Amerika’nın Türkiye’yi F-35’ten resmen çıkartması

Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması, Ankara ve Washington arasında derin ve büyük bir soruna dönüşürken önceki ihtilaflarla birlikte NATO’daki iki müttefik ülke arasında adeta bir krize dönüşmüştür.

12 temmuz Cuma gününden itibaren S-400’lerin Türkiye’ye sevkiyatı başlarken dün savunma bakanlığından yapılan açıklamada S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi malzemelerinin sevkiyatı yedinci gününde planlandığı şekilde devam ettiği belirtildi. Sevkiyat kapsamında en az 15 uçak Mürted hava meydanına indi. 
Bu yüzden artık Amerika yetkilileri, Ankara’nın S-400 konusunda geri adım atma niyetinde olmayacağında ciddi olduklarını anladılar. Bu yüzden Amerika F-35 savaş uçakların projesinde Türkiye ortaklığını askıya alma kararını yürürlüğe koydu. Bu bağlamda Beyaz Saray bir bildiri yayınlayarak Türkiye’nin F-35 projesinde artık yer almayacağı kararını resmen duyurdu. 
Beyaz Saray sözcüsü Stephanie Grisham, “Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması F-35 programının devamını ne yazık ki engellemektedir. ABD yapımı F-35, Rus istihbarat toplama platformuyla birlikte yer alamaz” dedi.
Grisham, ABD’nin Türkiye’ye hava savunma sistemine dair birçok teklifte bulunduğunu, ancak Türkiye’nin Rusya’nın hava savunma sisteminde ısrar ederek NATO’ya karşı geldiğini belirtti. Grisham, “Bu durum yıkıcı sonuçlara yol açacaktır” dedi.
Bu arada Washington F-35 eğitimi için Amerika’da bulunan Türk pilotlardan 31 temmuz tarihine kadar Amerika’dan ayrılmalarını istedi. 
Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında konuşan Amerika Savunma Bakanlığı Müsteşarı Yardımcısı David Trachtenberg, "Türkiye ile stratejik olarak güçlü bir ilişkimiz var, bu değişmedi. Uzun süreli NATO müttefikleri olarak ilişkimiz çok katmanlıdır ve sadece F-35 projesinin çok ötesindedir." şeklinde konuştu.
Tüm bu gelişmelere rağmen Washington’un Ankara ile ilişkilerinde eski duruma dönmeye dayalı bazı emareler de görünüyor. Bu bağlamda Pentagon alınan tüm kararların geri dönülebileceğine değinerek, bunun için tek şartın Türkiye’ye S-400 sevkiyatının durdurulması ve söz konusu füze sistemini aktifleştirmemesi olduğunu belirtti. Amerika ayrıca Türkiye’nin ihtiyacı olduğu tüm savunma sistemlerini NATO standartlarına uygun olarak sunmaya ve Türkiye’yi F-35 programına geri almaya da söz verdi. 
Yaşanan gelişmeler Türkiye’nin tepkisi ile karşılaştı. Bu bağlamda Türkiye dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Washington’un Türkiye’yi F-35 programından çıkartma kararını değiştirmesini istedi. Çavuşoğlu “Washington’un Türkiye’yi F-35 programından çıkartma kararının adil ve yasal gerekçeleri olmadığını belirterek, Amerika’nın aldığı kararın Washington ile olan stratejik ilişkilerine hasar vereceğini” söyledi. 
Görünüşe göre Washington’un Ankara’ya yönelik cezalandırıcı girişimi F-35 projesini durdurmakla kalmayacak ve başka girişimleri de kapsayacaktır. Bu bağlamda kongre Türkiye’ye karşı CATSA yasa çerçevesinde yaptırımlar uygulanmasını istiyor. Buna ilaveten Türkiye’ye NATO bilgi bankası ve ağına ulaşım kısıtlığı da düşünülebileceği belirtiliyor. 
Görünüşe göre Ankara yetkilileri büyük bir riski göze almışlar fakat belki de sonuçlarının bu kadar olabileceğini tahmin edememişlerdi. 
S-400 alım meselesi üzerinde Ankara ve Washington arsındaki münakaşanın yoğunlaşması, Türkiye cumhurbaşkanı Erdoğan için bir haysiyet meselesine dönüşmüştür. Rusya ise Ankara ve Washington arasında yaşanan münakaşaya Türkiye’ye daha yakınlaşmak ve Ankara’yı batıdan uzaklaştırmak için bir fırsat olarak yaklaşıyor. Bu yüzden Türkiye’ye F-35 yerine modern SU-35 savaş uçağı satma önerileri ile Ankara’yı S-400 almayı sürdürmeye teşvik ediyor./