Trump’ın Çin’e yönelik görülmemiş ticari tehditleri üzerine

Amerika Başkanı Donald Trump Amerika’nın iç ekonomisine destek politikası doğrultusunda bu ülkenin ithal ettiği ürünlere uygulanan tarifeleri arttırmakla dünyanın bir çok büyük ekonomisine ticari savaş açtı.

Bu doğrultuda Trump, Amerika’nın en büyük ticari ortağı olan Çin’le ticaretinde yeni gümrük tarifleri uygulayarak bu ülkeye Haziran 2018’de ticari savaş açtı. Amerika bu aşamada Çin’de ithal edilen 50 milyar dolar değerindeki ürünlere yüzde 25’lik bir tarife dayatmaya başladı.

Ticari savaşın ikinci aşaması Eylül 2018’in sonlarına doğru başladı. Trump Çin’den ithal edilen 200 milyar dolar değerinde başka ürünlere yüzde 10’luk tarife uygulayacağını açıkladı. Amerika bu oranı 2018’in sonuna kadar yüzde 25’e yükseltmeyi planlanıyor.

Ancak Amerika’nın tarife savaşı Çin yönetiminin sert tepkisi ile karşılaştı. Pekin yönetimi Amerika’nın yaptığına misillemede bulunarak Amerika’dan ithal ettikleri 60 milyar dolar değerindeki ürünlere uyguladıkları tarifeleri arttıracağını açıkladı.

Pekin’in misillemesi ile Trump’ı öfkelendirdi ve şimdiye kadar görülmemiş bir şekilde Çin’i tehdit etti. Trump pekin yönetimini uyararak Amerika ile ticari savaşa girmeden önce biraz daha düşünmesini istedi. Trump Washington yönetimi bu savaşta daha fazla mermisi bulunduğunu iddia etti. Amerika Çin’in insafsızca ticari uygulamalarına maruz kaldığını iddia eden Trump, Amerika Çin’i zenginleştirdiğini, fakat şimdi şartların değişmesi gerektiğini ileri sürdü.

Gerçi Trump Çin’le ticari savaşa girmek istiyor, ancak Pekin yönetiminin de Washington karşısında geri adım atmayacağı gözleniyor. Buna göre dünyanın ikinci büyük ekonomik gücü olan Çin’in Amerika’nın ticaret ve ekonomi alanlarında yumuşak karnını kullanarak Washington’u davranışlarını değiştirmeye zorlaması bekleniyor.

Bugün Çin yönetimi Amerika hazine bakanlığının tahvilleri üzerinde 2 trilyon dolar yatırımı bulunuyor ve bu silahı kullanarak Amerika’nın ekonomisini ve ticaretini baskı altına tutabileceği ifade ediliyor. Zira Çin yönetimi için Trump’ın Amerika’nın iç ekonomisini güçlendirme bahanesi ile Çin’in ticari politikalarına saldırması asla kabul edilebilir bir durum değildir.

Gerçekte Trump’ın izlediği tarife politikası Çinli ürünlerin Amerika piyasalarında fiyatlarının artışına yol açacak ve sonuçta talep düzeyini düşürecektir. Bu durum ise hiç kuşkusuz Çin’in üretimi üzerinde olumsuz etkisi olacaktır. Bu arada Amerika’da da bir çok üretici ve hizmet sektörünün de Pekin ile Washington arasında başlayan ticari savaştan büyük oranda zararlı çıkacağı anlaşılıyor.

Şimdi ise Çin yönetimi Amerika ile ticari savaşı başka alanlara yaymaya başladı. Bu bağlamda Çin Savunma Bakanlığı Trump yönetiminin bu bakanlığa Rusya’dan askeri alımı yüzünden yaptırım uygulama kararına sert tepki gösterdi. Pekin yönetimi Washington’dan bu yaptırımları iptal etmesini, aksi takdirde ağır bedel ödemek zorunda kalacaklarını belirtti.

Görünen o ki Amerika ve Çin arasındaki ilişkiler Amerika ile Rusya arasındaki ilişkilere hakim olan gerginlik modeline benzer bir şekilde çeşitli gerginliklerden etkilenerek devam ediyor. Bu durum, Trump’ın diğer küresel güçlerle karşı karşıya gelme çabasında olduğunu gösteriyor. Ancak kuşkusuz bu durum uluslararası düzenin üzerinde ciddi etkileri olacaktır.