BM Genel Sekreterinin Afganistan'a acil yardım çağrısı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Afganistan'daki insani ve mülteci projeleri için bu yıl 5 milyar dolara ihtiyaç olduğunu belirterek, “Afganistan'ın 1,2 milyar dolardan fazla döviz kaynağının, Afganistan halkına kış mevsiminde yardım edilmesi için kullanıma sunulması gerekiyor.” Dedi.

Guterres'e göre, hayati gıda ve tarımsal destek, sağlık hizmetleri, yetersiz beslenme tedavisi, acil barınma, su, sağlık, koruma ve acil durum eğitimi için finansmanın sağlanması gerekiyor. Guterres ayrıca 2021'de Birleşmiş Milletler ve insani yardım ortaklarının Afganistan'da 18 milyondan fazla kişiye yardım ettiğini ve bu rakamın 2020'de Afganistan'da yardıma muhtaç olanlardan %60 daha fazla olduğunu kaydetti.
BM Genel Sekreteri, savaşın harap ettiği ülkede artan huzursuzluk ve insani krizi dikkate alarak, Afganistan halkına acil mali yardım sağlama gereğini vurguluyor.
Afganistan, Taliban'ın Ağustos 2021'de iktidarı ele geçirmesinden bu yana ekonomik ve sosyal kargaşa ve mali kaos yaşıyor. Bu arada Amerika’nın Afganistan’a ait milyarlarca dolarlık malvarlığına el koymasının ardından, ülkenin enflasyon ve işsizlik oranları yükseldi. Buna ilaveten Amerika’nın ekonomik yaptırımları nedeniyle, Afganistan’a gönderilen yardımların sevkiyatı ciddi şekilde kesintiye uğradı. 
Birleşmiş Milletler, Afganistan nüfusunun yarısından fazlasının yani yaklaşık 22 milyon insanın yoğun açlık riski altında olduğunu ve bu yıl, beş komşu ülkede barınan 5,7 milyon Afgan mültecinin, temel yardıma ihtiyacı olduğunu duyurdu. Bu arada Uluslararası Para Fonu da Afganistan'daki ekonomik çöküşün mülteci krizini körükleyebileceği konusunda uyardı.
2021 Ağustos ayının ortalarında Afganistan'da Taliban'ın iktidara gelmesinden bu yana Washington, Afganistan Merkez Bankası'nın 9,5 milyar dolarlık varlıklarını dondurdu.

Henüz hiçbir ülke Taliban'ı resmiyete tanımadı. Ayrıca Taliban Amerika’nın terör grupları listesinde yer alıyor ve bu yüzden Taliban Afganistan’ın mal varlıklarına erişemiyor. Ancak bu muğlak durum ve Taliban'ın tanınmaması ve yaptırımları, pratikte Afganistan halkının bir insani felaketin eşiğine gelmesine neden olmuştur. 
Bu durum, Güvenlik Konseyi'nin iki daimi üyesi olan Rusya ve Çin'in, Batı'nın, özellikle de Amerika’nın Afganistan'a yaklaşımını eleştirmelerine sebep olmuştur. Bu konu Amerika’nın, BM Güvenlik Konseyi'nin diğer üyeleriyle birlikte, 22 Aralık 2021'de Afganistan'a yardımı kolaylaştıran bir karara evet oyu kullanmaya zorladı. Bu kararın kabulü ile Afganistan'a insani yardım kolaylaşacak, ancak aynı zamanda Taliban bu mali yardıma erişemeyecektir. Karar, Afganistan'daki bu tür faaliyetler için insani yardımın veya desteğin zamanında sağlanmasını sağlamak için gerekli fonların ödenmesine, finansal varlıkların veya ekonomik kaynakların, mal ve hizmetlerin sağlanmasına izin veriyor. Yapılacak yardım, Afganistan'daki temel insani ihtiyaçları destekliyor ve Taliban'a bağlı kurumlara uygulanan yaptırımları ihlal etmiyor.
Hali hazırda Afganistan hem ekonomik ve hem de insani açılardan çöküşün eşiğinde. En endişe verici olan senaryo ise, daha geniş bir ekonomik ve insani krize ortam hazırlayan gıda kıtlığının yoğunlaşmasıdır. 
Afganistan meseleleri uzmanı Feridun Ajeng’e göre “Afganistan'ın en kanlı savaşının sonu, Afgan halkının acılarına son veremedi ve göründüğü üzere şimdi savaştan daha çok, açlık ve yoksulluk Afganları öldürüyor.”
Şimdi en temel ve önemli konu ise, Afganistan’ın siyasi konumu ve BM ile uluslararası güçler açısından Taliban’ın konumun belirlenmesidir. Aslında, Taliban'ın hiçbir ülke tarafından tanınmadığı göz önüne alındığında, Afganistan'a çeşitli siyasi, ekonomik, ticari ve güvenlik konularda nasıl davranılacağı ise hala belirsizliğini koruyor./