Bugün hicri şemsi 30 azer 1398, hicri kameri 24 rebiüssani 1441 ve 21 aralık 2019 cumartesi

Bugün hicri şemsi 30 azer İran'da yılın en uzun gecesi olarak nitelendirilen Yelda gecesidir. Yelda veya Çelle gecesi yerkürenin kuzey yarım küresinde yılın en uzun gecesidir. Bu gece son baharın son günü olan hicri şemsi 30 azerdeki güneşin batması ile kışın ilk günü olan hicri şemsi 1 deydeki güneşin çıkmasına dek olan zaman dilimidir. Yelda gecesinde yapılan kutlama merasimleri tarihi bir gelenektir.

*****

34 yıl önce bugün hicri şemsi 30 azer 1364'de eski Sovyetler birliği ile Saddam rejimi arasında Irak'a gelişmiş silahlar ve askeri teçhizatların gönderilmesi için Irak'ın İrana dayattığı zorunlu 8 yıllık savaş döneminde bir anlaşma imzalandı. Eski Sovyetler birliği ile Saddam rejimi arasındaki münasebetlerin zorunlu savaş döneminde her alanda gelişmesi Ruslar'a bölgeye yönelik ve İran'a karşı dış siyasetlerini takip etme fırsatı sağladı.    

*****

604 yıl önce bugün hicri kameri 24 rebiüssani 837'de, Timurlar döneminin İranlı ünlü şair Seyit Kasım El-Envar vefat etti. İran'ın kuzey batısındaki Tebriz'de yaşayan El-Envar kendi döneminin önde gelen alimlerinden dersler aldı. O bir süre sonra günümüz Afganistan'ın kuzey batısındaki Herat kentinde yaşamaya başladı ve orada ders verdi. Seyid kasım o dönemdeki hükümdarlar tarafından baskı altındaydı ve Herat'tan Özbekistan'daki Semerkant'a gitti. Bu ünlü İranlı şairden günümüze de birçok eser geriye kalmıştır ki bunlar arasından Enis Elarifin ve Enis Elaşikin adlı eserlere değinebiliriz.

*****

1053 yıl önce bugün hicri kameri 24 rebiüssani 388 yılında, Müslüman edip âlim ve lügat bilimcisi Hatemi veya Bağdadi lakaplı Ebuali Muhammed bin Mozaffer vefat etti. Edebi ve lügat bilimlerini o dönemin ünlü âlimlerinden öğrenen Mozaffer edebiyat dalında geniş bilgiler edindikten sonra edebiyat dersi verdi. Hatemi Hatemiye adlı eseri kaleme aldı.

*****

195 yıl önce bugün 21 aralık 1824'de İngiliz cerrah ve siyasi aktivist James Parkinson 69 yaşında hayata veda etti. Apandisin ölüme neden olacağını fark eden Parkinson bu konuda önemli makaleler yazdı. Parkinson Hastalığı, ilk kez Dr James Parkinson tarafından 1817 yılında titrek felç olarak tanımlanmıştır. Genel olarak orta yaş hastalığı olup, beynin alt kısımlarındaki gri cevher çekirdeklerinin bozukluğuna bağlı bir sinir sistemi hastalığı diğer bir ifade ile Parkinson hastalığı yavaş ilerleyici beyin hücrelerinde kayıp ile seyreden bir beyin hastalığıdır.012