Pars Today

Bu bölümde arkadaş seçiminin daha iyi bir yaşamın sürdürülmesindeki etkisini konu edineceğiz.

Kıyamet günündeki duyacağımız hasretlerden biri de dünyada yanlış dostlar ve arkadaşlar edinmektir. İnsanı saptıran onu doğru yoldan uzaklaştıran kimi arkadaşlar her daim hayatlarımızda karşımıza çıkıyor. Görünürde arkadaş ancak gerçekte tehlikeli olan insanlar bizim sapmamıza ve mutsuzluğumuza yol açarlar. 

Arkadaş edinmek ve daha değerlisi de dost edinmek hayatın en değerli nimetlerinden sayılır. Dost dediğiniz sırdaşınız, yoldaşınız ve yanınızda olan biridir. Böyle bir dost iyi ve kötü günlerinizde yanınızda kalır. Bilim adamlarına göre size önem verecek dostlara sahip olmanız şart. Bu dostlar sayesinde ruhsal ve psikolojik sağlığınızı, başarınızı, mutluluğunuzu  ve hayatınızın iyi ve keyifli anlarını garanti altına alabilirsiniz. Daha iyi bir yaşam için iyi arkadaşlara ve dostlara ihtiyacınız vardır!

İmam Ali as bu hususta şöyle buyurmuşlardır: "En çok acınacak insan, arkadaş ve dost bulmakta başarısız olanıdır. Bundan daha aciz insan ise arkadaşlarını kaybeden insandır.

Arkadaş bulmak bir yetenek bir maharet sayılır. Sağlam bir insanın yeteneklerinden biri de iyi, zinde ve dürüst arkadaşlar bulabilmesidir. Kimi insanları yüksek sosyal ilişki kurma yeteneklerinden dolayı arkadaş bulmakta yetenekli olurken kimlileri ise içe kapanık oldukları için bu alanda daha sınırlı kalıp az sayıda arkadaşa sahiptirler. Tabii bol arkadaşa sahip olmak bir avantaj değildir. Önemli olan iyi, dürüst, doğru söyleyen, din ve fikir ehli olan arkadaşlar edinmektir. 

Dostlar, fikir, yol ve yordam, ülküler ve ilgiler açısından bir birlerini derin bir şekilde etkilerler. İnsan genellikle ahlaki ve davranışsal açıdan hatta din açısından bile arkadaşına özenir ve ona benzer. Arkadaşlar ve dostlar bu denli derin etkileşim içerisinde olduğundan dolayı bu konunun önemi de ortadadır. Allah Resulü ise bu hususta şöyle buyurmuşlardır: "İnsan dostunun dininde olur. Bu yüzden her biriniz kiminle arkadaşlık kurduğunuza dikkat etmeli."

Kuran-ı Kerim'de ise Furkan Suresi'nin 28 ve 29'uncu ayetlerinde arkadaşlık kurmaya ve cehennem ehlinin konuşmalarından bir parçasına değinilerek şöyle buyrulmuştur: "  Eyvah! Keşke falancayı kendime dost edinmeseydim!    Meğer bana uyarıcı mesaj geldikten sonra, o dost bildiğim kişi bu mesajdan beni saptırmış!" İşte şeytan insanı (böyle) çaresizlik içinde yapayalnız bırakır."

Evet arkadaşlar kıyamette zalimlerin dünyada yaptıkları yanlışlarından duydukları nafile hasretlerin bir parçası olan bu gibi sahneler ile karşı karşıya kalınır. Kıyamet günündeki duyacağımız hasretlerden biri de dünyada yanlış dostlar ve arkadaşlar edinmektir. İnsanı saptıran onu doğru yoldan uzaklaştıran kimi arkadaşlar her daim hayatlarımızda karşımıza çıkıyor. Görünürde arkadaş ancak gerçekte tehlikeli olan insanlar bizim sapmamıza ve mutsuzluğumuza yol açarlar.  Bu arkadaşlar insanı dünyevi oyunlar ile uğraştırıp nihayetinde insanı cehenneme götüren insanlardır. 

