Taliban heyetinin Kabil temsilcileri ile görüşmesi
Taliban heyeti, Katar'da Afganistan yönetimi temsilcileri ile bu ülkede barışı ele aldılar.
Afgan gruplar ile Taliban arasında barış müzakereleri için zemin sağlamak, iki taraf arasında tutuklu takasının sürmesi ve Afganistan'daki siyasi krizin çözümü Taliban ile Kabil heyetleri arasında Doha'da gerçekleşen görüşmenin önemli gündem maddeleridir.
Bu arada Mevlevi Ziyaeddin başkanlığındaki Taliban heyeti perşembe günü Kabil'e geldi. Ziyaeddin yaptığı açıklamada, Taliban'ın devlet güçlerinden 80 kişiyi serbest bıraktığını duyurdu. Taliban heyeti, Eşref Gani hükümetinin 900 Taliban mensubunu tahliye ettikten sonra Kabil'e giriş yaptı.
Taliban heyetinin Afganistan hükümeti temsilcileri görüşmeleri, Afgan gruplar arasında müzakere düğümü çözülmez ve her birinin bu müzakerelerden önce karşı tarafa kayda değer taviz vermemeye çalışırken gerçekleşti.
ABD yönetimi, Doha'da imzalanan sözde barış anlaşması çerçevesinde Taliban mensubu tutukluların serbest bırakılmasına söz vermiş olmasına rağmen, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani hükümeti, Beyaz Saray'ın baskısı altında Taliban mensuplarını aşamalı olarak tahliye etme sürecini tercih etti.
Afganistan hükümeti şimdiye kadar yaklaşık 2 bin Taliban mensubunu serbest bırakmasına rağmen Taliban Afganistan devlet güçleri ve sıradan vatandaşlardan yaklaşık 350'sini serbest bırakmıştır. Bu da, Kabil yönetiminin Afgan gruplar arasında müzakere başlatılması için daha fazla iyi niyet sahibi olduğunu gösteriyor.
Yaklaşık 2 bin Taliban mensubunun serbest bırakıldığı ve yakın zaman da 2 bin Taliban üyesinin daha serbest bırakılacağını Eşref Gani hükümeti duyururken Taliban Afganlar arasında görüşmeler başlamadan önce 5 bin tutuklu mensubunun tümünün serbest bırakılmasını istiyor.
Afganistan hükümeti, tüm Taliban mensubunu serbest bırakması halinde müzakere sürecinde kendi konumunun zayıflayabileceğinden ve bundan dolayı muhalefet ve medyanın baskı ve eleştirisine maruz kalabileceğinden endişe ediyor.
Afganistan gelişmelerini takip eden siyaset uzmanlarından Ahmed Saidi bu bağlamda şöyle diyor:
"Taliban mensubu tutukluların serbest bırakılması Afganistan'da barış ve güvenliği garanti ederse iyi ve övgüye değer bir girişimdir, ancak geçmişteki tecrübeler, Afganistan hükümeti karşıtlarının serbest bırakılmasının ülkede savaş ve şiddetin hafiflemesine katkı sağlamadığı gibi, karşıt grupların saflarını daha da güçlendirdiğini gösteriyor."
Bu nedenle Afganistan hükümetinin Taliban mensubu 1000 tutuklunun serbest bırakılmasını müzakereler sırasında anlaşma yapılması şartına bağlayacağını tahmin ediliyor. Nitekim ABD ile Taliban arasında 29 şubat 2020'da Doha'da sözde barış anlaşması imzalandıktan birkaç gün sonra Eşref Gani de aynı şeye vurgu yapmıştır.
Eşref Gani'nin Taliban mensubu 2 bin tutuklunun daha tahliye edilmesi için verdiği talimatına göre, Taliban'ın müzakere masasına oturmak için daha fazla esneklik göstereceğine dair tahmini güçlendiriyor. Bundan önce Taliban sözcüsü, tüm tutuklular serbest bırakılmadan önce Afganistan hükümeti ile muhtelif alanlardaki diyalog sürecini askıya aldığını bildirmişti.
Anlaşılan, Taliban heyeti ile Afganistan hükümeti temsilcileri arasında Katar'da gerçekleşen görüşme, Afganistan'da savaşın son bulması için etkin bir çözüm olan Afgan gruplar arasında diyaloğun başlamasına yönelik ümidi takviye edebilir.
