Mayıs 05, 2018 23:12 Europe/Istanbul

Günümüzde giyim sanayii ürünlerinin yaşamımızda rolü, tekstil sektörünün nihai ürünleri olarak önemlidir.

Giyim sanayii ürünlerin insanların en önemli doğal gereksimini yani giyinmeyi karşıladığı için aslında her toplumun kültürel simgelerinden biri sayılır.

Küresel ekonomide de giyim sanayii istihdam alanları açmak gibi çeşitli nedenlerden ötürü başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere ülkelerin en önemli sanayi dallarından biridir.

Tekstil ve giyim sanayiinde tarım ve petro kimya sektöründen başlayan ve uzun bir üretim zinciri oluşturan özelliği itibarı ile iştigal düzeyi oldukça yüksektir.

Öte yandan giyim sanayiinde yüksek katma değer söz konusudur. Bu sektörde değeri iki dolardan daha olan pamuk iplikleri ile ünlü brandı olan bir tişörtü 80 dolar değerinde üretmek mümkün. Bu sektörün bir başka güçlü noktası ihracat ve döviz getirme özelliğidir.

Günümüzde dünyanın bir çok ülkesi iç piyasaların ihtiyacını karşılamak ve başka ülkelere ihracat yapmak üzere giyim sanayii alanında yatırım yapmıştır. Dünyada bu sektörde ihracatın %50 kadarını İspanya, İtalya, Türkiye, Çin, Bangladeş, Tayvan, Tayland, Vietnam ve Sri Lanka ülkeleri yapıyor.

Dünya ticaret örgütünün raporuna göre 2013 yılında giyim sanayiinin gerçekleştirdiği ihracatın değeri 400 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti ki tekstil sanayiinin ihracatının %55’ini ve dünya genelinde tüm ürünlerin ihracatının %2.5 kadarını oluşturuyordu.

Hali hazırda dünya genelinde giyim piyasasının değeri 1100 milyar dolar civarında tahmin ediliyor. Dünya genelinde giyim ürünleri en çok dünya nüfusunun üçte birini içeren ve giyim ürünlerinin %75’ini tüketen AB, ABD, Çin ve Japonya’da tüketiliyor. Dünya nüfusunun geriye kalan %65’ini oluşturan diğer ülkeler giyim ürünlerinin sadece %25 kadarını tüketiyor.

Tahminlere göre dünya genelinde tekstil ve giyim sanayiinin piyasaları 2025 yılında önemli oranda gelişecektir. Buna göre kişi başına giyim tüketimi %83 oranında artış kaydederek 153 dolardan 280 dolara yükselmesi bekleniyor. 2025 yılında dünyada giyim piyasasının değeri de 2 trilyon doları aşması bekleniyor. Bunun anlamı ise şimdiki piyasanın değerine tam 1 trilyon dolar ekleniyor olması ve sonuçta bu sektörde istihdam alanlarının artmasıdır.

2025 yılında dünya genelinde en büyük giyim tüketim piyasası Çin ve Hindistan olacak. Yine Çin’in iç piyasasında talebin artması ile birlikte üretim giderlerinin artması ve katma değerin düşmesi yüzünden ürünlerin arz konusunda büyüme daha düşük hızla gerçekleşecektir. Bu durum Çin’in dünya genelinde giyim ticaretinde payının düşmesine yol açacak. Çin’in dünya giyim piyasasında payının azalması, başka ülkelerin bu bol gelirli piyasaya girme fırsatı anlamına geliyor. Bu durum dünya nüfusunun artışı da göz önünde bulundurulduğunda, giyim üreten ülkeler için aydın bir ufuk sergiliyor.

Hali hazırda Asya kıtası dünyada tekstil ve giyim ürünlerinin en büyük üreticisidir. Asya bölgesi aynı zamanda bu tür ürünlerin iç piyasalarda tüketilmesi bakımından da yeni bir aşamaya geliyor. Yine 2025 yılında Asya kıtasında giyim alanında iç ticaretin şimdiki değerin iki katına çıkarak 350 milyar dolara yükselmesi bekleniyor.

İran’da giyim piyasası, giyim sanayiinde derin mazisi ve binlerce üretici firmanın faaliyet yürütmesi ve uzman işgücüne bakıldığında iyi bir ufuk sergiliyor. Hali hazırda İran’da tekstil ve giyim sanayii alanında faaliyet yürüten işletmelerin sayısı sanayi sektörünün tümüne oranla %11 kadardır. Bu sektörde 280 bin kişi doğrudan faaliyet yürütüyor. Bu sektörde yürütülen faaliyetlerin iktisadi değeri 14 ila 15 milyar dolar kadardır ve 2025 yılına kadar da iki kata yükselmesi bekleniyor.

