Pars Today

Bugünkü sohbetimizde farklı yaş kesimleri arasında spor yapmanın önemini konu edineceğiz.

Geçen bölümde de söz ettiğimiz gibi spor yapmak bir insanın sağlığının ve neşesinin korunması için olmazsa olmaz hususlardandır. Spor yapmakla sağlık, ömür ve kabiliyetlerinizi arttırıp geliştirebilirsiniz. Böylece daha iyi bir yaşam için doğru bir yolda adım atacaksınız.

İnsanlar farklı yaşlarda spor yapıp onun avantajlarından yararlanabilir. Spor yapmanın özel bir kesime veya yaşa has olduğunu düşünenlerden olup artık uzun bir süre spordan uzak kaldığınız için artık spora başlayamayacağınızı zannediyorsanız tamamen yanılıyorsunuz.

Kimi insanlar spor ve egzersiz yapmanın faydalarından haberdardırlar. Ancak bazı kesimler de insanın hayatını değiştirebilecek bu faydalardan habersiz yaşamaktadırlar. Aralıksız spor yapmak vesilesi ile kaslarınızı güçlendirebilirsiniz. Böylece kemiklerinizin gelişmesine yardımcı olup vücudunuzun dayanıklılığını da arttırıp daha sağlıklı bir kalbe de sahip olabilirsiniz.

Tıbbî ve bilimsel araştırmalar spor faaliyetlerinin tüm yaşlarda kemik yoğunluğunu arttırıp dokuları güçlendirip beyin performansını arttırarak bir yandan da stresi azalttığını gösteriyor.

Bu alandaki uzman doktorlar ve nörologlar ise spor yapmanın sinir sistemindeki yeni etkilerini keşfetmişlerdir. New York Üniversitesindeki Nöro Bilim Merkezindeki Nörologlardan biri olan Wendy Suzuki spor yapmanın insanın beynine yaptığı etki hususunda şöyle diyor: "Spor beyin üzerinde ani etkiler yapar. Yaptığınız spor dopamin, serotonin ve Noradrenalin seviyelerini hemen arttırıp böylece kendinizi iyi hissetmenize yol açar. Bunu kendim de denemiş biriyim. Spor yaptıktan sonraki tahlillerim ve testlerim, spor faaliyetlerinin ardından konsantrasyonumun arttığını bunun da iki saat kadar sürecini gösterdi. Genel olarak yapılan araştırmalar ise egzersiz ve spor yapmanın beynin tepki gösterme gücünü de arttırdığını gösteriyor. Bu da çok önemli bir meseledir. Ancak bu spor yapmanın sadece ani etkileridir. Bu ani etkilerden sonra kalıcı etkilerle de karşılaşacaksınız. Spor yapmak aslında sizin anatomi, fizyoloji ve beyninizin performansını kalıcı olarak etkilemektedir…. Spor gerçekte beyin hücrelerinizin yenilenme sürecini hızlandırıp beynin hipkampus bölgesinde daha fazla hücre üretilmesine yol açarak beyni büyütür. Böylece sizin uzun süreli belleğiniz de gelişir."

Fiziksel faaliyetleriniz kaslarınızı ve kemiklerinizi güçlendirip genel yapınızı sağlamlaştırır. Doğru bir spor programı sayesinde farklı yaşlarda bile kemiklerin ve kasların sağlamlığını arttırabilirsiniz. Düzenli olarak yürüyüş yapmak, haftalık olarak dağcılık yapmak gibi günlük faaliyetler insanın vücudunu ve beynini güçlendirerek bir yandan da ruhsal olarak gelişmesine yol açıp böylece hayatının kalitesini arttırır.

Tabii farklı hayat evrelerinde, insanın yaşı, cinsiyeti, vücut sağlığı durumuna uygun bir spor planının olması şart. Örneğin gençlik çağında kasları güçlendirerek ilerleyen yıllarda kolay kolayı gevşemeyi ve cansızlaşmayı engelleyebilirsiniz.

Araştırmacılara göre okul döneminde yani 6 yaşından itibaren vücut formunu düzeltecek ve onların zıplamasına ve koşmasına öncelik verecek sporlar yapılmalıdır.

12 yaşından itibaren ise sporun profesyonel bir şekilde öğretilmesinin yanı sıra yarışmalardan kaçınılmalı ve rekabetin en düşük seviyede tutulması lazım. Ergenlik çağında ise kişisel bir sorun yoksa her türlü sporlar yapılabilir. Ergenlik yaşındaki düzenli spor yapmak, bu dönemde yaşanan kilo alımı, omuzların genişlemesi ve kas gücünün artması gibi süreçleri daha da güçlendirir.

Ancak yine de en iyisi spor yarışmalarının 18 yaşından itibaren başlatılmasıdır. Güce dayalı sporların yapılması için  18-35 yaş arası mükemmel bir zaman dilimidir.

40 yaşından itibaren ağır ve zor sporlar bir kenara bırakılmalıdır. Böylece nefes kesen sporlar kesilerek  aşırı yorgunluktan kaçınmak gerekiyor.

