Irak'ta yeni güvenlik olayları
Irak kısa bir süre huzurun ardından yeniden güvenlik sorunlarına sahne olmakta.
Irak'ta mevcut koşullardaki güvenlik sorunları 3 boyutta ele alınabilir. Haşdi Şabi'ye karşı Huşyar Zebari'nin ihanet içerikli sözleri ve Demokrat Parti'den buna geç gelen tepki, Haşdi Şabi destekçilerinin Bağdat'ta toplanması ve Irak Kürdistan Bölge Yönetimi-IKBY bayrağının ateşe verilmesi ve buna karşı Irak bayrağının da Erbil'de ateşe verilmesi ve 8 Iraklı sivilin hayatını kaybetmesinden ibarettir.
Terör örgütü IŞİD'in saldırıları Irak'ta hız kestiği ve direniş güçlerinin son aylarda IŞİD kalıntılarına ağır ve ölümcül darbeler vurduğu bir sırada, Irak bahsi geçen yeni güvenlik sorunlarına sahne olmaktadır.
Acaba Irak'ta niçin güvenlik olaylarının niteliği değişmiş ve siyasi çekişmeler, güvenlik sorunlarına dönüşmüştür?
Bu bağlamdaki ilk faktör, Irak'ta ulusal kimlik zaafıdır. Irak'ta nüfus dokusu ve yapısı, 30'lu yıllardaki İngiliz sömürüsünün ürünüdür. Irak'taki siyasi gruplar, Iraklı milli güvenliğinden ziyade Kürt ve Arap olmak üzere etkin kimliği ve Şii ve Sünni olmak üzere mezhebi kimliği ön planda tutmaktalar. Bu da, alt kimliklerin üst kimliklerden daha fazla önemsenmesi ve üstünlük kazanmasına yol açmıştır.
Bunun için Irak toplumu Bağdat'ta Kürt Bölgesel Yönetimi'nin bayrağı ve Erbil'de de Irak bayrağının ateşe verilmesine sahne olmaktadır. Buna ilaveten güvenlik olayları da Araplar ve Kürtler arasındaki kavgaya dönüşüyor, nitekim Bağdat ve Erbil'de bayrak yakma olayları sırasında buna tanıklık ettik.
İkinci faktör ise, siyasi görev süreleri dolduktan sonra Irak'taki siyasi zatların kendi siyasi deneyimlerini bu ülkede toplumsal birlik ve bütünlüğü takviye etmek ve pekiştirmek için kullanmamalarıdır. Nuri Maliki'nin başbakanlığı döneminde Dışişleri Bakanı ve Haydar İbadi'nin başbakanlığı döneminde Maliye Bakanı olan Hoşyar Zebari'nin Haşdi Şabi aleyhindeki sözleri ve Haşdi Şabi'yi IŞİD ile karşılaştırması bu doğrultuda değerlendirilebilir.
En önemli faktör olan 3.sü, Irak toprak bütünlüğünün korunması için aralarında en önemlisi Haşdi Şabi olan grupların çalışmalarının, bazı Iraklı siyasi grupların kişisel düşüncelerinde gözardı edilmesidir.
Bilindiği üzere Haşdi Şabi, Irak'ı IŞİD terörizminden kurtarmak ve temizlemekte önemli ve başarılı rol ifa etmiştir. Bazı Iraklı şahsiyetler, Haşdi Şabi'nin Amerikan askerlerinin Irak'taki varlığına karşı çıkması gibi bazı siyasi ve güvenlik amaçlı düşünce ve anlayışlarını reddederken, gerekçe ve delillerle bu düşünceleri eleştirmek yerine onlara suçlamalarda bulunuyorlar.
4. faktör, Irak'ta siyasi gruplar ve şahsiyetlerin zamanlama zafiyetine ilişkindir. Hoşyar Zebari'nin Haşdi Şabi hakkındaki sözleri, Haşdi Şabi'ye destek gösterilerine yol açmadan önce Zebari veya Demokrat parti tarafından düzeltilmesi gerekiyordu.
Hoşyar Zebari ve üst düzey üyelerinden sayıldığı Demokrat Parti, Bağdat'taki halk gösterilerinin ardından Haşdi Şabi'yi savunan açıklamalarda bulundular. Ancak bu konuda geç kaldılar çünkü Bağdat ve Erbil'de yaşanan şiddet, Irak içinde gerilime yol açtı.
Irak'ta gruplar, şahsiyetler ve yetkililer arasında yaşanan çekişmeler, aslında temelsiz siyasi-güvenlik boyutlu kavgalardır. Bu çekişmeler, gruplar ve şahsiyetlerin siyasi dirayeti ile son bulabilir./