Hali hazırda İran’da kişi başına giyim için ayrılan para yaklaşık 150 dolar kadardır.

Fiyat, kalite ve brand, her ülkede giyim sanayiinin ilerleme etkenleri arasındadır. Ünlü brand satıcı veya üreticiyi tüketiciye veya müşteriye tanıtarak ona bir ürünü seçmek ve satın almakta yardımcı oluyor. Müşteri ünlü bir brandı satın alırken ödediği paranın karşılığında değerli ve kaliteli bir ürün aldığına inanır. Brand da sermaye gibi bir işletmeci açısından teknoloji ve ham madde gibi iktisadi değeri vardır ve katma değere vesile olur.

Giyim sanayiinde brand dünya genelinde bu sektörün semraye imtiyazlarından biridir. brandın önemi, dünyada giyim sanayiinde brand sahibi olan işletmeler ürünlerini başka ülkelerde üretmelerine rağmen ticari brandlarını başka ülkelere devretmeyecekleri kadar önem taşır. Bu mesele ise brandın giyimlerin fiyatları ve katma değerleri üzerindeki etkisini gösterir.

İran’da da Barak, Hakupian, Camia, Grad, Paten Came, Denis Trico ve Tinpush gibi ünlü brandlar söz konusudur. Bu işletmelerin bazılarının mazisi yarım asır kadardır. Hakupian gibi bazı firmalar tasarım, üretim ve dağıtım bölümlerini geliştirerek dünyanın ünlü bilimsel merkezleri ve ünlü brandları ile irtibat halindedir ve bu sayede ve müşteri eksenli hareket ederek İran içinde ve dışında ürünleri için iyi pazarlar bulmuştur.

Hakupian giyim firması genelde erkek giysileri ve özellikle takım elbise üzerinde çalışıyor ve şimdiye kadar da bir çok uluslararası ödül kazandığı anlaşılıyor.

İran’da giyim sanayii alanında faaliyet yürüten Tandorost gibi bazı firmalar ise doğal iplikleri ve İran motiflerini kullanarak İranlı brandların arasında boy gösterdikleri gözleniyor. Bu işletmenin kurucuları doğa ile uyumlu ürünleri ile bu alanda sadeliği hedef olarak belirledikleri anlaşılıyor.

İhracat alanında İran giysileri çocuk, kadın ve erkek giysilerini kapsıyor. Son yıllarda bu sektörün ihracatı petrol dışı ihracat alanında üçüncü sıraya yerleşmeyi başardı. İran’ın giyim alanında hedef piyasalarını Irak, Afganistan, orta Asya cumhuriyetleri ve Doğu Asya bölgesinde yer alan bazı ülkeler oluşturuyor. İran uygun coğrafi konumu itibarı ile bölgenin 300 milyon nüfuslu piyasasına ulaşırken bu açıdan stratejik iktisadi bir ağırlık oluşturuyor ve giyim sektörüne yatırım yapmak büyük gelirlere vesile olabiliyor.

İran’ın giyim sanayiinde stratejik politikalarından biri, 150 hektarlık bir alanda 307 ihracatçı işletmenin inşa edilmesi için özel iktisadi bölgeler kurmasıdır. Bu işletmelerin faaliyet alanları ise çeşitli giysileri üretmek, doğrudan sunuş merkezleri oluşturmak, tasarım ve dikiş teknolojileri üzerine uluslararası okullar açmaktır. Yine İran genelinde küçük ölçekte giyim üreten 500 kadar işletmeyi kurmak ve eyaletlerde destek amaçlı firmalar açmak ve gerekli kursları düzenlemek ve ham maddeleri temin etmek, İran’ın giyim sanayiinde ürünlerin kalitesini yükseltmeye yönelik diğer bazı faaliyetlerdir.

Bu arada İran’da giyim sektörüyle ilgili kurumlar da tekstil ve giyim alanında faaliyet yürüten bazı bilimsel merkezlerin  çeşitli festivalleri ve yarışmaları düzenleyerek İranlı uzmanları bu sektörde son gelişmelerle tanıştırıyor. Söz konusu uzmanlar bu çerçevede kumaş ve giysi tasarımı, kalitelerini geliştirmek ve yeni düşünceleri hayata geçirmek ve yine katma değerlerini arttırmanın yolları ile tanışıyor.