Çin'in uluslararası arenada tek taraflılığa karşı çıkması

Çin uluslararası arenada tek taraflılıkla mücadele etmeyi kendi dış politikasının önceliğine aldığını duyurdu.

Çin'in BM Temsilcisi J. Jon bu bağlamda yaptığı açıklamada, Pekin'in dış politikasının bu tutumunu ilan ederek, tek taraflılıkla mücadele yolunun BM çerçevesinde işbirliği ve dayanışmayı arttırmak olduğunu vurguladı. 
Eski Soyvetler Birliği'nin dağılmasından sonra, başta İran İslam Cumhuriyeti olmak üzere, bir çok bağımsız ülke ABD'nin tek taraflı eylemlerine karşı koymak için uluslararası işbirliği konusu gündeme getirildi. O dönemde amerika, Beyaz Saray liderliğinde tek kutuplu dünyanın kurulduğunu ileri sürüyordu, ancak bağımsız ülkeler, Washington'un bu iddiasını reddederek, uluslararası işbirliğinin güçlendirilmesi ve çok taraflılığa vurgu yapmaktalar.
Bu çerçevede, Çin'in vurguladığı gibi BM Antlaşması, çok taraflılığa çeki düzen verebilecek ilkeli bir çözüm olabilir, üstelik bağımsız ülkeler de, bölgeselcilik çerçevesinde küresel sorunların çözümüne inanarak buna vurgu yapmaktalar.
İran'ın eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, çok taraflılığı, küresel krizlere yegane uygun yanıt olarak görüyor ve uluslararası ve bölgesel örgütlerin küresel ortaklık ve katılımın güçlenmesi için uygun fırsat olabileceğine inanarak bu düşünceyi savunuyordu.
Başka bir ifade ile, İran İslam Cumhuriyeti ve Çin'in üyesi olduğu Şanghay İşbirliği Örgütü, en güçlü ve saygın bölgesel örgütlerden biri olarak, üyelerinin Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ECO ve Güney Asya Bölgesel İşbirliği Teşkilatı SAARC gibi güney Asya'da diğer bölgesel örgütlerle işbirliği ve dayanışmasını güçlendirebilecek ve bölgesel işbirliği için itici güç olabilecek bir teşkilat sayılıyor.
Son yıllarda ekonomik ve askeri alanlarda bölgesel güçlerin büyümesiyle ABD hegemonyasının çöküşü başlamıştır ve ülkeler ikili ilişkiler ve çok taraflılığı güçlendirmek suretiyle sürdürülebilir barış ve güvenliğin tesisi için etkin ve önemli atımlar atmaktadırlar.
Bu çerçevede Rusya'da uluslararası meselelerin kıdemli uzmanlarından Sergey Baborin yaptığı değerlendirmede, "bölgesel ve küresel yakınlaşmanın en önemli zeminlerinden birinin ekonomi dahil yerli kapasite ve imkanlarını kullanmak olduğuna, bu konunun ülkelerin bağımlığını azaltmak suretiyle, bölgesel işbirliği ve yakınlaşmayı güçlendirmeyi sağlayabileceğine inanıyor."
 Sonuç itibarıyla kendini, BM Antlaşması çerçevesinde ABD'nin tek taraflılığıyla mücadelede öncü bir ülke olarak tanıtmaya çalışan Çin'in izlediği bu politika kuşkusuz bölgesel ve uluslararası düzeyde kabul edilebilir bir yaklaşım ve söylem sayılıyor. Anca, tek taraflılıkla mücadele ettiklerini iddia eden ülkelerin pratikte bu siyaset doğrultusunda adımlar atmaları  halinde bu yaklaşım daha fazla değer kazanabilir.
ABD'nin tek taraflı yaptırımları ve baskısına maruz kalan ülkelerle Pekin'in işbirliği yapması ve Çin'in de ticari ve mali alanlarda kendi yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde, Çin pratik anlamda tek taraflılıkla mücadele ettiğini kanıtlayabilir. Bilindiği gibi, İran, Rusya, Suriye, Küba, Venezuela ve Lübnan dahil birçok ülke ABD'nin yaptırımlarına maruz kalmaktalar. ABD'nin tek taraflı eylemlerine son vermek için yaptırıma maruz kalan ve tek taraflılıkla mücadele ettiklerini savunan ülkelerin Amerika'ya karşı işbirliği yapması ve çok taraflılığa yönelmesi bu bağlamda büyük önem taşıyacaktır. /