Programımıza Türkiye'de geçen hafta meydana gelen önemli gelişmelerin ana başlıkları ile başlamak istiyoruz.

** Kaşıkçı olayında yeni detaylara ulaşılması

** ABD dış işleri bakanının Türkiye ziyareti

** İran ve Türkiye içişleri bakanlığı üst düzey heyetlerinin Ankara'da bir araya gelmesi

Geçtiğimiz hafta Türkiye'de meydana gelen önemli gelişmeler arasındaydı.

Geçen hafta Kaşıkçı cinayeti hakkında yeni ayrıntılar ortaya çıktı. 2Ekim’de Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’na gittikten sonra kaybolan gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın akıbetine ilişkin sır perdesi aralandı. Yeni Şafak’ın ulaştığı bilgilere Türkiye’nin elinde Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’ndaki vahşi cinayetle ilgili birden çok ses kaydı bulunuyor. Veliaht Prens Selman, muhalif gazeteci Kaşıkçı’nın infazı için aralarında Adli Tıp Kurumu Başkanı El Tubaigy’nin de bulunduğu 15 kişiyi İstanbul’a göndermişti. Konsolosluğa belge için gelen Kaşıkçı’ya korkunç işkenceler yapıldığı belirlendi. Sorgu sırasında önce parmakları koparıldı ardından kafası kesilerek öldürüldü. 

Amerikan New York Times (NYT) gazetesi de, Türkiye'nin Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesinde rolü olduğundan şüphelenilen bazı kişilerin kimliğini tespit ettiğini bildirdi. Gazetenin haberine göre, şüphelilerden biri Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'a yolculuklarında eşlik eden bir diplomat, bir diğeri ise adli tıp uzmanı. NYT, diğer üç şüphelinin de Suudi Arabistan güvenlik yetkilileri olduğunu vurguladı.

Bu arada, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankara Esenboğa Havalimanı'nda ABD Dışişleri Bakanı Pompeo'yu ile görüştü. Yarım saat süren görüşmeye Türiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, MİT Başkanı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da katıldı. Görüşmede Kaşıkçı olayı  ele alındı.

Amerika Dışişleri Bakanlığı dünya ülkelerindeki insan haklarının durumu ile ilgili yayınladığı yıllık raporunda özellikle de Amerika'ya karşı olan veya rakip olan ülkeler her zaman yer almaktadır. Ama Suudi gibi Amerika'ya bağlı rejimlerin geniş kapsamlı insan hakları ihlallerine rağmen bu listelerde adlarına hiç rastlanmamaktadır. 

Kimi Avrupa ülkeleri ve özellikle de Avrupa Birliği ülkeleri, Kanada ve Amerika bu insanlık dışı ve insan hakları karşıtı girişimi kınayarak bu olayın durumunun acil bir şekilde belirlemesini istediler.

Bu doğrultuda Avrupa Birliği Dış Siyaset Temsilcisi Federica Mogherini Suudi Arabistan'dan Cemal Kaşıkçı'nın kaybolması ile incelemeler yapmasını istedi. Mogherini, Amerika Dışişleri Bankanı Mike Pompeo'nun Suudi Arabistan'ın Cemal Kaşıkçı'nın durumuyla ilgili inceleme yapması gerektiğine dair sözlerine katıldığını ve bunu desteklediğini bildirdi.

Öte yandan,dünyanın sanayileşmiş ülkeleri G7 dışişleri bakanları yayınladıkları ortak bildiride, Arabistan'lı muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın kaybolması dolayısıyla kaygılarını bildirirken, Kaşıkçı olayında parmağı olanlar hakkında soruşturma başlatılmasını talep ettiler. Suudi Arabistan'ın aranan isimler listesinde yer alan alan muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın kaybolmasından sorumlu olanların hesap vermesi gerektiğini kaydeden G7 üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, "Suudi Arabistan Krallığı'nın açıklandığı gibi eksiksiz, güvenilir, şeffaf ve hızlı bir soruşturma yürütmesini bekliyoruz" açıklamalarında bulundu.

Geçen hafta Suudi Arabistan ziyaretinin ardından Ankara'ya giden ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo Cemal Kaşıkçı gündemiyle gitttiği Suudi Arabistan ziyaretinin ardından Ankara'ya gitti.

Pompoe ilk görüşmesini Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptı. Erdoğan pompeoyu Moldova’ya gerçekleştireceği resmi ziyaret öncesinde Esenboğa Havalimanında kabul etti. Görüşmede Pompeo'nun Suudi Arabistan temasları ve Türkiye ile ABD arasında yaşanan sorunlar ele alındı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'na girdikten sonra kendisinden haber alınamayan gazeteci Cemal Kaşıkçı olayını değerlendirmek üzere Türkiye'ye giden ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile görüştü.

Pompeo ile görüşme sonrası açıklama yapan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Başkonsolosun özelikle bu olay gerçekleştikten sonra bazı davranışları tepki çekti. Rezidans ve araçlarda arama yapılacak" dedi.

Geçen hafta İran ve Türkiye içişleri bakanlığı üst düzey heyetleri  Ankara'da bir araya geldiler. Bültenimizi bu konuya dair raporumuzla son veriyoruz.

İran islam cumhuriyeti içişleri bakanı Abdurıza Rahmani Fezli başkanlığındaki İran heyeti, Türkiye içişleri bakanı Süleyman Soylu ve iki ülkenin üst düzey siyasi ve güvenlik yetkililerinin katılımı ile düzenlenen oturumda, iki tara sınır, bölgesel ve uluslararası meseleler, uyuşturucu ve insan kaçakçılığı ve terörizm ile mücadele konularında görüş alışverişinde bulundular.Tahran ve Ankara'da güvenlik konularında alınan ortak karaların gerçekleşme süreci ve işbirliğini arttırma yolları, yapılan müzakerelerin eksenlerini oluşturdu.

Tahran ve Ankara ekonomi ve güvenlik konularının da aralarında olan bir çok konu ve alanda yapıcı teamüllere sahiptirler. Her iki ülke, yabancı aktörlerin iradesi dışında olan bağımsız iki ülke olarak karşılıklı ikili ilişkileri ilerletiyorlar.  Bu yüzden Türkiye'nin üst düzey yetkilileri Amerika'nın İran'a karşı yaptırımlarına katılmayacaklarını defalarca vurguladılarBu bağlamda Türkiye dışişler bakanı Mevlüt  Çavuşoğlu  yaptığı vurguda" Türkiye'nin İran karşıtı Amerika yaptırımlarını onaylamadığını ve Tahran ile ticari işbirliğine devam edeceğini" belirtti.İçişleri bakanı Rahmani Fezli'nin Ankara ziyaretinde İran ve Türkiye arasında güvenlik konulardaki işbirliğinin incelenmesi, bölgede güvenlik konusuna çeki düzen vermek için bu işbirliğin etkinliğini açıkça gösteriyor. İran, Türkiye ve Rusya'nın Suriye krizindeki inisiyatifi, diplomasinin etkinliğini bir kez daha gözler önüne serdi.