Trump yönetiminin Çin karşıtı girişimleri

 Amerika başkanı Donald Trump Ocak 2017'de göreve başlamasından itibaren Çin Cumhuriyeti'ne karşı düşmanca ve sert siyasetler izlemeye başladı ve bu bağlamda çeşitli güvenlik siyasi ve ticari alanlarda Pekin'e karşı çıktı.  Washington ayrıca insan hakları gibi bahanelerle Çin'in iç işlerini karışmaya başladı ve bu bağlamda farklı yöntemler ve araçları kullandı.

Bu siyasetinin devamında Beyaz Saray dün yaptığı açıklamada Donald Trump tarafından Çin firmalarının Amerika borsasında hisselerini satışa çıkartma çalışmalarını engelleyecek kararın imzalandığını duyurdu. Amerika Dışişleri Bakanı Pompeo Çinli kurumlarına yönelik yaptırımların yeni listesini yayınlayarak paylaştığı Twitter mesajında şöyle yazdı:

" Amerika sivil ve askeri mücadelelerin devamında insan haklarının ihlali ve Çin Komünist Parti Genel Sekreteri Şi Cinping'in Güney Çin denizindeki girişimlerine  karşı Çinli kurumlarına yeni yaptırımlar uygulamak istiyor. Bu yaptırımlar sırf Amerika dış siyasetinin çıkarları ve ulusal güvenliğini savunma hedefinde olacaktır."

 Bu bağlamda Amerika Cuma sabahı, aralarında  mikroçip  üretim alanında çalışan muazzam SMIC firmasının da aralarında olan yaklaşık 80 Çin firmasını  siyah ticaret listesini aldı.

 Görünüşe göre yeni yaptırım kararı, Donald  Trump Beyaz Saray'daki son 1 aylık döneminde Washington ve Peki arasındaki gerginlikleri yoğunlaştırmak ve iki ülke ilişkilerinin Joe Binde Başkanlığı döneminde her türlü iyileşmesini engellemek hedefi ile alındı.

 Başkan Trump seçim kampanyası sürecinde defalarca rakibi Biden'in Çinlilerin piyonu olduğunu iddia ederek onun başkanlık  seçimlerini kazanması durumunda Çinlilerin Amerika'ya egemen olacakları uyarısında bulunmuştu.

 Yeni yaptırımları aynı zamanda başkan Trump'ın başta Çin olmak üzere Amerika rakibi sayılan ekonomik güçler ile savaş ve   ekonomik destek bağlamında değerlendirebiliriz. Bu da ağır ekonomik tarifeler ve ihracat için çeşitli kısıtlamalar ile gerçekleşiyor.

 Çinli siyasi meseleler uzmanlarından Majing Gang'a göre "Amerika Çin'in yüksek atılımlarını ve ekonomik sıçramalarını ve ilerlemelerini engellemesi gereken bir döneme girmiştir."

 Tabii ki Trump hükümeti bu bağlamda büyük adımlar atmıştır ve Çin firmalarının Amerika borsasında faaliyetlerini kısıtlayacak birçok önlem almıştır.  Böylece Beyaz Saray yönetimi Amerika'da Çin firmalarının faaliyetlerini yasaklamaya ilaveten onların Amerika borsasında hisse satışlarını da engelleyerek bu firmalara ağır hasarlar vermek istiyor.

 Diğer yandan Çin'den 80 firmaya aynı zamanda yaptırım kararı alınması, Trump yönetiminin Çin ekonomisine çok ciddi darbe indirmek istediğini gösteriyor.  Burada değinilmesi gereken konu ise Washington'un iddia ettiği gibi Çin ordusu ile bağlantılı olan bazı Çinli firmaları,  örneğini Güney Çin Denizi'nde yapay adaların inşası ve militarizasyonu alanında faaliyet gösteren firmalar ve de Washington tarafından insan haklarını ihlal etmekle suçlanan şirketlerin söz konusu kara listede yer almasıdır.

 Amerika, Trump döneminde Çin'e karşı mücadelelerde bazı eylemleri gündemine aldı. Ticari savaşlar ve tarifeleri arttırması, büyük Çin firmaları örneğini Huawei gibi firmalara yaptırım uygulanması, Tayvan ile işbirliğini güçlendirmesi ve hatta modern silahların satışı,  Güney Çin Denizi'nde Amerika savaş gemilerinin geniş çapta varlık göstermesi, Amerika Houston kentinde Çin konsolosluğunun kapatılması,  Hong Kong ve Sincan'da Çin tarafından insan haklarının ihlal edilmesi bahaneleri ile geniş çaplı yaptırımlar,  Amerika yönetiminin  Çin'e karşı baskıları arttırma bağlamında başvurduğu bazı girişimlerdir./