Neden Allah Şeytana Fırsat Verir?

Kuran bize İblis'in kibirlendiğini ve Allah'ın Âdem'e secde etmesi emrine karşı gelerek Allah'ın katından kovulduğunu söylüyor. Fakat uzun yıllar ibadet ettiği için Allah, adalet ve hikmetine uygun olarak var kalma ve hayatta kalma talebini kabul etti.

Kur'an'a göre İblis, cinlerden biri olarak kabul edilir. "Şeytan" her türlü zararlı ve sapkın, asi ve isyankar varlığa, ister insan ister insan dışı olsun denir ve İblis, Âdem'i kandıran ve şu anda ordusuyla insanları pusuda bekleyen şeytanın adıdır.

Peki neden İblis yaratıldı ve Allah'ın adaleti ve hikmetiyle böyle bir varlığın yaratılıp insanları saptırmasına izin vermesi uyumlu mu? Bu makalenin amacı bu soruyu cevaplamaktır:

Şeytanın Allah ile Mücadelesi

Bir: Allah İblis'i şeytan olarak yaratmamıştır; aksine Kuran'da cinlerden olduğu açıkça belirtilir ve insan gibi amellerinde özgürdür: Bu nedenle İblis'in yaratılışı baştan beri baştan çıkarmak ve saptırmak için olmamıştır, aksine, Hz. Muhammed'in vasisi ve Şii mezhebinin ilk imamı İmam Ali (a.s.) hutbelerinden birinde (Nehcul Belağa'da 192. hutbe) buyurduğu gibi İblis altı bin yıl ibadet etmiştir. Bu yılların bu dünyanın yıllarından mı yoksa ahiretin yıllarından mı olduğu bilinmemekle birlikte hepsini bir saat kibir yüzünden yok etmiştir.

Özgürlüğünü kötüye kullanmış ve batıl bir kıyasla Allah'ın onu ateşten yarattığını, insanı ise çamurdan yarattığını ve ateşin çamurdan daha üstün olduğunu söylemiştir. Bu nedenle kibirlendi ve Allah'ın Âdem'e secde etmesi emrine karşı gelerek Allah'ın katından kovuldu. Fakat uzun yıllar ibadet ettiği için Allah, adalet ve hikmetine uygun olarak var kalma ve hayatta kalma talebini kabul etti. İblis de bu fırsatı insanları sınamak ve saptırmak için kullanacağını söyledi. Allah da hem İblis'in o kadar ibadet ve kulluğa rağmen cennetten kovulmasından dolayı mazeret bulamaması hem de Allah'ın amaçlarından biri olan insanların sınanması için bir araç olması için istedi.

Büyüme için Zıtlığın Önemi

İki: Yaratılış nizamına göre şeytanın varlığı imanlılar ve hak yolu üzerinde yürümek isteyenler için zararlı değildir; aksine onların ilerlemesi ve gelişmesi için bir araçtır. Çünkü ilerleme, gelişme ve tekamül her zaman zıtlıklar içinde gerçekleşir.

Daha açık ifadeyle: İnsan güçlü bir düşmanla karşılaşmadıkça güçlerini ve zekasını asla harekete geçirmez ve kullanmaz. Bu güçlü düşmanın varlığı, insanın daha da harekete geçmesine ve gelişmesine ve dolayısıyla ilerlemesine ve gelişmesine neden olur.

Şeytanın Kabullenilmesi

Üçüncü: Şeytan asla ruhumuza ve kalbimize habersizce girmez ve ruhumuzun sınırlarından pasaport olmadan geçmez. Saldırısı asla gafil avlama değildir, kendi iznimizle girer. Ve bu kapıyı ona açan biziz. Tıpkı Kuran'da Nahl suresinin 99-100. ayetlerinde söylediği gibi: Gerçekte onun iman edenler ve yalnızca Rablerine güvenip dayananlar üzerinde zorlayıcı bir gücü yoktur. Şeytanın zorlayıcı gücü, ancak onu dost edinenlerin ve onu Allah'a ortak koşanlar üzerindedir.

Ayrıca Hicr suresinin 42. ayetinde şöyle okuyoruz: "Şüphesiz, sapmışlardan sana uyacak isyankârlar dışında kullarım üzerinde senin hâkimiyetin olmayacaktır.”

Bu ayetlere göre iblis ve diğer şeytanlar, insanlar kendilerine izin vermediği sürece, ruhlarına ve kalplerine girme iznine asla sahip değillerdir.

Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise şeytanı ve yardımcılarını görmesek de ayak izlerini görebiliriz; her yerde günah meclisi var ve her yerde günah araçları hazır ve dünyanın parıltısı ve lüks düşkünlüğü her yerde ortaya çıkıyor ve nefislerin taştığı ve öfke ve gazap ateşi alevlendiği zaman şeytanın varlığı kesindir. Sanki böyle durumlarda insan onun vesvesesini gönlünün kulağıyla duyar ve ayak izlerini kendi gözüyle görür.

Son olarak, insan hiçbir eyleminde mecbur değildir. Allah onu en iyi şekilde gelişmesi ve Allah'a yaklaşması için özgür ve iradeli yaratmıştır ve şeytana ve cehaletine karşı onu kendi lütfuyla ve elçileri, kitapları, aklı, fıtratı ve günlük hatırlatmalarıyla destekler.