Amerika ve Britanya Arasındaki Gerilimlerin Artması ve Ticari Müzakerelerin İptal Edilmesi
Britanya Amerika'nın Atlantik ötesi stratejik müttefiki olsa da Donald Trump'ın Beyaz Saray'a gelmesinin ardından onun tutumları ve girişimleri yüzünden iki ülke arasındaki ilişkiler de ciddi bir şekilde değişikliğe uğradı.
Londra ve Washington arasındaki en yeni gerilim ise Britanya'nın Washington Büyükelçisinin Trump ve hükümeti ile ilgili bakışlarının ifşa olması ile yaşanarak körüklenmektedir. Bu doğrultuda Britanya'nın Amerika'daki büyükelçisi Kim Darroch'un Donald Trump ve hükümeti aleyhindeki gizli notunun ifşası ile Washington ve Londra arasında düzenlenmesi planlanan ve Brexit'in ele alınması hususunda olan müzakereler birden bire iptal olundu.
Amerika ticaret bakanı Wilbur Ross, müzakerelerin Britanya Ticaret Bakanı Liam Fox'un katılımı ile düzenlenmesinin planlanmasına rağmen, Darroch'un da muhtemel katılmasına karşı lağvedildiğini duyurdu. İki ülke temsilcileri yapacakları ticari görüşmelerde Britanya'nın Avrupa Birliğinden çıkmasının ardından oluşacak ticari durumu ve ekonomi ilişkileri ele alacaktı.
Kim Darroch Britanya Başbakanlık Bürosuna gönderdiği gizli notlarında Trump'ı mantıksız, kifayetsiz ve kararsız biri olduğunu, başkanlık koltuğuna layık olmadığını söylemiştir.
Daily Mail gazetesi 7 Temmuz Pazar günü bu hususta şöyle yazdı: "Kim Darroch yaptığı telefon görüşmeleri ve de yazdığı gizli raporlarında Trump'ın karakterini sorgulayıp Londra'ya Beyaz Saray'ın geçmişte olmadığı derecede işlevsizleştiği hususunda uyarıda bulunmuş ve Trump hükümeti döneminin rezalet ile sona erebileceğini" bildirmiştir.
Britanya Büyükelçisinin bu değerlendirmesini farklı açılardan ele almak mümkün. Ancak genel olarak bu değerlendirmeler Trump'ın ister görüş ve düşünce tarzı ister karar alma ve uygulama açısından güvenilmez, istikrarsız ve mantıksız olduğunu göstermektedir. Darroch bu notlarında Trump'ın Rusya'ya borçlu olduğu, Trump'ın uluslararası ticaret düzenini bozma ve ticari savaş başlatmaya yönelik çabaları ve de İran'a saldırma ihtimalinin olduğundan duyulan kaygılar da dile getirmiştir.
Britanya büyükelçisinin Trump ve hükümeti hakkındaki bu değerlendirmesinin ifşası ise Washington'da büyük bir tepkiye neden olmuştur.
Bu çerçevede Trump yayımladığı Twitter mesajında Darroch'un "çık aptal biri" olduğunu, hükümetinin artık Britanya büyükelçisi ile işbirliği yapmayacağını duyurdu.
Trump bu mesajında Britanya'nın istifa etmiş başbakanı Theresa May'e de saygısızlık yaparak ona şöyle hitap etti: "Ben Theresa May'a Brexit'i nasıl yöneteceğini söylüyordum ancak o aptallar gibi kendi yolundan gidip bunu başaramadı. Bu büyük bir faciadır. "
Halihazırda Avrupa Birliğinden çıkma sorunu ile uğraşan Britanya, Donald Trump hükümeti döneminde özellikle de ticari ve ekonomik alanlarda Amerika ile serbest ticaret anlaşmaları imzalayarak Amerika'nın yardımları ve desteklerinden yararlanmayı umut ediyor. Fakat Britanya'nın Washington büyükelçisinin düşüncelerinin ifşası ve Trump'ın sert tepki göstermesi, iki ülke ilişkilerinin zayıflamasına ve hatta Washington tarafından lağvedilmesine sebep olabilir.
Britanya üst düzey makamlarının son tutumları ise onları Amerika karşısında geri adım atmaya niyetleri olmadığını gösteriyor.
Bu doğrultuda Britanya Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt Trump'ın saygısızlıklarını cevapsız bırakmayarak Twitter'de yayımladığı mesajda Trump'ın sözlerine değinerek, "Arkadaşlar birbirlerine karşı dobra dobra konuşurlar. Ben de öyle yapacağım. Başbakanımıza yönelik bu açıklamalar saygısızlık ve yersiz ifadelerdi." Dedi.
Gerçekte Britanyalılar uzun zamandır Trump'ın Thresa May'e yönelik saygısız tavrından rahatsızdırlar. Ancak Trump'ın son zamanda Theresa May aleyhindeki mesajları geçmişte görülmemiş sözel bir saldırı sayılır. Bu mesele de Trump'ın ne denli başına buyruk, bencil, despot ve kendine hayran olduğunu, Britanya'ya aşağılayıcı bir gözle baktığını göstermektedir./