Uzmanlara göre 40 yaşın üzerinde olan insanlar spor şeklini seçmeden önce kalp ekosu çekilmesi, tansiyonun ölçülmesi, kan şekerinin ölçülmesi gibi sağlık kontrollerinden geçmeniz gerekiyor. En önemli hususlardan biri de karaciğerinizin sağlıklı olmasından emin olmanızdır.

Böylece hangi sporların size zararlı olduğunu anlayacaksınız. Gerçekte 40 yaşından itibaren sporu sağlıklı ve ömrünüzün uzunluğu hedefi ile yapmalısınız.

40 yaşına vardığınızda vücudunuz yavaş yavaş değişip şişmanlayabilirsiniz. Bu durumda sağlınız ciddi tehlikeler ile karşı karşıya kalır. Böyle bir çağda spora başlamak için kimi insanlar ise zor durumlar yaşayabilir. Genel olarak 40 yaşına ayak bastığınızda artık eskisi gibi fiziksel zararlara karşı dayanıklı olmadığınızı anlamanız gerekiyor. Bu yüzden spor faaliyetlerine daha temkinli yaklaşmalısınız.

Doktorlar ve uzmanlar bu çağda doğru bir seçimin güce dayalı sporlardan uzak kalınması ve dayanıklılığa dayalı sporlara yönelmek olduğunu düşünüyorlar . Örneğin bu çağda uzun ve orta mesafe koşuları kısa mesafe koşularına göre daha iyi bir seçenektir. Böylece dört kişilik yapılan tenisler ve badminton oyunları yapılabilir.

Yoga uzmanları açısından insan kısa bir süre bu felsefeye dayalı spor dalını yaparak esnekliğini ve adale sisteminin gücünü arttırabilir. Böylece bu spor orta yaşları için en mükemmel sporlardan biridir. Buna ilaveten de spor uzmanları açısından orta yaş için en iyi seçeneklerden biridir. Bu sporu yapanların çoğu pilates yaptıktan sonra kaslarının güçlendiğini ve esnekliklerinin arttığını dile getirmekteler.

Spor yapıp fiziksel faaliyette bulunmak yaşlılığı da erteler. Bunun yanı sıra spor yapan yaşlılar da daha sağlıklı ve zinde kalırlar. Bu yüzden yaşlılık dönemindeki psikolojik bozuklukların önlenmesinde en çok da spor yapmak etkili olur. Tabii spor yapmaktan kastedilen yorucu ve bitirici sporlar yapmak değil yumuşak ve yaşlılara uygun sporlardır. Düşük hızla yüzmek ve yürümek yaşlılar için en uygun sporlardır. İnsanlar 50 yaşından itibaren yaşlılık dönemlerini ertelemeye çalışsalar da 65 yaşından sonra yaşlılık çağına ayak basarlar.

Yaşlılık çağında spor yapmak için daha temkinli davranmak gerekir. Bu çağda yapılacak spor hususundaki en önemli husus da yumuşak ve hafif olması meselesidir. Yaşlıların spora başlamadan önce 5 dakika boyunca vücutlarını ısıtmaları ve egzersiz yapmaları gerekiyor.

Bunun için ise en mükemmel hareketler, esnetme ve gerdirme hareketleridir. Bunu yaptıktan sonra ise yürümeye başlayıp hızını arttırabilir.

Düşük hızla yürümek ve hafif egzersiz hareketlerinin yapılması vücudu daha ağır sporlar için hazırlar. Tabii sporunuzu yaptıktan sonra da vücudu soğutmak ve dinlendirmek için 5 dakikalık egzersiz yapmanız gerekiyor. Bunu yürüyerek yapabilirsiniz. Doktorlara göre aerobik, esnetme gerdirme ve güce dayalı egzersizler yaşlılar için faydalıdır. Tabii bu egzersizin de yaşlıların yaşına göre planlanması gerekiyor.

Yaşlılar için en iyi aerobik egzersiz yürüyüş yapmaktır. Aynı zamanda eklem sorunları ile karşılaşan kişiler için de yüzme en iyi seçenektir. Yüzme bilmeyenler ise suda yürüme ve egzersiz yapmayı deneyebilirler.

Yaşlılar aşırı soğuk veya sıcak havalarda en iyisi evde kalmaları gerekiyor. Evde de spor yapabilirler. Kolay egzersiz ve esnetme gerdirme hareketleri böyle durumlarda faydalı olacaktır. Bu hareketlerin her biri 10 kez tekrarlanıp biraz mola verildikten sonra devam ettirilebilir.

Yaşlı bir insan spor yaptıktan sonra göğüs kafesinde ağrı hissedip, nefes darlığı, baş dönmesi, göz kamaşması, dengesiz olması, mide bulanması sorunları yaşaması halinde doktoruna danışması gerekiyor.

Toplamda sporun ömür boyunca yaşa, cinsiyete ve kişisel fiziksel duruma uygun bir şekilde devamlı yapılması gerektiğini hatırlatmak gerekiyor. Yaşlılık bile spor yapmak için geçerli bir mazeret değildir. Spora başlayıp hayat tarzınızı değiştirmek için spor yapmanız şart.