Amerika’nın nükleer silahlar müzakerelerinde eski tutumundan geri adım atması

Trump yönetimi güvenlik ve silah anlaşmalarından çekilme siyasetini izlerken, şimdiye kadar Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması INF ve Açık Semalar Antlaşması’ndan çekilmiştir; şimdi de Yeni Start Anlaşmasının uzatılması konusunda çifte siyaset izliyor. Şimdiye kadar anlaşmanın uzatılması için bazı şartlar öne süren Amerika şimdi başka bir tutum izliyor.

Amerika başkanı silah işerinden sorumlu özel temsilcisi Marshall Billingslea pazartesi ve Salı günlerinde Rusya dışişleri bakan yardımcısı Sergey Ryabekov ile Viyana’da gerçekleştirdiği görüşmede aynı zamanda 3’lü müzakere tutumundan vazgeçtiğini söyledi. Billingslea Washington’un Rusya ile silah müzakerelerine başlayabileceğini ardınan Çin’e müzakerelere katılması için baskı uygulayabileceğini vurguladı. Amerikalı yetkili “sanırım makul bir tutumdur, özellikle de Rusya ile muhtemelen varacağımız anlaşma, Çin’in de katılabileceği bir çerçeveye dönüşebilir” dedi.
Amerika’nın Çin ile ilgili eski tutumundan vazgeçmesi, Pekin’in sıkı tutumları ve de Amerika’da başkanlık seçimlerinin yapılacağı yılda küresel alanda daha da inzivaya sürüklenmesi çerçevesinde anlam kazanıyor. 
Bundan önce Çin dışişleri bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian, Pekin’in nükleer silahları azaltma müzakerelerine karıştırmaya çalışmanın Washington’un “siyasi aldatmaca” olduğunu belirterek “Amerika’nın Rusya’nın önerisini ve Yeni Start Anlaşması’nın uzatılmasını kabul etmesi gerektiğini” söyledi.
Pekin’e göre Çin Amerika ve Rusya’nın nükleer cephaneliklerinden çok uzaktır, bu yüzden nükleer silahlar anlaşmasına katılmaya gerek görmezken, silahsızlanma müzakerelerine katılma zamanı daha gelmemiştir. 
Bu arada Pekin akıllı bir harekette, Amerika tarafından kabul edilmeyecek bir şart öne sürerek, nükleer silahları kontrol müzakerelerine katılabileceğini belirtti. Çin dışişleri bakanlığı silahları kontrol daire başkanı Fu Kong, Amerika’nın silahlarını Çin seviyesine kadar azaltmayı kabul ederse silahsızlanma müzakerelerine katılabileceklerini belirterek, “Amerika nükleer başlıklarının Çin’in 20 katı olduğunu” söyledi.
Amerika başkanı Kuzey Kore’den İran, Venezuela, Rusya ve Çin’e kadar uzanan dış siyaset alanında her hangi bir başarıya ulaşamadığı için büyük bir zevkle Rusya ile Yeni Start Anlaşması konusunda bir başarıya ulaşmak, böylece başkanlık seçimlerinde dış siyasette bir başarıya ulaşabildiğini göstermek istiyor. 
Bu sebepten dolayı Billingslea yaptığı açıklamada, Rusya ile Yeni Start Anlaşması’nın uzatılabileceği ihtimalinden söz ederek Rusya ile yapılacak anlaşmanın daha sonra Çin’in de katılabilecek şekilde olmasını istediklerini belirtti.
Amerika silah uzmanı Thomas Countryman  “yeni Start Anlaşması’nı uzatma fikrinin kongrede ve ilgili kurumlarda geniş çapta destek gördüğünü, Rusya ve Amerika ilişkilerindeki mevcut şartlarda Trump yönetiminin Rusya alanında yapabileceği tek büyük dış siyaset getirisi ve her iki parti liderlerinin çoğunluk desteğini alabileceğini” belirtti.
Washington şimdiye kadar yeni Start Anlaşması hakkında sert tutum izledi ve Çin’in müzakerelere katılma şartını öne sürerek Rusya tarafından ultrasonik silahların geliştirilmesi ve konuşlandırılmasına karşı çıktı. Tabi ki her iki şart Moskova ve Pekin tarafından kesin şekilde reddedildi. 
Fakat hali hazırda Washington zayıf konumunda ve birinci şartı bir kenara bırakarak ikinci şartı da bir nevi gözardı etmekle Yeni Start Anlaşmasının muhtemelen uzatılması için hazır olduğunu belirtiyor. Fakat Moskova yine bu konuda kötümserdir. Nitekim Sergey Ryabkov Viyana’da Amerikalı yetkili ile yaptığı görüşmelere istinaden oturumda hiçbir gelişmeyi beklememek gerektiğini zira her iki tarafın radikal bir şekilde bazı konularda tamamen görüş ayrılığında olduklarını, Washington’un anlaşma ile görüşünün değiştiğine dair bir belirti olmadığını fakat Rusya açısından anlaşmanın büyük önem taşıdığını ifade etti. /