ve uzlaştırıcı yönetim tarzıyla halk ve askeri elitler arasında özel bir konuma sahiptir. Günümüz askeri bilgisinde uzmanlığı, karma tehditler ve bilişsel savaş analizleri ile İran’ın savunma geleceğini güçlü şekilde şekillendirmektedir. İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı görevindeki 10. yılını kutlarken, Org. Muhammed Bakıri, İran’ın modern askeri gücünün mimarıdır; deneyim, bilgi ve stratejik vizyonu harmanlayarak, karmaşık tehditlere karşı İran İslam Cumhuriyeti’ni sarsılmaz bir kaleye dönüştürmüştür.