İyi arkadaşlar ise kötü arkadaşların aksine insanın hayatının atmosferini güzelleştirirler. Onlar insanın yalnızlığını azaltıp insana pozitif enerji ve moral aşılarlar. İyi dostlar insanın stresini azaltıp onun iradesini ve azmini güçlendirmesine yardımcı olurlar. İyi dostlar ve arkadaşlar ortamı zindeleştirip samimileştirerek iyi anlar ve hatıraların medyana gelmesine neden olurlar. 

İyi arkadaşlar hayatın gözlerimizin önünde basitleşmesine ve sorunların azalmasına sebebiyet verirler. Bu tip arkadaşlar en zor durumlarda insanın sığınacağı limanlar olup sinerji ve empatileri ile kederlerin ve streslerin azalmasında önemli rol oynarlar. 

Gerçek ve iyi dostlar tehlike anlarında, mali ve geçim sıkıntılarında aile sorunları yaşadığınızda sizin yardımınıza koşup zor anlarda huzur müjdecisi olurlar. İyi arkadaşlar kişinin moralini arttırarak onun başarılarında ona yardımcı olup onun gelişmesi ve yücelmesine yol açar. 

İyi arkadaşlar edinerek onlar ile dostane duygusal ilişkiler kurmak insani bir zarurettir. İnsanı toplumsal bir varlık saymasak bile arkadaş edinmek onun için fıtrî ve içgüdüsel, zaruri ve inkar edilmez bir olaydır. 

İslam ise dostluk kurmak ve arkadaş edinmek için uygulamalı tavsiyelerde bulunmuştur. Bu semavi din kimi insanlar ile arkadaşlığın iyi olduğunu kimleri ile de kötü olduğunu vurgulamıştır. 

İslam Peygamberi ise kendisine yöneltilen " En iyi dost kimdir?" sorusuna şöyle bir cevap vermiştir: "Onunla görüştüğünüzde Allah'ı hatırlamaya başladığınız birisi, sözleri ile bilginizi arttıran ve davranışları ile kıyamet gününü hatırlatan biri en iyi dosttur."

Peygamber Efendimiz ve Masum Ehlibeyt İmamlarımız ise gerçek dostun tanınması ve arkadaşlıkta sınırların belirlenmesi ile ilgili bir çok tavsiyede bulunmuşlardır. 

İyi bir arkadaş Allah'ı unutmayan ve ona varmaktan başka hedefi olmayan biridir. Akıllı ve düşünce sahibi biridir. Dirayetli ve basiretli biridir. İhanet etmeyen, zalim olmayan ve dedikoducu olmayan biridir. İyi bir arkadaş sır tutan ve şerefli bir insandır. 

İmam Sadık as ise bu hususta şöyle buyurmaktadır: "Üç tip insandan uzak durun! İhanet edenler, zalimler ve dedikoduculardan. Çünkü diğerlerine ihanet edenler bir gün size de ihanet eder! Senin yanında durarak diğerlerinin hakkını ayakları altına alan ve zulme alışan birisi sonunda sana da zulmü ile zarar verecektir! Dedikodu yapan insan ise diğerlerinin lafını taşıdığı gibi senin lafını da ellere taşır."

İyi dostun bariz özelliklerinden biri ahlaklı ve iyi huylu olmasıdır. Ayrıca böyle bir dost, bizim başarımız ve gelişmemiz ile de sevinç duyar. Başka bir ifade ile böyle bir dost kendisi için beğendiğini bizim için de beğenir. Kendine istemediği kötü şeyleri bize de istemez. İyi bir dostun özelliklerinden bir diğeri de aile bireyleri ile iyi ilişkilere sahip olmasıdır. İnsan ayıplar ve kabahatler arayışında olan arkadaşlardan da sakınmalıdır. 

Kusur arayan insanlar sadece diğer insanların zafiyetlerini büyük göstermek peşindedirler. Bu tür insanlar sürekli kötü ve aşağılayıcı sözleri ile insanın özgüvenini yerle bir edip insanı tam bir özgüvensizlik krizine sürüklerler. 

