İnstagram'ın Gençler Üzerindeki Yıkıcı Etkileri
Hepimiz sosyal ağlarda ve sanal alemde vakit geçirirken psikolojik sağlığımızı da dikkate almalıyız. İşte biz de bu bağlamda sizlere özel bir program hazırladık ve başta da favori sosyal ve paylaşım ağlarından sayılan İnstagram'ı ele aldık.
Acaba sosyal ağların bireysel,sosyal hayattaki konumu ve insanların sağlıkları üzerindeki etkileri nelerdir?
İşte Facebook son bir haftada Wall Street Journal'da yayımlanan ve belgeler ile bu şirketin koronavirüs hakkında yanlış bilgilerin paylaşılması ve kullanıcılar arasında yapılan ayrımcılıklara aldırış etmediğini ileri süren bir yazıyı cevaplamakla ilgilenmiştir.
Yayımlanan makale ayrıca zaten Facebook tarafından yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlara dayanarak İnstagram'ın kullanılmasının özellikle de genç kızlar için zararlı olduğunu ve kendilerine yönelik negatif bir yaklaşım içerisine girmelerine zemin hazırladığını belirtti. Wall Street Journal tarafından elde edilen gizli bir belgede kızların yüzde 32'sinin görünüşlerinden memnun olmadığını, İnstagram'ın ise onların kendilerini daha da kötü hissetmelerine yol açtığını söyledikleri belirtilmektedir.
Aslında İnstagram gibi soysal bir ağı eleştirmek ilk defa yaşanan bir şey değildir. Ancak bu kez Wall Street Journal'ın bu yönde adım atması eleştirileri daha da yoğunlaştırmış ve yelpazesini genişletmiştir. Bu raporda psikolojik tahribat, bu sosyal ağda yayınlanan görüntülerin genç kullanıcıları arasında yarattığı yanlış beklentilerden kaynaklanmaktadır. Hiçbir zaman tam bir insan resmi sunmayan bu görseller, genç ve tecrübesiz kullanıcılara dolaylı olarak belirli davranış ve yöntemleri empoze etmektedir.
Wall Street Journal, raporunda, Facebook yöneticilerinin ve yetkililerinin, gençlerin bu sosyal ağın kullanımından kaynaklanan psikolojik zararları hakkında bilgi sahibi olmalarına rağmen, bu bilgiyi saklamaya çalıştıklarını yazdı. Buna cevaben Mark Zuckerberg, sosyal ağın genç grup ilişkilerindeki olumlu rolünden bahsetti.
Marck Zuckerberg ABD Kongresi üyelerinin önünde, bu sosyal ağ aracılığıyla gençlerin kolektif ilişkilerinin genişlemesinin onların ruh sağlıklarını iyileştirebildiğini iddia etti. Zuckerberg, bu gençlerin sosyal ağı arkadaşlarıyla bağlantı kurmak, eğlenmek ve bilgi almak için kullandığını söylüyor. Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'ndeki genç İnstagram kullanıcılarının sayısı 22 milyonu bulmaktadır.
Araştırmalar, ünlülerin Instagram'da paylaştığı içeriklerin takipçilerinde olumsuz bir duyguya yol açtığını gösteriyor. Araştırmacılara göre ünlüler, İnstagram takipçilerinin kendileri hakkında daha olumsuz hissetmelerine neden oluyor. Daha özel olarak, araştırmacılar, kullanıcıların, ünlülerin ağda paylaştığı içerikleri ne kadar çok izlerse, sosyal karşılaştırmalar sonucunda o kadar olumsuz duygularla karşılaştıklarını keşfetmişlerdir.
Bu araştırma ayrıca, insanların Instagram'da izlediği içeriğin yarısının ünlülerle ilgili olduğunu da ortaya koydu. "Instagram'da Sosyal Karşılaştırma" adlı çalışma Mart ve Nisan 2020 arasında yapıldı ve Amerika, Avustralya ve Brezilya dahil dokuz ülkede 100 binden fazla kişiye sorularak hazırlandı.
Facebook sözcüsü Kevin McAllister, "Ankete katılanlardan belirli kişilerin hesaplarını göstermeleri istenmemiş olsa da, araştırmacılar Instagram'daki sosyal karşılaştırmalardan belirli düzeyde olumsuz duygulara sahip kişilerin sürekli olarak ünlülerin hesaplarını izlediklerini buldular" diyor.
Facebook'un araştırma birimi başkanı Pratiti Raychoudhury, Wall Street Journal'ın Facebook'un Instagram hakkındaki kendi araştırmasını yorumlamasının yanlış olduğunu ve bu haber ajansının raporunun inandırıcı olmadığını iddia etti. Ona göre, Wall Street Journal'ın "beden imajı" sorunu olarak adlandırdığı şey, Instagram gibi ağların genç kızlar için yaratabileceği 12 sorundan sadece biridir. Facebook'un dahili araştırmasına göre ise, her 3 genç kızdan sadece 1 kişi bu sorundan rahatsızdır.
Kentucky Üniversitesi'nde psikoloji profesörü olan Christia Brown, şöyle diyor: "Instagram'ı çok tehlikeli yapan iki ana özellik var". Birincisi, kullanıcıların ünlüleri ve yaşıtlarını takip etmelerine olanak tanımasıdır. Halbuki tüm sosyal medya araçları, kullanıcıların seçici olmalarına olanak tanır. İkinci mesele ise İnstagram'ın fotoğraflarını düzeltme ve filtreleme özelliğidir. Bu yüzden de İnstagram tanınan şahsiyetler ve ünlüler ve modeller arasında popüler olan bir platform sayılır.
