Bakü'nün Dağlık Karabağ Özerkliğini Kaldırması Sonuçları
Azerbaycan Cumhuriyeti cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Dağlık Karabağ bölgesinin özerkliğini kaldırması yönündeki son girişimi sonucu, Aras nehri Kuzeyinde durumun karışabileceği tahminleri yürütülmeye başlanmıştır.
Haber çevrelerinin bildirdiğine göre, eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği tarafından bu bölgenin özerkliğinin ilan edilmesi yıldönümünde, Azerbaycan Cumhuriyeti cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Dağlık Karabağ bölgesinin özerkliğini kaldıran kararını imzaladı.
Aslında İlham Aliyev imzaladığı son kararla, "Karabağ" ve "Doğu Zengezur" ekonomik bölgelerinin kurulmasına ilişkin "Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomik Bölgelerinin Yeni Bölümlerini" imzalamış oldu.
Kuşkusuz cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in bu son girişimi ve yeni ekonomik bölünmeler kararına imza atması, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasındaki düşmanlıkları da tetikleyerek şiddetlendirecektir.
Aslına bakılırsa Azerbaycan cum. makamların son bölünmelere yönelik açıklamaları mantıklıdır. Bakü makamları, Azerbaycan Cumhuriyeti toprakları içerisindeki bölünmelerin sınırlarını belirleme hakkına sahip olduklarını savunuyorlar. Onlara göre bu değişiklikler sırf iç değişikliklerdir ve Ermenistan veya her hangi bir ülke bu hususta görüş bildirme veya karışma hakkında sahip değildir.
Buna rağmen mevcut koşulların bunun yapılması için uygun olmadığı, hatta tam tersi Azeri-Ermeni gerginlikleri yoğunlaştırabileceği söylenebilir. İlham Aliyev hükümeti Ermenistan ve Karabağ Ermenileri ile dostluk ve dostane ilişkiler kurmaktan söz ettiği zaman, Karabağ Ermenilerinin özerklik hakkını iptal etmek, gerçekte Bakü hükümetinin Ermenilere karşı daha hasmane tutum sergilemek istediğini gösteriyor.
Bakü makamları sadece demir yumruk siyaseti ile Karabağ'daki iktidarlarını sağlamlaştırabileceklerini düşünüyorlar. Özellikle de Rusya arabuluculuğu ile imzalanan Barış Anlaşmasından sonra bölge Ermenileri Azerbaycan Cumhuriyeti'nin direkt düşmanı olarak harekete geçmiş ve Azeri askerlere şiddete başvurarak onlar ile gerilla çatışmalarına girişmişlerdir. Hatta kimi Azeri askerler de bu çatışmalarda hayatlarını kaybetmişlerdir.
Bu hususta Azerbaycan Cumhuriyeti cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in talimatı ardından Azeri uzman Elşad Paşasoy,devlet gazetelerinden Yeni Müsavat gazetesindeki " Batı Zengezur'a doğru" başlıklı yazısında şu ifadelere yer verdi:
"Cumhurbaşkanının Doğu Zengezur ile ilgili talimatının ardından, düşmanın kafası iyice karışmıştır. Bu da Batı Zengezur'un olduğu anlamına gelir. Günlerden bir gün Azerbaycan Cumhuriyeti demir yumruğu ile "Sünik"i yok ederek, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin tarihi topraklarında kontrolü sağlayacak ve tarihi adaleti temin edecektir."
Cesur ve savaşçı kadın anlamında olan Zengezur topraklarına Ermeniler "Sunik" diyorlar.
Aslında bu tür yazıların yayımlanması, İlham Aliyev hükümetinin son girişiminin yeni bir maceranın başlangıcı olduğunu gösteriyor. Kuşkusuz Bakü hükümeti, bu hususta başka hedefler de gütmektedir. Başka bir ifade ile görünen o ki İlham Aliyev hükümeti Karabağ ve Doğu Zengezur ile ekonomik bölünmeler kararı ile eski Sovyetler Birliği tarafından Ermenilere bırakılan toprakları geri almak istiyor.
Doğal olarak bu tehlikeli siyasetin izlenmesi sadece İlham Aliyev hükümeti tarafından tasarlanmamış, Aliyev'in kararında yabancı aktörlerin ayak izleri görülüyor. Gerçekte Azerbaycan Cumhuriyeti medyasına, sosyal ağlarına ve hatta hükümet ve meclisinde etkinliğini arttıran malum aktörler Bakü hükümetini kışkırtarak sözde tarihi adalet uğrunda hareket etme şeklinde Ermenistan topraklarının bir parçasını Azerbaycan Cumhuriyeti'ne eklemek istiyorlar. Halbuki bu tur eylemlerin hayata geçirilmesi kolayca mümkün olmayacaktır. Bu bağlamda yeni bir savaşın bile söz konusu olabileceği söylenebilir. /