Mukteda Sadr ve Irak'taki olaylar

Irak önceki gün şiddetli olaylara sahne oldu. Bu durum Sadr Hareketi lideri Mukteda Sadr'ın siyasi tavırlarından kaynaklandı. Ancak Sadr daha sonra yaptığı açıklamada Irak halkından özür dileyerek, taraftarlarını Yeşil Bölge'den çekilmeye davet etti.

29 ağustos tarihinde Iraklı Müslüman Şiiler'in taklit mercilerinden Ayetullah Seyyid Kazım Hüseyni Hairi yaptığı açıklamada, hastalığı ve yaşlılığı yüzünden Şii taklit merciliğinden feragat ettiğini duyurdu. Taklitçilerin büyük kısmını Sadr taraftarlarının oluşturduğu Ayetullah Hairi, açıklamasında zımni olarak Sadr'ın Irak'ta kaos ve kargaşa çıkarma eylem ve girişimlerini eleştirerek, Sadr şehitlerinin ismini kullanarak, Irak halkı arasında anlaşmazlık çıkaranların Sadr hareketinden olmadığını belirtti.

Ayetullah Hairi'nin bu açıklamasına Mukteda Sadr derhal tepki gösterdi. Sadr, Ayetullah Hairi'yi sert şekilde eleştirerek, Irak'ta siyaset arenasından çekildiğini duyurdu. Sadr daha önce birkaç kez aynı kararı almış, ancak buna bağlı kalmamıştır. Yüzlerce kişi hayatını kaybettiği ve yaralandığı Irak'taki yeni olaylarla ilgili söylenecek birkaç önemli konu var.

Birincisi şu ki, Mukteda Sadr'ın Irak'ı kaos ve kargaşalara doğru yönlendireceği tahmin edilir bir durumdu. Nitekim Sadr'ın haziran ayında siyasi faaliyetten çekilmesi de, siyasi gruplara, ülkeyi yaşadığı siyasi tıkanıklıktan çıkarmaya izin vermek amacıyla değil, rakiplerine baskı yapmak ve ülkede sokak eylemlerini kullanmak suretiyle yeni siyasi düzenin kurulmasına engel olmak içindi. Parlamento ve Yüksek Yargı Konseyi binalarına son haftalarda yapılan saldırılar da bu doğrultudaydı. Kendi çıkarlarını ulusal çıkara tercih eden Sadr, menfaatlerini daha fazla kaos ve kargaşa çıkarmakta görüyor.

Sadr ilk açıklamasında siyasetten çekildiğini duyururken, taraftarlarını kaos ve olay çıkarmaktan sakındırmadı, ancak bir gün sonra yaptığı açıklamada, taraftarlarına Yeşil Bölge'den çekilmeleri için bir saat süre verdi. Bunun ardından Sadr taraftarları, Yeşil Bölge'den hemen çıkmaya başladı.

İkinci konu ise, Sadr'ın son bir haftada en azından, Irak'ta siyasi müttefiklerini kaybedecek şekilde hareket ediyor olmasıydı. Yüksek Yargı Konseyi'ne saldırı ve tüm siyasi grupların çekilmesini isteyen çağrısı, Sadr'ın Kürt ve Ehl-i Sünnet müttefiklerinin bile onun girişimlerini eleştirmesine yol açtı. Ayetullah Hairi'nin Sadr'ı eleştirmesi de, ona yönelik baskıyı arttırdı ve pratikte Sadr, kendini zayıf konuma düşmüş olarak gördü.

Ve son konu şu ki, Irak'ın evvelsi gün, iç çatışmalar ve olaylara sahne olması, Sadr'ın eski müttefikleri başta olmak üzere Irak'taki resmi kişi ve şahsiyetler tarafından kabul edilir bir durum olmamasıdır. Bu olaylardan sadece terör örgütü IŞİD kalıntıları, Baas Partisi gibi karşıt gruplar yararlanıyor.

Sokaklarda eylem düzenlemeyi diretmek, Irak vatandaşlarının Sadr hareketinin siyasi hırçınlığının esas kurbanı olmasına yol açtığı gibi, bu hareketin menfaatlerini de gerçek anlamda temin etmiyor ve hatta Irak'ın toprak bütünlüğünü de ciddi şekilde tehdit ediyor.

Sadr'ın Irak'ta son günlerde yaşanan olayların ardından sonunda taraftarlarını Yeşil Bölge'den çekilmeye davet etmesi, olumlu bir gelişme sayılıyor. Nitekim Hadi Amiri yaptığı açıklamada Sadr'ın bu kararını cesurca bir karar şeklinde niteledi.

Irak'ta durum artık normale dönmeye başlamıştır. Bundan sonra Irak'taki siyasi tıkanıklığın nasıl çözüleceğine ilişkin olarak ülke liderlerinin açıklamalarına göre, diyalog şarttır./