Amerika'dan Afganistan'da Milyarlarca Dolar'ın Heder Olmasına İtiraf
Amerika 11 Eylül saldırısının ardından terörizm ile mücadele ve Taliban'ın Afganistan'da El Kaide ile işbirliği ve suç ortağı olması bahanesi ile bu ülkeye saldırdı. Washington Afganistan saldırısından geçen 20 yıl içerisinde Afganistan'ın yeniden yapılması için milyarlarca dolar harcadığını iddia ediyor. Ancak şimdi de bu paranın büyük bir kısmının heder olduğu ve boşuna harcandığı ortaya çıktı.
" Afganistan'ın Yeniden Yapılması Özel Baş Denetçisi" unvanı ile tanınan Amerika hükümetinin Afganistan'ın yeniden yapılması sürecindeki gözlemcisinin Pazartesi günü yayımladığı raporuna göre Amerika Afganistan'da binaların yapımında ve arabaların kullanımında milyarlarca doları kaybetmiştir. Bu bağlamda bu binalar ve arabalar ya imha olmuş ya da terk edilmiştir.
Bu raporda Amerika'nın Afganistan'da harcadığı 7 milyar 800 milyon doları incelenmiş ve sırf 343 milyon 200 bin dolar değerindeki binalar ve araçların iyi bir şekilde korunabileceği vurgulanmıştır.
Amerika'nın yeniden yapma denetçisi John Sopko bu raporda şu ifadelere de yer verdi: "Birçok kullanılmamış sermayeye dayalı noktaların ve araçların bozulması, yok olması veya terk edilmesi bu projeleri finanse eden mali ajansların kaygılanmasının asıl nedeni olmalıdır. "
Sopko geçen yıllardaki raporlarında da Amerika savunma bakanlığı-Pentagon, Amerika dışişleri bakanlığı gibi Amerika devlet kurum ve kuruluşları ayrıca NATO'nun Afganistan'da özellikle de sözde Amerika'nın Afgan askerleri ile ilgili projeleri kapsamındaki milyonlarca doların çarçur edildiğini ve bu bağlamda zimmete geçirme olaylarının bol olduğuna vurgu yaptı.
Sopko, Pentagon ve Amerika uluslararası kalkınma idaresini Afganistan'ın yeniden yapımında uzun vadeli olarak plansızlıkla suçladı.
Sopko'nun belirttiğine göre çoğu projelerde niteliksel standartlara bile uyulmamıştır. Tabii Amerika 2001 yılında terörizm ile mücadele ve Afganistan'da barışın tesisi bahanesi ile bu ülkeye saldırdı ve ardından da NATO güçlerini kendisi ile beraber geniş çaplı bir şekilde bu ülkeye yerleştirdi. Ancak o dönemden günümüze dek, Afganistan'da güvensizlik, terörizm ve uyuşturucu madde üretimi ve ekimi kat kat daha arttı.
Aynı zamanda Afganistan'da görülen geniş çaplı mali ve idari yolsuzluklar hem de birçok yapısal düzensizlik, Amerika'nın bu savaşzede ülkeye ayırdığı sözde milyarlarca doların yok olmasına yol açmıştır. Kuşkusuz bu yüklü miktardaki paralar, savaş ve büyük yıkımların enkazının altında kalan Afganistan halkının hayat seviyesinin iyileşmesinde etkili olabilirdi.
Afganistan'daki mali ve idari yolsuzluklarda aslında yabancı ve sivil toplum kuruluş şeklinde kurumlar da büyük rol oynamıştır. Gerçekte Amerika ve ortaklarının Afganistan'daki varlığının devam etmesi şiddetin artması, yağma ve talanın şiddetlenmesinden başka bir getirisi olmamıştır. Amerika'nın Afganistan'ın yeniden yapılanması için ayırdığı bütçe de bu durumları körüklemiştir.
Aynı zamanda Donald Trump döneminde Amerika'nın Doha'da Taliban ile Şubat 2020'de imzaladığı anlaşma ve bu anlaşmaya göre Amerikan güçlerinin bu ülkeden çıkması doğrultusundaki mutabakata rağmen mevcut Amerikan hükümeti bu anlaşmayı Taliban'ın saldırılarının devam etmesi bahanesi ile gözden geçirmek istemesi durumu kritik bir aşamaya taşımıştır.
Afganistan Batı alimleri konseyi başkanı Hodadad Salih bu hususta şöyle diyor:" Yabancılar, hiçbir zaman Afganistan çıkarları doğrultusunda hareket etmemiş. Zaten ülkede barışın olmasını istemiyorlar. Amerikalılar da Afganistan barış sürecinde sadakatli davranmamışlar. Onlardan barışı beklememiz gerekir. "
Halihazırda 2 bin 500 kadar Amerikan askeri Afganistan'da bulunmaktadır. Joe Biden hükümetinin yaklaşımından yola çıkarak Amerikan güçlerinin Taliban ile anlaştığı şekilde Afganistan'dan çekilmeyeceği, aksine sayılarının artacağı söylenebilir. Böylece suçsuz Afganlar da yine çatışmaların şiddetlenmesine kurban gidecektir.