Guterres Keşmir kararnamelerinin uygulanmasını vurguladı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Pakistan’a yaptığı üç günlük ziyaretin sonunda Keşmir meselesine değinerek Hindistan yönetiminden BM’nin Keşmir kararnamelerine saygı göstermesini istedi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Hindistan ve Pakistan BM ve güvenlik konseyinin kararlarına uymamalarını ve Keşmir halkına kendi kaderini belirleme hakkını tanımalarını istedi.

BM Genel Sekreteri ayrıca Afganistan meselesine de işaret ederek, bu ülkede barış görüşmeleri yönündeki çabaların bir an önce sonuca ulaşmasını umduğunu kaydetti.

BM Genel Sekreteri Guterres’in Keşmir konusunda bu talebi, bundan iki gün önce Hindistan Dışişleri Bakanlığı, BM’nin Yeni Delhi’nin kontrolünde bulunan Keşmir meselesinde ara buluculuk önerisini reddettiği halde gündeme geliyor.

BM Genel Sekreteri 16 Şubat’ta son bir yılda Pakistan ile Hindistan arasında Keşmir yüzünden tırmanan gerginlikten kaygı duyduklarını belirterek tarafları sağduyulu davranmaya ve ihtilafları diplomasi ve müzakere yoluyla çözümlemeye davet etti.

BM Genel Sekreteri Guterres’in Hindistan yönetimini BM’nin Keşmir kararnamesini uygulamaya çağırması, Yeni Delhi yönetimi söz konusu kararnamenin üzerinden uzun yıllar geçtiği halde halâ uygulamaktan kaçındığı ve Keşmir meselesi Hindistan’ın iç meselesi olduğunu ve başkaları bu meseleye müdahale etmemeleri gerektiğini iddia ettiği halde gündeme geliyor.

BM 1948 yılında elzem getirmeyen bir kararname çıkararak Keşmir bölgesinin kaderi yöre halkı arasında yapılacak referandumla belirlenmesini istedi; ancak Hindistan yönetimi şimdiye kadar Keşmir bölgesinde referandum düzenlenmesini kabul etmedi. Bu kararnameden sonra da, üç yıl önce BM genel kurulu ikinci kez bir kararname onaylayarak Keşmir halkının kendi kaderini belirleme hakkına destek verdi. BM genel kurulu Pakistan’ın önerdiği kararname taslağını 193 olumlu oyla onayladı.

Ancak son yıllarda uluslararası camianın Keşmir halkına destek vermesine rağmen Yeni Delhi yönetimi bu halkın kendi kaderini belirleme hakkını tanımadığı gibi, geçen yaz aylarında Keşmir’in özerkliğini lağvederek pratikte bu insanların haklarını yok sayma doğrultusunda yeni bir adım daha attı; ancak bu adım Keşmir’de, bölgede ve uluslararası arenada tepkilere yol açtı.

Aslında Hindistan yönetimi bu hareketi ile Keşmir halkının en temel haklarını da talan etmiş oldu, öyle ki bu insanlık dışı uygulama hatta iktidar BJP adlı partinin üst düzey yetkilileri tarafından da eleştirilerle karşılaştı ve bazı kentlerde protesto eylemleri düzenlendi.

Hindistan yönetiminin Keşmir’in özerklik hakkını lağvetmesi ve ardından bu bölgede uzun süre sıkıyönetim uygulaması bazı ülkelerin ve uluslararası kurum ve kuruluşların de tepkisini tetikledi. Bu doğrultuda Pakistan’ın ısrarı ile BM güvenlik konseyi de Keşmir meselesini ele almak üzere özel bir oturum düzenledi, fakat oturumundan herhangi bir sonuç çıkmadı; ancak yine de oturumda Çin ve Rusya’nın Pakistan’ın tutumuna destek vermesi, İslamabad için önemli bir başarı oldu.