Suudi koalisyona İtalya’dan silah satış yasağı
Yemen savaşı ve sivillerin Suudi koalisyon ve müttefikleri tarafından hatta Kovid-19 pandemisinin en yoğun döneminde katliam edilmesinin devam etmesi dünya çapında bir çok ülkede STK’lar tarafından büyük tepkilere sebep oluyor. Bu konu Avrupa ülkelerinde bu cümleden Suudi koalisyona silah satan hükümetlere baskıların artmasına de neden olmuştur.
Bu bağamda İtalya hükümeti Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a bomba ve füze satış iznini iptal ederek Suudi koalisyona yeni silah satış izinlerin verilmeyeceğini duyurdu.
Avrupa ülkeleri Yemen savaşının 26 Mart 2015 tarihinde başlamasından itibaren 100 milyonlarca dolar değerinde Suudi Arabistan ve müttefiklerine silah ve askeri teçhizat satarak bu ülkelerin askeri personelini eğitimde önemi rol oynadılar.
Fakat Yemen savaşının Kovid 19 hastalığının pandemi haline gelmesi durumunda bile sürmesindeki mevcut şartlarda, Yemen’de tıbbi ve ilaç malzemelerin kıtlığı, yoksulluğun tavan yapması ve halkın vahim durumu konusunda yayınlanan raporlar, Avrupa’da bir çok STK’unun savaş yanlısı Avrupa hükümetleri ve işbirlikçilerinin Suudi Arabistan ve müttefiklerine silah malzemesi hazırlamalarını eleştirmelerine sebep olmuştur.
BM raporlarına göre Yemen savaşı hali hazırdaki durumda en büyük insani faciadır.
Britanya, Fransa, Almanya ve İtalya, Avrupa’da Arabistan’a en büyük silah tedarikçisi ülkelerdir ve Amerika da son yıllarda Arabistan ile en büyük silah satış anlaşmalarını imzalamıştı. Böyle bir durumda orantısız Yemen savaşından 5 yıl geçerken bu halkın acımasızca katliamı Suudi koalisyon tarafından devam etmektedir.
Bu arada Avrupa ülkeleri her zaman olduğu gibi dünyada barış ve insan haklarını desteklediklerini iddia etmeye devam ederken bu bağlamda bazı hedeflerin garantilenmesi için bazı yasalar da onaylamışlardır. Fakat pratikte başka şekilde davranıyorlar.
“Frankfurt Barış Kuruluşu” bir süre önce yayınladığı raporda AB kriterlerine göre silah alıcılarının insan hakları ve uluslararası yasalara saygı duymaları ve bölgede barış ve istikrarı korumaları gerektiğini belirterek, Suudi Arabistan’a silah satışının AB kriterlerine aykırı olduğunu duyurdu.
Britanya meclis temsilcisi Zehra Sultane bu konuda şöyle diyor:
“Britanya hükümeti kendini uluslararası alanda barış ve adalet savunucusu göstermek istiyor. Fakat Yemen savaşındaki geçmişi, bu acımasız fıkranın son örneğidir. Bu hükümet derinden Yemen savaşında işbirlikçidir ve Yemen’i facianın devamına doğru yönlendiriyor.”
Her ne kadar Avrupa, Yemen savaşında Suudi koalisyona silah tedarikçisi olsa da Amerika son yıllarda Arabistan’a en büyük silah satıcısıdır ve Yemen savaşının devamında önemli oranda etkin rolü bulunuyor zira Yemen’e karşı savaşan Suudi koalisyona da önemli oranda silah satışı yapmıştır.
Bu yüzden Yemen’de durumun kriz boyutuna varması ile İnsan Hakları İzleme Örgütü Amerika başkanı Joe Biden’den Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri rejimlerine silah satışını durdurmasını istedi. Bu istek Amerika yeni hükümetinin eski başkan Donald Trump döneminde milyarlarca dolar değerinde Arabistan’a silah satışı anlaşmalarını, Birleşik Arap Emirlikleri’ne F-35 savaş uçakları ve Arabistan’a güdümlü bombaların satışını geçici olarak askıya almasına sebep oldu.
Yemen siyasi yüksek konseyi üyesi Muhammed Ali Husi bu konuda şöyle yazdı:
“Arabistan’a ve BAE’ne silah satışını durdurmak, engelleyici değildir ve saldırgan Arabistan, BAE ve Amerika’yı Yemen halkına katliam, yıkım, açlık, kuşatma ve amansız terör saldırılarında aklamıyor.”
Yemen’e karşı orantısız savaşta Amerika ile Avrupa’nın Suudi koalisyona destekleri, bu hükümetlere STK’ları ve kamuoyunun muhalefetleri ve baskıların artmasına sebep olurken, Avrupa ülkeleri ve yeni Amerika başkanını kendi savaş yanlısı ve çıkarcı siyasetlerini gözden geçirmelerini sağladı.
Görünüşe göre Amerika ve Avrupa, barış yanlısı ve insan severlik pozlarına ilaveten şimdi barış yanlısı kamuoyuna saygı ile Arabistan ve müttefiklerine silah satışını durdurmaları ve Yemen savaşına son verme zamanları gelmiştir. /