Tarihten bir yaprak
Bugün hicri şemsi 16 behmen 1398, hicri kameri 10 cemadiüssani 1441 ve 5 şubat 2020 çarşamba
41 yıl önce bugün hicri şemsi 16 Behmen 1357'de, İran'da İslam İnkılabının zaferi eşiğinde İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu İmam Humeyni, İslam İnkılabı geçici hükümetinin kurulması emrini verdiler. İmam Humeyni, bu emirnamede İslam İnkılabının hedefleri ve programlarını açıkladı ve geçici hükümetten bu hedeflerin gerçekleşmesi için gerekli çabayı göstermesini istedi. İmam bu emrinde geçici hükümetin asıl görevlerinin İran'ın siyasi düzeninin belirlenmesi için referandum düzenlenmesi, seçimlerin yapılması, anayasanın tedvini için kurucular meclisinin kurulması ve ilk meclis seçimlerinin düzenlenmesi olduğunu bildirdi. İran'da geçici hükümetin kurulmasıyla şah rejimine bağlı birkaç askeri karargâhta İslam İnkılabı ve İmam Humeyni'ye destek amaçlı gösteriler düzenlendi.
******
41 yıl önce bugün hicri şemsi 16 Behmen 1357'de CIA teşkilatı İran İslam inkılabı meselelerindeki öngörüsünde hezimete uğradığını itiraf etti. CIA yetkilileri şunları itiraf etti: 'İran meselelerini öngörme ile ilgili hezimete uğradık. Bizim öngöremediğimiz tek konu 78 yaşındaki bir yaşlının 14 yıl sürgün hayatından sonra İran halkı arasında bu şekilde güçlü bağ kurmasıydı.
***/***
26 yıl önce bugün hicri şemsi 16 Behmen 1372'de İranlı ünlü mütercim ve yazar üstad Ali Ekber Kesmai 73 yaşında vefat etti. 50 yıl Ettelaat gazetesinde çalışan üstad Ali Ekber Kesmai Fransızca, İngilizce ve Arapça'ya vakıftı ve büyüklerin aşkı, Almanya’nın yenilgisinin nedenleri, İngilizlerin casusluğu ve diğer birçok eseri kaleme aldı.
******
22 yıl önce bugün hicri şemsi 16 Behmen 1376'da İranlı önde gelen alim Hüccetul’islam Celil Honerver Hoi vefat etti. İran’ın batı Azerbaycan eyaletinin Hoy kentinde dünyaya gelen Hüccetul’islam Celil Honerver Hoi gençliğinde dini ilimleri öğrenmeye başladı. 14 yıl boyunca edebiyat, fıkıh ve usul bilimlerini yüksek düzeyde öğrenen Ayetullah Hoi hicri şemsi 1337'de doğduğu kentte yer alan ilmiye okullarından birinin müdürü oldu. O, bu yıllarda dini dersler vermeye başladı ve birçok fazıl ve din alimi yetiştirdi. Ayetullah Hoi halkın sorunlarını yakından dinlerdi ve bu sorunları çözmeye çalışırdı.
***/***
6 yıl önce bugün hicri şemsi 16 Behmen 1392'de Sahifeyi Rezeviye kitabının müellifi Ayetullah seyid Muhammed Bagır Ebtehi vefat etti. Bu kitapta İmam Rıza as'ın duaları yazılmıştır.
******
823 yıl önce bugün hicri kameri 10 cemadiüssani 618'de, İranlı ünlü şair ve arif Ferideddin Attar Nişaburi Moğolların saldırısı sırasında öldü. Hicri kameri 540'da dünyaya gelen Nişaburi, eczacılıkla uğraşan babasının ölümünün ardından babasının mesleğini sürdürdü ve tıp bilimi konusunda geniş bilgiler elde etti. Nişaburi o sıralarda deruni devrimle karşılaştı. Maddi ve manevi imkanlara sahip olmasına rağmen irfan alanında seyru sülüke yöneldi. Tezkeretul Evliya adlı eser Attar'ın en ünlü kitaplarından biridir. Bu ünlü İranlı şairin diğer eserleri Mantıkultayr adlı kitap olup bu eser Attar'ın Farsça şaheserleri arasındadır. Esrarname İlahiname ve Mosibetname Attarın diğer ünlü eserleri arasındadır. Attar Nişaburi'nin türbesi İran'ın kuzey doğusundaki Nişabur kentini yakınındadır.
*****
139 yıl önce bugün 5 Şubat 1881'de, İskoçyalı filozof Tomas Karlayel hayata gözlerini yumdu. 1795'de dünyaya gelen Karlayel Almancanın yanında Arapçayı çok iyi biliyordu. Londra'da yer alan Cambridge üniversitesinde öğretim görevlisiydi.012