Irak'ın bir yıllık çıkmazı geride bırakma süreci

Irak'ın yeni Cumhurbaşkanı Abdul Latif Reşid, yeni hükümetin kurulması için Muhammed Şiya es-Sudani'yi görevlendirdi. Irak meclis seçimlerinden bir yıl 3 gün geçtiği bir sırada iki Kürt parti arasındaki uzun çekişmelere rağmen nihayet cumhurbaşkanlık seçimleri yapıldı ve Abdullatif Reşid Irak'ın yeni cumhurbaşkanı oldu.

Reşid, el-Sudani'yi başbakan olarak atadı. El-Sudani ise görevi üstlenmenin ardından yaptığı ilk açıklamada, kabineyi en hızlı şekilde kuracağını belirtti.
Ekim 2021'de Irak parlamento seçimleri yapıldı. Geçen bir yıl boyunca sadece Muhammed El Halbusi Irak Parlamentosu'ndan Parlamento Başkanlığı görevini üstlenmek için güvenoyu almayı başardı. Muhammed el Halbusi bir kez Sadr hareketinin temsilcilerinin katılımıyla ve bir kez de Sadr hareketinin temsilcilerinin istifasının ardından bunu başardı. Geçen yıl cumhurbaşkanı ve başbakanlık görevi sırasıyla Berhem Salih ve Mustafa Al-Kazımi tarafından yerine getirildi ve temsilciler yeni bir cumhurbaşkanı ve başbakan tanıtmayı başaramadı. Bu iki görev hep geçici kişiler tarafından yönetildi. 
Irak parlamento seçimlerinin üzerinden bir yıl üç gün sonra, iki ana Kürt partisi arasındaki uzun süreli ihtilaflara rağmen, ülkenin yeni cumhurbaşkanını seçme toplantısı, nihayet 13 Ekim günü  yapıldı. Abdul Latif Reşit, Irak parlamentosunda yapılan ikinci tur oylamada kullanılan oyların sayılmasından sonra 162 oy alarak, 99 oy alan Berhem Salih'i geride bıraktı ve resmi olarak Irak'ın yeni  cumhurbaşkanı oldu. 
Abdul Latif Reşid'in Irak'ın yeni cumhurbaşkanı olarak atanması, öncelikle iki ana Kürt partisi, yani Demokrat Parti ve Kürdistan Yurtseverler Birliği arasındaki ihtilafları bir kenara bırakmaktan kaynaklanıyor. Sonuçta Irak'ta cumhurbaşkanı bu ülkenin Kürtleri arasından seçilir.

Geçtiğimiz yıl iki ana Kürt partisi arasında yeni cumhurbaşkanı tanıtma konusunda pek çok görüş ayrılığı yaşandı. Irak Parlamentosu'nda Yurtseverler Birliği'nin iki katından fazla sandalye kazanan Demokrat Parti, kendilerinin cumhurbaşkanını aday göstermesi gerektiğine inanırken, Yurtseverler Birliği, önceki dönemlerde olduğu gibi, bu hakkın kendilerine ait olduğuna inanıyordu.
Irak Kürdistan Demokrat Partisi Genel Başkanı Mesud Barzani, Abdul Latif Raşid'in yeni cumhurbaşkanı olarak atanması ardından kendisi ile yaptığı telefon görüşmesinde, Irak'ın yeni cumhurbaşkanı seçilmesinden dolayı onu tebrik etti ve Irak Kürdistan Demokrat Partisi'nin ona verdiği desteği vurguladı. Mesud Barzani ayrıca  Irak'ın yeni cumhurbaşkanını destekleyeceğine vurgu yaparak, Irak'ın siyasi sürecinin olumlu bir aşamaya geçtiğine dair umudunu dile getirdi. Mesud Barzani'nin,  bu makama geldikten sonraki ilk saatlerde Abdul Latif Reşid'i araması, iki ana Kürt akımının en azından yeni cumhurbaşkanını tanıtma alanında ihtilaflarını bir kenara bıraktığını gösteriyor.
Abdul Latif Reşid'in yeni kabineyi kurmak üzere Muhammed el-Şiya el-Sudani'yi ataması, Şii koordinasyon çerçevesi tarafından daha büyük bir parlamenter fraksiyon oluşumuna da işaret ediyor. Aslında Şii koordinasyon çerçevesinde bir uyum olmasaydı, yeni bir cumhurbaşkanının getirilmesi mümkün olmazdı.
Buna dayanarak, Irak'ın geçici başbakanı Mustafa El-Kazemi'nin de çalışmalarının sonunun yaklaştığı ve Sudani'nin de  yeni bir kabine kurmayı başarma şansının arttığı görülmektedir. Bu olay, geçtiğimiz yıl Irak'ta çeşitli şekillerde başbakan adaylığını ve kabinenin kurulmasını engelleyen Sadr hareketi için büyük bir yenilgidir. Aslında Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesud Barzani'nin, Irak'ın yeni hükümetini kurmakla görevli başbakan Muhammed Şiya el-Sudani ile telefon görüşmesini bu bağlamda değerlendirmek gerekir. /