Orta Asya Liderlerinin Afganistan Endişesi

Orta Asya Cumhuriyetleri siyasi liderleri ve yöneticileri Afganistan ve bölge düzeyinde kimi militan grupların ve akımların hareketliliğinden iyice kaygılanmaya başlamıştır.

Doğal olarak, bu kaygıların büyük bir bölümü , emperyalist ABD yönetiminin Afganistan ve Orta Asya'daki maceracı politikalarından kaynaklanıyor. Bu kaygıların bir diğer kısmı ise Afganistan'daki çalkantılı iç durumla ilgilidir.
Bu arada, Taliban'ın Afganistan'daki zaferi, Orta Asya bölgesindeki bazı paralel militan hareketlerin şüpheli hamleler yapmasına neden oldu.

Bu hareketler, son günlerde Orta Asya liderlerinin uykusunu kaçırdı. Özellikle bu bölgenin liderleri, Orta Asyalı ailelerin dini bilinç eksikliği, yoksulluk ve geçim sorunları nedeniyle, militan hareketlerin, özellikle de IŞİD, El Kaide, Cephe Nusra gibi tekfirci terör örgütlerinin faaliyetlerine zemin hazırladığına inanıyor.

Şimdi de diğer terör gruplarının faaliyetleri için de uygun bir zemin hazırlanmıştır.

Bu bağlamda Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbayev, Orta Asya ülkelerinde El Kaide, IŞİD ve diğer uluslararası terör gruplarının gizli gruplarının varlığını doğruladı.

Kırgızistan diplomatik servisi başkanı, El Kaide ve IŞİD terör gruplarının Orta Asya'daki gizli faaliyetleri konusunda uyarıda bulundu ve açıklamasında şu ifadelere yer verdi: "El Kaide, IŞİD ve kendi tekfirci terörist ideolojilerini yaymakla ilgilenen diğer uluslararası terörist grupların Orta Asya ülkelerinde potansiyel ve gizli grupları olabilir."

Ruslan Kazakbayev ayrıca şunları da vurguladı:" Güvenliğin sağlanması için tüm Orta Asya ülkeleri gerek ikili gerekse bölgesel örgütler çerçevesinde bu riski ortadan kaldırmak için birlikte çalışmalıdır” 

Bu bağlamda, Gürcistan Devlet Güvenlik Servisi de Gürcistan'ın "Kaketi" bölgesinde güvenlik ve kolluk kuvvetlerinin özel operasyonu sırasında DAİŞ terör grubunun beş üyesinin tutuklandığını duyurdu.Gürcistan Devlet Güvenlik Servisi, şunları duyurdu: "24 Ağustos'ta Devlet Güvenlik Servisi terörle mücadele merkezinin güçleri, Kaketi bölgesindeki IŞİD unsurlarını tespit etmek için özel bir operasyon düzenledi ve bu operasyon sırasında bu terörist grupla işbirliği yapmak suçlamasıyla beş Gürcü vatandaşını tutukladı."

Suriye'ye paralı asker alma ve sevk etme gibi faaliyetlerde bulunan yeni IŞİD üyelerinin tutuklanması, Kırgızistan Dışişleri Bakanı'nın açıklamalarının doğru olduğunu gösteriyor.

Aynı zamanda, Amerika Birleşik Devletleri ve müttefiklerinin Orta Asya ve Güney Kafkasya'daki maceracı ve kaotik çabaları daha da şiddetlendirdiği açıkça görülmektedir.

Daha önce, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü Genel Sekreteri, örgüt ile Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) arasındaki işbirliğinin Afganistan gelişmelerinin oluşturduğu tehditlere karşı koymada yararlı olacağını söyledi, Ancak NATO yetkilileri buna hazırlıklı olmadıklarını söyledi. Böyle bir işbirliğinin sağlanamayacağını bildirdi. 

NATO yetkililerinden gelen olumsuz yanıt, Orta Asya liderlerini ABD'nin "şüpheli ve düşündürücü" hamleleri ile ilgili endişeleri daha da arttırdı. 

St.Petersburg devlet üniversitesi hocalarından siyasi uzman Aleksandr Kenyazev bu hususta şöyle diyor: "Afganistan'dan çekilme ültimatomunun belirlenmesine rağmen ABD bu ülkeyi terk etmeyecek. Sadece varlık şeklinin değişeceği düşünülüyor."

Orta Asya'da yaşayan Rus uzman şunları da söyledi: "Resmi olarak Afganistan'da 2500 ABD askeri bulunuyordu, ancak Pentagon ile resmi bir sözleşmesi olan veya herhangi bir şekilde Pentagon ve diğer ABD kurumlarının kontrolü altında olan özel güvenlik şirketlerinin kapsadığı kişi sayısı 18 bin ila 25 bin kişi arasında tahmin ediliyor."

Aslında bu güçler Afganistan'dan ayrılmadığı müddetçe Amerikan güçlerinin Afganistan'dan çekildiği söylenemez.

Orta Asya liderlerinin terörist militan grupların hareketleriyle ilgili endişelerini özetlersek, şartların Amerika'nın tam olarak bölgeden çekilmediği yönde olduğu, bir belirsizliğin söz konusu olduğu ve bölge makamlarının bundan kaygılı olduklarını söyleyebiliriz.