Şubat 23, 2020 19:50 Europe/Istanbul
  • Tarihten bir yaprak

Bugün hicri şemsi 17 behmen 1398, hicri kameri 11 cemadiüssani 1441 ve 6 şubat 2020 perşembe

41 yıl önce bugün Hicri şemsi 17 Behmen 1357'de, İran İslam İnkılabı geçici hükümetinin kurulmasının ilan edilmesi ardından, milyonlarca insan İran İslam Cumhuriyetinin rahmetli kurucusu İmam Humeyni'nin bu konudaki kararını desteklemek için İran'ın çeşitli kentlerinde geniş  gösteriler düzenledi. Bugün İran'ın Müslüman halkı caddelere akın ederek tek bir sesle satılmış Bahtiyar hükümetinin, biran evvel görevden çekilmesini haykırdılar. Pehlevi rejiminin bekasını sürdürmesi, şaha bağlı komutanların desteklenmesi ve İslam İnkılabı aleyhine askeri darbe girişimi zemininin hazırlanıp desteklenmesi için, Tahran'a gelen Amerika'nın özel temsilcisi General Hayzer, Tahran'daki planının hezimete uğraması ardından kendi ülkesine döndü.

*****

32 yıl önce bugün Hicri şemsi 17 Behmen 1366'da, İranlı çağdaş araştırmacı üstad İbrahim Mir Fahrayi vefat etti. İran'ın Kuzey kentlerinden Reşt kentinde dünyaya gelen Fahrayi, 16 yaşında eğitimini sürdürmek için Tahran'a geldi. Yabancı sultacılar ve iç istibdada karşı başlatılan Orman hareketi sırasında doğduğu kente geri dönerek Mirza Kuçekhan Cengeli ile tanıştı. Mir Fahrayi Orman hareketi sırasında Mirza Kuçekhan ile birlikte idi.

******

32 yıl önce bugün hicri şemsi 17 Behmen 1366'da İslam inkılabı rehberi yüksek danışmanı olan nizam maslahatını belirleme konseyi İran İslam cumhuriyetinin rahmetli kurucusu İmam Humeyni’nin emriyle kuruldu. Hükümete bağlı bu kurumun asıl görevi, İran İslami şura meclisi ile anayasayı koruma konseyi arasında ortaya çıkan ihtilafları gidermektir. Adı geçen kurum üyeleri her 5 yılda bir, İslam inkılabı rehberi tarafından seçilir.

*****

8 yıl önce bugün hicri şemsi 17 Behmen 1390'da İranlı önde gelen animasyon babası üstad Esfendyar Ahmediye vefat etti. Hicri şemsi 1307'de Tahran'da dünyaya gelen Esfendyar Ahmediye kendi döneminin önde gelen hocaları olan İsmail Aştiyani, Mahmut Oliya ve Hüseyin Şeyh'den dersler aldı. Esfendyar Ahmediye'nin Kemalülmülkün öğrencilerinden dersler alması bu akımla aynı çizgide yer almasına neden oldu. 

*****

1043 yıl önce bugün hicri kameri 11 cemadiüssani 398'de, İranlı yazar edip ve şair Bediuzzaman Hemedani vefat etti. İranın batısındaki Hemedan kentinde dünyaya gelen Hemedani Fazıl Hemedani lakabıyla tanınıyordu. Arapça nesir ve nazmında özel yeteneğe sahip olan Hemedani'nin eserleri arasında şiir divanı ve resail Bediuzzaman gibi kitaplarına değinebiliriz.

****

787 yıl önce bugün hicri kameri 11 cemadiüssani 654'de, Arap şair ve tarihçi İbni Şaar vefat etti. Irak'ın Musul kentinde dünyaya gelen Şaar tahsilini bitirdikten sonra divan makamına getirildi. Kendi dönemindeki edipler ve şairlerin geçmişlerini kaleme alan Şaar 50 yıllık ömrünü seferlerle geçirdi.

*****

84 yıl önce bugün 6 Şubat 1936'da yerkürenin en soğuk bölgesi bir grup bilim adamının dünyanın soğuk bölgelerinde yaptıkları 4 yıllık çabaları ve araştırmaları neticesinde bulundu. Bu grup dünyanın en soğuk bölgesinin Rusya’nın Kuzeyindeki Sibirya’nın Verhuyansk kenti olduğunu saptadı. Bu kent eski Sovyetler Birliğinin çökmesinden önce bu ülkenin siyasi mahkûmlarının sürgün edildikleri bölgeydi. Bu bölgenin soğukluğu kış aylarında sıfırın altında 70 dereceye kadar varmakta.012