Tarihten bir yaprak
Bugün hicri şemsi 10 dey 1398, hicri kameri 4 cemadiülevvel 1441 ve 31 aralık 2019 salı
29 yıl önce bugün hicri şemsi 10 dey 1369'da dünya ehlibeyt kurultayı İslam inkılabı rehberi Ayetullah Hameneinin emriyle kuruldu. Bu kurultay Şiilerin biraraya gelmeleri, Şia dünyası arasında irtibat kurmak, Şia ilmiye havzalarının geliştirilmesi, Şialarla islamın diğer fırkaları arasındaki sorunların çözümlenmesi hedefiyle kuruldu.
******
108 yıl önce bugün hicri şemsi 10 dey 1290'da, İranlı mücadeleci din âlimi Mirza Ali Aga Segetü'l İslam Tebrizi mütecaviz Rus askerlerince şehit edildi. İran'ın kuzey batısındaki Tebriz kentinin cesur özgürlükçülerinden olan Tebrizi'nin İran'da meşruta inkılabının zafere ulaşması konusunda büyük rolü vardı ve Tezar Rusya'nın İran'daki nüfuzu ve işgalciliğine karşı daima mücadele etti ve halka bu yolda önderlik etti. Nihayet Ruslar Tebrizi'nin varlığı ve mücadelesini İran'daki müdahaleleri ve çıkarlarına yönelik bir engel olarak görerek onu önce tutuklayıp ardından birkaç mücadeleciyle birlikte infaz ettiler. Rusların bu girişimleri İran halkının öfke ve nefretlerini uyandırdı ve Rusların İrandaki cinayetlerine bir yenisi daha eklendi.
****
41 yıl önce bugün hicri şemsi 10 dey 1357'de İran'daki kutsal Meşhed kenti ve diğer şehirlerde yaşayan halk despot pehlevi rejimine karşı protesto gösterilerine katılmalarından dolayı kana bulandılar. Şah rejimi askerleri tanklarla halka saldırdılar ve neticede 200 savunmasız insan şehit düştü ve 2 bin kişi yaralandı. İranın Melayer, Hemedan, Lengerud, Erdebil, Reşt, Şiraz, Gorgan, Lar, Hürremabad, Kum, Burucerd, Veramin ve Babol kentlerinde pehlevi rejimine karşı gösterilere katılan halktan yüzlercesi şehit düştü. Tahranda ayrıca halkla şah memurları arasında çatışmalar yaşandı ve bu olayda birkaç devlet binası da ateşe verildi.
*****
25 yıl önce bugün hicri şemsi 10 dey 1373'de İran İslam cumhuriyeti radyo ve televizyon kurumu dış yayınlar servisi Swahili radyosu Afrika kıtasının doğu ve ortasındaki muhatapları için hizmete girdi. Bu radyo İslam inkılabının mesajını doğu ve orta Afrikaya ulaştırmak hedefiyle hizmete girdi. Söz konusu radyonun çeşitli faaliyetleri arasında, haber, iktisadi, siyasi, mezhebi ve sosyal konuları içeren farklı programlara değinebiliriz. Bu programlar Kenya, Tanzanya, Kongo, Brundi, Ruanda ve Fars körfezi kıyısı olan ülkelerde dinlenebiliyor.
******
886 yıl önce bugün hicri kameri 4 cemadiülevvel 555'de Müslüman tarihçi ve edip İbni Esir Cazari Irakta dünyaya geldi. Dönemin ünlü alimleri nezdinde bilim öğrenen İbni Esir tarih bilim dalına büyük ilgi duyardı. Hicri kameri 7. Yüzyılda tarihi olayları öyle dakik bir şekilde araştırdı ki bu yüzden büyük üne kavuştu. İbni Esir Moğolların istilası döneminde yaşardı ve bundan dolayı onun kitapları Moğol döneminin en önemli eserleri sayılır. İbni Esir hicri kameri 630'da Irak'ın Musul kentinde vefat etti.
*****
70 yıl önce bugün hicri kameri 4 cemadiülevvel 1371'de Müslüman alim Serdar Kaboli lakaplı Haydar Kulihan Afgani vefat etti. Matematik, nücum, tarih, coğrafya, felsefe, mantık ve Arap edebiyatı gibi bilim dallarına büyük ilgi duyan Afgani Peygamber efendimiz Hz Muhammed saa ve onun ehli beytine gönül veren birisiydi ve Hz. Ali as ve Resul-i Ekrem saa'in ehli beytinin faziletleri hakkında eserler kaleme aldı.
*****
505 yıl önce bugün 31 Aralık 1514'de, Belçikalı hekim ve cerrah Andreas Vesalius dünyaya geldi. Onun şöhret kazanmasına neden olan asıl etken insan vücudunun anatomisini tanıtmasıdır.
*****
328 yıl önce bugün 31 aralık 1691'de İrlandalı ünlü fizikçi ve kimyacı Robert Boyle hayata gözlerini yumdu. İngiltere'nin ünlü fizikçisi olan Boyle bu dalda büyük maharete kavuştu.
*****
150 yıl önce bugün 31 aralık 1869'da Fransız ünlü ressam Henri Matis dünyaya geldi. 20. yüzyılın en önemli ressamlarından olan Matis renkleri büyük bir ustalıkla kullanışıyla Picasso ve Kandinsky ile birlikte, modern sanatın en büyük sanatçılarından biri sayılır.
*****
144 yıl önce bugün 31 aralık 1875'de Danimarkalı oryantalist Arthur Christensen ülkenin başkenti Kopenhag kentinde dünyaya geldi. Eğitimi sırasında başta İran tarihi olmak üzere doğu ülkelerinin tarihine büyük ilgi duyan Christensen İran edebiyat tarihi konusunda araştırmalar yaptı. Farsça'ya musallat olan Christensen'in en ünlü eseri "Sasaniler döneminde İran" eseridir. Arthur Christensen 1945'de hayata veda etti.
*****
20 yıl önce bugün 31 aralık 1999'da Rusya devlet başkanı Boris Yeltsin istifa etti ve Veladimir Putin onun yerine geçti.