Bu psikoloji uzmanı ve profesörü sözlerine şunları da ekliyor: "İnsanlar genel bir kural çerçevesinde, kendi hayatlarına nasıl uyum sağlayacaklarını ve yargılarda bulunabileceklerini bilmek için başkalarına bakarlar. Gençler ise özellikle bu sosyal karşılaştırmalara karşı savunmasızdırlar. Instagram bu endişeyi arttırıyor. Kendinizi filtrelenmiş harika görünen bir süper modelle karşılaştırmak çok zor olmasa gerek. Başkalarıyla olumsuz karşılaştırmalar, insanları başkalarının yaşamlarını ve bedenlerini kıskandırır. Katılımcıların İnstagram'da paylaşılan fotoğrafların filtrelendiğini bildikleri çalışmalarda bile, gençler onları gördükten sonra vücutları hakkında kendilerini daha kötü hissettiler. Güçlü bir sosyal karşılaştırma arzusu olan kızlar için bu etkiler daha da fazladır."
Instagram, dünya çapında geniş bir kitleye sahip en popüler sosyal uygulamalardan biridir. Birkaç yıl önce birçok kullanıcı Facebook'tan ayrılmaya ve Facebook'tan daha iyi ve daha iyi göründüğü için bu uygulamaya katılmaya karar verdi. Ancak 2012 yılında Facebook, Instagram'ı satın aldı ve dönüştürülmemesi gereken bir uygulamaya dönüştürdü.
İnstagram'ın eskiden farklı bir anlamı vardı. Gönderiler ve paylaşımlar, aynı yaştaki kişilerle gönderiliyordu İlgi alanları ve zevkleri birbirine çok benzeyenler kesimler benzer gönderiler alıyorlardı. Bu amaç için başka bir uygulama yüklemeye gerek kalmadan mümkün olan en basit şekilde sohbet etme kabiliyetine sahip basit bir sosyal uygulama idi. Ama şimdi durum tamamen farklı.
Facebook, Instagram'ı para kazanmak için bir mali kaynak haline getirdi. Instagram, artık kullanıcıları belirli bir markadan satın alma amacı ile aksesuar ve ürünlerini satın almaya teşvik eden çok sayıda reklam panosuna sahip bir mağaza haline geldi. Yeter ki popüler bir eğitim paylaşımına bakın. Gönderilerde kesinlikle çok fazla reklam göreceksiniz, Instagram daha önce ise ürün reklamı ve satış yeri değil, dosya ve fotoğraf paylaşım uygulamasıydı.
Instagram, TickTock ile rekabet edebilmek için uygulamasına Reels özelliğini bile ekledi. Raylar aslında 15 saniyelik videolardır ve kullanıcılarla Story şeklinde ancak gönderi formatında paylaşılır. Kullanıcılar bu özelliğin sadece gönderi paylaşmak için olduğunu düşünüyordu ancak şimdi Instagram'a alışveriş ve reklam amaçlı yerleştirildiğini görüyoruz.
Instagram'da gizlilik artık eskisi gibi değil. Facebook artık konum, ekonomik bilgiler, arama geçmişi, kitle ve diğer birçok kullanıcı bilgisi gibi şeylerin tamamen farkında. İnstagram da 2012'den beri bu şirkete ait ve kullanıcıların özel bilgilerine erişebiliyor.
Facebook, 13 yaş ve altındaki çocuklar için tasarlanan Instagram Kids hizmetini geliştirmeyi bıraktığını duyurdu. Hala “yaşlarına uygun deneyimlere” orantılı çocuklar için Instagram ürünleri yaratmak istese de eleştiriler karşısında planlarını erteliyor.
Instagram başkanı Adam Mosseri 27 Eylül'de endişelerini duyulabilmesi için bu alandaki çalışmaların durdurulduğunu ve Instagram'ın çocuklara yönelik sürümünün değerini göstermek için daha fazla çalışma yapılabileceğini söyledi. Versiyonun reklamsız olacağını ve ebeveynlerin çocuklarının aktivitelerini izleyebileceğini de sözlerine ekledi. Mosseri, Instagram'ın genç kızların üçte birinin olumsuz imajını yoğunlaştırdığına dair sözlere tepki olarak "Araştırma sonuçlarının söylediğinin böyle olduğunu düşünmüyorum" dedi.
Bu şirket, şimdiye kadar 19 ve 26 Eylül tarihlerinde iki bildiri ve yalanlama metni yayınlamıştır. Bu yalanlamaların yayınlanmasına rağmen,bu şirketin açık ve nettir ki Çocuklara özel İnstagram sürümünün geliştirilmesini durdurmakla bu skandalın ortaya çıkardığı rezaleti örtbas etmek istiyor.
Wall Street Journal'dan Georgia Wells, Facebook'un kendi verilerinin Instagram'ın gençlere, özellikle de kızlara zararlı olduğunu kanıtladığını, ancak Facebook'un daha fazla kullanıcı çekmeye çalışmaya devam edeceğini söyledi. New York Üniversitesi'nde psikolog ve profesör olan Jonathan Haidt, İnstagram'ın yetişkin müşterilerinin üçte birine zarar vermesine rağmen piyasada faaliyet gösterme sertifikasına sahip bir uygulama olduğuna inanamadığını belirtiyor.