AB’de Rus enerji fiyat tavanının belirlenmesinde anlaşmazlık
Enerji savaşı kızışıyor. Avrupa, başta doğalgaz olmak üzere enerji kaynaklarını kış aylarında temin etme kaygısı yaşarken, Rusya'dan gaz ithalatına tavan fiyat belirleyerek Moskova'ya baskı yapmaya çalışıyor. Faka bu konu AB üyeleri arasında çatlağa sebep olumuştur.
AB enerji bakanları bugün (Cuma) acil bir toplantıda enerji krizine karşı çözüm yollarını ele alarak fiyat tavanını belirlemeye çalışacaklar. Avrupa Birliği dönem başkanlığını yürüten Çek Cumhuriyeti'nin Sanayi Bakanı Jozef Resikla, bu konunun AB enerji bakanlarının gündeminden çıkarılmasını talep ederek, “Bu öneri yapıcı değil ve aslında Avrupa enerji krizine gerçek bir çözüm değil, Rusya'ya yaptırım uygulamanın başka bir yoludur” dedi.
Avrupa, gazının yaklaşık %40'ını ve petrolünün %30'unu Rusya'dan sağlarken enerji piyasasını kontrol etmeye çalışıyor. Bu arada son aylarda Rusya ile Batı arasındaki gerilimin artmasıyla birlikte Rus gazının Avrupa'ya akışı büyük ölçüde azaldı. Önümüzdeki kış aylarında Avrupa ülkelerini akaryakıt arzı konusunda endişelendiren konu, akaryakıt fiyatlarındaki artış ve bunun sonucunda Avrupa ülkelerinde enflasyonun artması, işsizlik ve ekonomik durgunluktur.
Ancak yine de Rusya üzerinde baskı kurarak düşmanca politikalarını sürdürmeye çalışıyorlar. Bu bağlamda Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Van der Leyen, "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'daki acımasız savaşı finanse etmek için kullandığı gelirleri azaltmak için Rus gazının fiyatına bir tavan teklif edeceğiz” dedi. Ayrıca, bu eylemin Putin'in Avrupa enerji piyasasını manipüle etme girişimlerini önleyeceğini iddia etti.
Van der Leyen’in sözleri, Moskova’nın da daha önce uyarıda bulunarak, kendi ham petrolü ihracatı için Washington’un önerdiği fiyata destek veren ülkelere yaptırım uygulayacağını duyurduğu bir ortamda gündeme geliyor. Putin bu bağlamda şöyle dedi: Mevcut durumda Rusya'yı izole etmek imkansız ve Moskova, sanayi ve ekonomik sektörlerinde güvenliği güçlendirmeye devam ediyor.
Rusya Cumhurbaşkanı bu ülkenin ihraç ettiği gaza fiyat kısıtlaması uygulanması durumunda Avrupa’ya petrol ve doğalgaz satışını durduracağı tehdidinde bulundu.
Avrupa tek sevkıyat pazarında doğal gazın fiyatı son 12 ayda %400 arttı. Avrupa ülkeleri gaz fiyatlarındaki artıştan ciddi şekilde kötü etkilendi. Birçok sektör çalışmaya devam etmekte tereddüt ediyor ve birçok küçük işletme akaryakıt ve elektrik fiyatlarındaki aşırı artış nedeniyle iflas ilan etti. İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, Batı'nın Rusya'nın enerjisine uyguladığı ambargonun Avrupa'nın finansal istikrarını tehdit ettiğini söyledi.
Şimdi Avrupa ülkeleri bu süreçle mücadele için çözüm aramaya ve karar vermeye çalışacak. Onlar alternatif enerji kaynaklarında geniş çaplı yatırımlar yapacak, elektrik tüketimi azaltacak ve alternatif yakıt kullanacaklar. Kömür ve nükleer santralleri devreye sokmak, evleri ısıtmak için odun kullanmak bunlardan bazıları.
Fakat her şeye rağmen hala savaş tamtamları çalarak Rusya’ya baskı için siyasi kararlar almaya çalışıyorlar. Bu konu AB için hem siyasi, hem ekonomi açıdan sorun oluşturacaktır. Daha büyük ve daha güçlü Avrupa ülkelerinin birlik üyeleri üzerindeki baskısının, bu birliğin çökmesine ve ayrılıkçı hareketlerin yoğunlaşmasına zemin hazırlayabilir.
Küresel gaz piyasaları uzmanı Alex Manton’a göre Avrupa uzun ve acı bir yarıştadır ve bu kıta kendini daha iyi durumdan önceki kötü duruma hazırlıyor, fakat soru şu, durum ne kadar kötü olacaktır?
Shell CEO'su Ben Van Burden, Rus gazının tamamen kesilmesi durumunda Avrupa ülkelerinin yıllarca enerji ve yakıt tedarik sorunlarıyla karşı karşıya kalacağını itiraf ediyor. Avrupa’yı zor günler bekliyor. Bu yüzden Avrupalı yetkililerin siyasi ve ekonomik yönden bütün Avrupa'yı etkileyecek kararlar alması gerekiyor./
