Amerikalı askerlerin Afganistan’dan çekilmesi, sonuçsuz bir varlığın sonu
Amerika başkanı Joe Biden Çarşamba günü Afganistan’daki askeri güçlerinin çekileceğini resmen açıklayarak, “Amerika’nın uğraşmakta olduğu en uzun savaşa son verme zamanı geldiğini, Amerika’nın Afganistan hükümetine destek vereceğini fakat askeri operasyonlara katılmayacağını” söyledi.
Biden, Afganistan’da ABD’nin varlık döngüsünü genişletmeyi sürdüremeyeceklerini belirterek, geri çekilmesinin Mayıs ayın başından itibaren NATO ile koordineli şekilde başlayacağını, Taliban’ın kendilerine saldırması durumunda ellerindeki tüm olanaklarla karşılık vereceklerini söyledi.
Afganistan’da Amerikan askerlerinin hazır bulunduğu 4. Başkan olan Joe Biden, bu sorumluluğu 5.başkana devretmeyeceğini de sözlerine ekledi.
Biden birincil hedeflerinin, Amerika’ya saldırmak için Afganistan’ın üs olarak kullanılmamasından emin olmak olduğunu iddia ederek o hedefe ulaştıklarını belirtti.
Daha önce bir Amerikalı üst düzey yetkilisi Amerikan askerlerinin Afganistan’dan Mayıs ayından itibaren çekilmeye başlayacaklarını belirterek, 11 Eylül 2021 tarihinde ve saldırıların 20. Yılında Afganistan’daki tüm Amerikan askeri güçlerinin çekileceğinin hedeflendiğini söyledi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Amerika Savunma Bakanı Lloyd Austin ve Dışişleri Bakanı Anthony Blinken de Çarşamba gecesi ortak bir basın toplantısında Mayıs ayından itibaren Amerikalı olmayan güçlerin çekileceğini duyururken fakat Taliban ile mücadeleye vurgu yaptı. Yaşanan bu gelişmeler ile birlikte Amerika’nın sorumsuzca geri çekilmesi ardından Afganistan’da kaos ve krizin başlaması konusunda endişeler de artmaya başladı.
Amerika ve Taliban Şubat 2020’de Katar’ın başkenti Doha’da vardıkları anlaşma ile Washington’un kendi güçlerini kademeli olarak Afganistan’dan çekerek bu ülkede barış sürecine yardımcı olmasına karar verdiler. Varılan anlaşmada Amerikalı askerlerin nihai çekilişi bir Mayıs 2021 olarak belirlendi.
Buna rağmen Biden hükümeti anlaşmanın Taliban tarafından ihlal edildiği bahanesi ile bu kararı gerçekleştirmeyerek işgal askerlerinin Afganistan’daki varlığının devam edeceğinden söz etti. Pentagon şimdiye kadar Biden’e birkaç öneride bulundu ve nihayet Eylül 2021 tarihine kadar geri çekilmeye karar verildi.
Buna rağmen Amerika ve NATO’daki müttefiklerinin kararı, Taliban tarafından kabul görmedi ve yabancı güçlerin belirlenen süre içinde Afganistan’dan çekilmemelerinin, kendilerince Doha anlaşmasının ihlali telakki edileceği ve bu güçlere karşı saldırıların başlayacağını belirtti. Amerika istihbarat toplumu Nisan 2021’de yayınladığı raporda kesin olarak Taliban’ın askeri zafere ulaşacağını duyurdu.
Amerika 2001 yılında sözde terörizm ile mücadele bahanesi ile Afganistan’a saldırarak Taliban hükümetini devirdi. Buna rağmen geçen 20 yılda Taliban tekrar güçlenmesi ile Trump tarafından Doha’da imzalanan anlaşma çerçevesinde mecburen ve 20 yıllık işgalinden hiçbir kazancı olmadan Vietnam savaşından daha kötü bir başarısızlıkla geri çekilmek zorundadır. Washington Afganistan’daki daha fazla güvensizlik ve yıkımdan başka bir getirisi olmayan işgalciliğinde binlerce savunmasız sivil Afgan hayatını kaybederken Amerika için de 2 trilyon 400 milyar dolar masrafa sebep oldu.
Stratejik meseleler uzmanı Anthony Cordesman Afganistan’da yüklü bir paranın harcandığını fakat pek fazla bi getirisi olmadığını belirtiyor.
Amerika’nın Afganistan’ı işgal etmesinden 20yıl geçtiği süre içinde en az 2400 Amerikalı asker öldü ve binlercesi de yaralandı. Fakat Amerika ve NATO’nun Afganistan’daki askeri varlığı bu ülke halkına ölüm, yıkım, güvensizlik ve uyuşturucu üretiminde korkunç artıştan başka hiçbir getirisi olmadı./