Ekonomi ve dış siyaset, Esad’ın 4. Dönem cumhurbaşkanlığının iki sorunu
Beşar Esad 4. Kez ardı ardına cumhurbaşkanlık yarışlarını kazanarak Suriye cumhurbaşkanı seçildi. Beşar Esad oyların en az yüzde 95’lik oranını kazanarak 26 Mayıs başkanlık seçimlerin galibi oldu.
Böylece Beşar Esad bu zaferle 7 yıl daha Suriye’nin cumhurbaşkanı olarak görev yapacaktır. Görünüşe göre Esad’ın yeni hükümetinin iki önemli sorunu ise ekonomi ve siyasettir.
Hiç şüphesiz Suriye’nin hali hazırdaki en önemli meselesi ekonomidir. Suriye ekonomisi yaklaşık 10 yıllık savaş döneminde tamamen yıkılmıştır. Enflasyon, işsizlik, yoksulluk, sosyal ve ekonomik altyapının tahrip edilmesi, 10 yıllık bir savaşın neden olduğu sorunlardır. Suriye Lira’sı önemli oranda değer kaybederken temel ürünlerin fiyatları şiddetli bir şekilde yükseldi, bu yüzden Suriye halkı ağır şartlarda zor hayat sürdürüyorlar. Suriye’nin gelecek hükümetinin birinci adımı, 100 milyarlarca dolar gerektiren ülkenin onarımıdır. Nitekim Beşar Esad da seçimlerdeki zaferinin açıklanması ardından yaptığı açıklamada, yarından itibaren çalışmalara başlamak gerektiğini böylece Suriye’yi inşa etmek için umutların artacağını söyledi.
Altyapının yeniden inşası Suriye halkının hayatını normale döndürebilir ancak 100 milyarlarca doları temin etmek, kolayca mümkün olan bir şey değildir ve hatta yüksek seviyede imkansız bile görünüyor. Bunun nedeni de Batı'nın Suriye’ye düşmanlığıyla ilgilidir.
Son 10 yılda Avrupa ve Amerika, Suriye'de terörizmi savunmakla kalmazken, aynı zamanda ağır yaptırımlar uygulayarak ülkenin ekonomik sorunlarını şiddetlendirmede de önemli rol oynadılar.Hatta AB son günlerde Suriye’ye yönelik yaptırımları bir yıllığına daha uzatma kararı aldı. Avrupa Birliği’nin bu kararı, Suriye cumhurbaşkanlığı seçimleriyle aynı zamanda alması, batılı güçlerin Beşar Esad’ın yeni cumhurbaşkanlık döneminde de bu ülkeye karşı hasmane tutumuna devam edeceğini gösteriyor.
Bu yüzden Beşar Esad başkanlığındaki yeni hükümetin bir sonraki sorunu, dış siyasetin onarılması olacaktır. Fakat bu konu da batılı güçlerin bu ükedeki başkanlık seçimlerini yasal tanımaması ve Esad’a muhalefetleri nedeni ile Suriye’nin dış siyasetinin onarılmasını olumlu karşılamazken üstelik hasmane siyasetlerinin devamında Suriye’nin İran İslam Cumhuriyeti ve Rusya gibi ülkelerle ilişkilerini geliştirme sürecini sabote etmeye çalışırlar.
Batı Asya meseleleri uzmanı Emir Musevi konu hakkında şöyle diyor: Suriye’nin ekonomik durumunun iyileşmesi, siyasi ve diplomatik ilişkilerin iyileşmesi ile çözülebilir. Ekonomi sorunlarının büyük bir bölümü Amerika’nın yaptırımları ve diğer bazıları da BM yaptırımlarına dayanıyor. Eğer Suriye hükümeti dünya ülkeleri ile ilişkilerini onarırsa, bunun da üstesinden gelir.
Fakat bu arada Suriye yeni hükümeti için bir umut veren olumlu bir gelişme ise Arap ülkelerinin Şam yönetimi ile ilişkileri canlandırma bağlamında adım atmalarıdır; bunun en son örneği ise Suudi Arabistan’ın Suriye ile ilişkilerini ihya etme çalışmalarıdır. Bu yüzden Esad yönetimi İran, Rusya ve Çin kabiliyetlerine ilaveten Arap ülkeleri ile ilişkileri ihya ederek ülkeyi onarma bağlamında yardım alabilir.
Fakat unutmamak gerekir ki Beşar Esad’a ülkenin onarım ve kalkındırılması ayrıca ekonomi sorunların üstesinden gelmek için yardımcı olacak şey, Suriye halkının Esad ile bağlarının güçlü olmasıdır. Son seçimlerde seçmenlerin katılım oranının yüzde 78 olması ve katılımcıların yüzde 91,5’unun Esad’dan yana oy kullanması, ülke nüfusunun en az yarısının Esad’ın yanında olduğunu gösteriyor./