İslam'da kötülük yapanlardan da sakınılması gerektiğine vurgu yapılmıştır.

Bu hususta İmam Ali as şöyle buyurmuşlardır: "Kötülükler yapmaya alışık insanlar ile kurulan arkadaşlıklar diğer arkadaşlık bağlarına göre daha erken  kopar."

İyi bir dostun özelliklerinden biri de şeytan yanlısı ve Allah düşmanı olmamasıdır. Aslında bu kötü özelliklere sahip kişiler insanı yokluk uçurumuna doğru sürükleyip onu dünyevi ve uhrevi saadetten uzaklaştırırlar. 

Dini rivayetlerimizde ise iyi bir arkadaşın en iyi akraba olduğundan söz edilmiştir. 

Şimdi de arkadaşlarınızı iyi tanıyıp kimin gerçek dost kimin olmadığını anlamak istiyorsanız onu denemeniz, sınamanız gerekiyor. İlk olarak onun sizin yokluğunuz ve fakirliğinizde size olan duygularının değişip değişmeyeceğine bakın. Öfkelendiği zaman, kötü söz ve küfür edip etmediğine bakın. Zorluklarda size yardım edip etmediğine bakın. 

İmam Ali as ise bu hususta şöyle buyurmuşlardır: "Dostlar ve Arkadaşlar zor zamanlarda sınanırlar."

Arkadaşlarınızı yolculuklarda da tanımanız mümkün. Yolculuklar, zorluklar ve kolaylıklar ile iç içe olduğu için insanların özverileri veya bencilliklerini gösteren en iyi araçlardan biridir. İyi bir dost her zaman sadakatli olan aldatma peşinde olmayan bir kişidir. Hilecilik ve yalancılıklar dostluk bağlarını ve zincirlerini hızlıca koparır. 

İmam Sadık as bu hususta şöyle buyurmuştur: " Dostluk için belli başlı şartlar vardır. Bu şartların bazıları olmadığında insanları tam dost olarak sayma. Bu şartların hiçbirine sahip olmayan insanlar ile hiçbir şekilde dostluk kurma. İlk şart onun gizli ve açık yanlarının sana aşikar olması. İkincisi kendisi için istedikleri iyilikleri sana da istemesi, istemediği kötülükleri sana da istememesi. Üçüncüsü ise servet ve makam gördüğünde kendinden geçmemesi. Dördüncüsü ise elinden geldiği kadar sana yardımcı olması ve bu alanda tembellik yapmaması. Beşincisi ise hayatın zorluklarında seni bırakmaması. 

Tabii İmam Sadık as'ın sıraladığı bu şartların hepsi görecelidir. Belki de tüm bu yüce şartlara ve özelliklerin hepsine uyacak arkadaşları bulmak mümkün değildir. Bu yüzden kendi şartlarınızı ve diğer öncelikleri de işin içine katarak anılan şartlara sahip arkadaşları bulmanız en iyi seçim olur. 

İnsan gerçek arkadaşlar ararken kendisi de iyi bir arkadaş iyi bir dost olmayı öğrenmeli ve bu yönde çaba göstermelidir. Ayrıca kimi iyi özelliklerden yoksun olan bir dosta sahipseniz de ona karşı samimi olup ona kendini düzeltmesi ve ıslah etmesi için eksikliklerini söylemelisiniz. Böylece dostunuzun gelişmesi ve yücelmesinde de katkıda bulunacaksınız. 

Nihayetinde iyi insanların, iyi insanlar peşinden gittiği onları aradığı ve onlara sevgi beslediğini söylemek yerinde olur. İyi insanlar hoş kokulu çiçekler misaliler. Sözleri tatlı, nezaketli ve iyi huylulardır. Böyle insanlar ile arkadaşlık ve dostluk kurmak insanın gelişmesine ve yücelmesine, kemale ermesine yardımcı olur.