Dünya Bankası'nın Türkiye'nin krizde olan ekonomisine yardımı

Dünya Bankası, gelecek 3 yıl içinde Türkiye'deki projeler için 18 milyar dolar daha ayırmayı taahhüt ederek, bu ülkeye yönelik kredi portföyünü iki kat artışla 35 milyar dolara çıkarmak için görüşmeler yürütüyor.

Dünya Bankası'nın yardımı, Türk haber kaynaklarının ve medyasının bu ülkenin dış borç miktarının yaklaşık 500 milyar dolar olduğunu kabul ettiği bir durumda gerçekleşiyor.
Plan, hâlihazırda yürürlükte olan 17 milyar dolardan fazla programa ek olarak, önümüzdeki 3 yıl içinde projeler için 18 milyar dolar kadar bir miktarın taahhüt edilmesini öngörüyor. Dünya Bankası ve Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da yorum yapmaktan kaçındığını yazan Bloomberg, anlaşmayı “Türkiye’nin yeni ekonomi yönetimine verilen bir güvenoyu” olarak yorumladı.
Bloomberg’e bilgi veren kaynaklara göre, Dünya Bankası, 18 milyar doların üçte ikisinin doğrudan yatırım ve garantiler yoluyla Türkiye’nin özel sektörüne gitmesini bekliyor. Aynı kaynaklar, fonların bir kısmının ticaretin finansmanı için kısa vadeli garantiler sağlamak ve Türk ihracatçılarını desteklemek için kullanılacağını söylediler.
Yeni aktarılan fonların bir kısmının 6 Şubat depremlerinden etkilenen bölgelerin yeniden inşasında kullanılması bekleniyor. Dünya Bankası ilk etapta deprem sonrası hasar maliyetinin 34 milyar dolar olarak ölçmüş, yeniden inşaat maliyetinin ise bu rakamın çok üstünde olabileceğine dikkat çekmişti.
Bu bağlamda Dünya Bankası Direktörü "Humberto Lopez" şunları söyledi: "Bu banka, ekonomik istikrar politikalarının uygulanmasında Türkiye'ye eşlik etmeye kararlıdır. Buradan hareketle, devlete doğrudan kredi ve özel sektörü destekleyecek kolaylıkları içeren bu yardım, önümüzdeki üç yıl gündemine alındı.” 
Dünya Bankası Başkanı ayrıca: "Son yıllarda artan enflasyon, aşırı döviz kuru ve deprem harcamalarından kaynaklanan mali baskılar nedeniyle Türkiye'nin ekonomik durumu ciddi tehlike altında." açıklamasında bulundu.
Türkiye Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de Dünya Bankası'nın kararıyla ilgili olarak, 35 milyar dolarlık yardıma erişmenin kuşkusuz Türkiye hükümetinin orta vadeli planını güçlendireceğini belirtti.
Resmi rakamlara göre, Türkiye'de son senelerde enflasyon rakamları sürekli şekilde artmıştır öyle ki ekim 2022’de enflasyon yüzde 85'in üzerine çıktı.
Ekonomistler, Ankara yönetimini ülke ekonomisini içine düştüğü krizden çıkarmak için başarısız kalmak ve yapıcı plana sahip olmamakla suçluyor. Ayrıca Türkiye'nin görünüşte Batı'dan bağımsız politikaları ve ilkeli olmayan askeri yaklaşımları, ülkede ekonomik krizin esas nedenlerinden olduğu düşünülüyor.
Türkiye hükümeti son dönemde faiz oranını artırmak suretiyle ülke içinde enflasyon rakamlarını düşürmeye gayret gösterdi. Buna rağmen, emir ve talimata dayalı politikayla ülkede enflasyon oranını düşürmenin pek mümkün olmayacağı ifade ediliyor. Örneğin ünlü Türk ekonomistlerden ve Nobel ekonomi ödülü adayı Daron Acemoğlu, son sıralarda Amerikan basınına yaptığı açıklamada, “bir ülkenin ekonomisinin faiz oranının artması veya azalmasıyla değişmeyeceğini, önem arz eden konunun enflasyonu düşürme çabaları olduğunu” ifade etti.
Bilindiği gibi Türkiye ekonomisi, milli para biriminin değer kaybetmesi, enflasyonun artması, işsizliğin yükselmesi, yabancı yatırım kaçışı ve beyin göçü gibi diğer sorunlarla birlikte giderek daha krizli hale gelmekte. Bu doğrultuda Türk devlet adamları da olumlu bir plan sunabilmiş değiller. Çünkü bu sorunlardan her biri başka sorun ve krizleri tetikleyebilir. Bu şartlarda Dünya Bankası'nın Türkiye ekonomisini kurtarmak için yardımının da bu ülkenin karşı karşıya kaldığı sorunlarını ortadan kaldırabileceği de pek düşünülmüyor.
Dünya Bankası'nın yanısıra Arap ülkeler de Türkiye'de yatırım için söz vermişlerdir. Uzmanlar, Arap ülkelerden Türkiye'ye yatırımın akması halinde, bu ülkenin ekonomik sorunlarının hafifleyebileceğini, aksi takdirde Türkiye ekonomisi için diğer yardımların pek işe yaramayacağını bildiriyorlar.
Sonuç itibarıyla, Türkiye'nin ekonomik krizi, Dünya Bankası'nın yardımı ile son bulmayacak. Ayrıca bu yardımlarla Türkiye'nin dış borçları da artmış olacak ve gelecekte bu borçlanmalar Türk milletinin üzerine yük olacaktır./