Avrupa'nın Trump'ın Tek Taraflı Eylemlerine Tepki Planları
(last modified Thu, 06 Mar 2025 16:09:10 GMT )
Mart 06, 2025 18:09 Europe/Istanbul
  • Avrupa'nın Trump'ın Tek Taraflı Eylemlerine Tepki Planları

Amerika Birleşik Devletleri'nin Ukrayna savaşına yönelik tek taraflı yaklaşımlarının ardından, Avrupalı devlet adamlarının bağımsız bir Avrupa savunma planına ulaşma girişimleri de arttı.

Bu girişimlerin en yenisinde, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, kıta genelindeki ülkelerde savunma sektörünü güçlendirmek amacıyla 840 milyar dolarlık büyük bir programı açıkladı. "Avrupa'nın Yeniden Silahlanması" başlıklı plan, ABD Başkanı Trump'ın ülkesinin Ukrayna'ya yaptığı tüm askeri yardımı askıya alma kararından saatler sonra von der Leyen tarafından duyuruldu.

Bu plan çerçevesinde, Avrupa Birliği üye ülkeleri, savunma konularına yatırım yapmak için 150 milyar avroluk bir fondan kredilere erişebilecekler. Avrupa Komisyonu Başkanı, Avrupa'nın Yeniden Silahlanması planının hava savunma, topçu mühimmatı, topçu atış sistemleri, insansız hava araçları ve anti İHA  savaş teçhizatı ve diğer askeri alanlara odaklanacağını belirtti.

Trump'ın tek taraflı yaklaşımlarının ve önce Amerika politikasının ilk kaybedeni Ukrayna ve ardından Avrupa Birliği'dir.

Avrupa ve Amerika'nın ekonomik, siyasi ve güvenlik bağları son 80 yılda birbirine bağımlı hale gelmiştir. Bu nedenle Trump'ın Ukrayna savaşına yönelik politikaları Avrupa'da bir deprem yaratmıştır. Trump, Ukrayna ve Avrupa'yı Rusya ile müzakere masasından uzaklaştırmıştır. ABD Başkanı, Ukrayna ve Avrupa'nın Amerika'nın desteği olmadan Rusya ile yüzleşme gücüne sahip olmadığını çok iyi bilmektedir.

Öte yandan Trump, Ukrayna savaşının hızlı bir şekilde çözülmesini ve Amerika'nın siyasi, güvenlik ve ekonomik önceliklerinin ele alınmasını istemektedir. Bu nedenle Trump, Putin ile uzlaşma yolunu seçmiştir. Rusya ile uzlaşmak için de Rusya'nın Ukrayna'daki beklentileri müzakere masasında olmalıdır.

Amerika'nın kuralları çiğneyen Başkanı “Ne Ukrayna'nın Ne de Avrupa Devletlerinin Ukrayna Savaşı'nı Bitirme Gücü Var.”diyor.

Ukrayna ve Avrupa devletlerinin bakış açısına göre, bu Trump'ın politikası saldırgana ödül vermektir. Ancak Avrupa devletlerinin bakış açısı Trump için önemli değil. Bu nedenle, Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky, Rusya ile barıştan sonra güvenlik garantisi karşılığında Ukrayna'nın zengin kaynaklarından Amerika'nın payı hakkında Trump ile pazarlık yapmak için Washington'a gittiği sırada, Trump ve yardımcısı Vance'in sert ve aşağılayıcı tutumlarının fırtınasıyla karşılaştı. Avrupa devletleri de Zelensky'nin Trump ile yaptığı tartışmalı görüşmeden iki gün sonra Londra'da bir toplantıda Zelensky'ye kucak açtı.

"Foreign Affairs" dergisi şu girişle yazıyor: "Şimdi, transatlantik güvende büyük bir boşluk oluştu, bu boşluk Washington'un küresel gücü ve onu üstün bir güç olarak kabul ettirmesi için kötü, potansiyel olarak transatlantik uyum ve NATO'nun hayati önemi için felaket." Avrupalıların şu anda karşı karşıya olduğu sorun, Trump yönetiminin güvenlerinde temel bir sorun yaratmış olmasıdır: "İlk kez, Avrupalı liderler Amerika Birleşik Devletleri'nin NATO'ya ve Amerika'nın liderlik rolüne bağlı olup olmadığından emin değiller."

İngiltere merkezli Chatham House düşünce kuruluşunun Avrupa programı başkanı Armida van Rij, "Geçen haftaki olaylar Trump'ın NATO'yu zayıflattığını, genel sekreterini zayıflattığını ve kolektif savunmanın beşinci maddesini zayıflattığını gösterdi" dedi ve "NATO'nun arkasındaki düşünce, birimiz hepimiz, hepimiz birimiz içindi, ancak bu inanç kırıldı" diye ekledi.

Avrupa, son 80 yılda Amerika'ya bu kadar güvensiz olmamıştı. NATO'nun kuruluşundan bu yana, bir Avrupa güvenlik paktı oluşturma fikri vardı. Fransa bu akımın öncüsüydü, hatta Charles de Gaulle 1966'da Amerika'nın güvenlik şemsiyesi altında olmamak için NATO'nun askeri kanadından ayrıldı. Amerika ve İngiltere liderliğindeki transatlantik ittifak yanlısı akım, bağımsız bir Avrupa güvenlik paktının oluşmasını engelledi. Avrupa devletleri şimdi geçmişe göre daha ciddi bir şekilde bağımsız bir Avrupa güvenlik paktının gerekliliğinden bahsediyorlar.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Le Figaro gazetesine verdiği röportajda, Avrupalıların artık eskisi gibi NATO'ya güvenemeyeceklerini, Trump'ın tutumunun NATO'yu zayıflattığını vurguladı ve "Büyük iç ve Avrupa yatırımlarıyla Amerika'nın etkisinden kurtulmak için 10 yıla ihtiyacımız var" diye ekledi./