Tarihten bir yaprak
Bugün hicri şemsi 21 azer 1398, hicri kameri 15 rebiüssani 1441 ve 12 aralık 2019 perşembe
74 yıl önce bugün hicri şemsi 21 Azer 1324'de, özerk demokrat fırkası hükümeti İran Azerbaycan bölgesinde Sovyetler birliğinin yardımıyla kuruldu. Yabancı güçlerin yardımıyla İran'da ikinci dünya savaşı sırasında sadruleşref lakaplı Muhsin Sadr'ın başbakanlığı döneminde, İran'ın çeşitli bölgelerinde kargaşalar meydana geldi.
***/***
30 yıl önce bugün hicri şemsi 21 azer 1368'de, İranlı ünlü çağdaş şair Golamrıza Kudsinejad vefat etti. Golamrıza Kudsinejad hicri şemsi 1304'de İran'ın Meşhed kentinde dünyaya geldi. Edip Neyşaburi Sani'nin edebiyat derslerine katılan Golamrıza Kudsinejad, fıkıh ve fıkıh usulünü Seyid Haşim Kazvini'den öğrendi. 16 yaşından beri şiir söyleyen Golamrıza Kudsinejad, arkadaşlarıyla birlikte Meşhed edebi firdevsi derneğini kurdu. Hint okulu tarzı gazele büyük ilgisi vardı ve başka edebi okullara da gönül veren bir üstad idi. Kudsinin siyasi alandaki faaliyetleri Dr Musaddık hükümeti döneminden başladı ve yazdığı şiirleriyle İrandaki milli hareketini destekledi. Kudsi hicri şemsi 28 mordad 1332'den sonra Pehlevi rejimiyle mücadele etmeye başladı. Üstad Kudsi İslam inkılabının zaferinden sonra Meşhet üniversitesi edebiyat fakültesinde ders vermeye başladı.
***/***
37 yıl önce bugün hicri şemsi 21 azer 1361'de İranlı edip ve mütercim Ali Asger Suruş vefat etti. Hicri şemsi 1287'de dünyaya gelen Ali Asger Suruş eğitimini tamamladıktan sonra tercüme ve araştırma konularında faaliyet yaptı. Çeşitli kitapları Fransızcadan Farsçaya tercüme eden Ali Asger Suruş İngilizce ve Arapça'ya musallat idi.
*****
56 yıl önce bugün 12 aralık 1963'de, Afrika'da yer alan Kenya İngiltere'den bağımsızlığını elde etti. 19. yüzyılın sonlarında İngiltere, Fransa ve Almanya gibi güçlü Avrupa devletleri verimli topraklarda, yeraltı zenginlikleri ve ucuz işgücü bulunan Afrika'yı ele geçirmeye çalıştılar. İngiltere, 1895'te Doğu Afrika'nın yukarı bölümünü "koruması" altına aldı.
*****
198 yıl önce bugün 12 aralık 1821'de Fransız ünlü yazar Gustave Flaubert Fransanın Rovan kentinde dünyaya geldi.
*****
130 yıl önce bugün 12 aralık 1889'da İngiliz ünlü şair ve filozof Robert Browninig Londra kentinde dünyaya geldi. O şiir söylemeyi babasından öğrendi. Bɾowning'in şiiɾleɾinde imgeleɾden çok eylem ön plana çıkmaktadır, bu onun çoğu şiiɾini dɾamatik diye adlandıɾmasının nedenidiɾ. Ancak bu eylem genellikle biɾ biɾeyin iç dünyasını iɾdelemeye yönelik biɾ anlatımla ele alınıɾ. Çağdaşı olan Tennyson'un aksine, Bɾowning'in kişileɾi efsanevi kahɾamanlaɾ değil, çoğu Rönesans döneminde yaşamış geɾçek kişileɾ olan din adamlaɾı, bilim adamlaɾı, ɾessamlaɾ ve şaiɾleɾdiɾ.012
*****