Bu bölümde İran'ın Fars eyaletinin doğa terapi turizmi alanındaki kapasitelerinden ve cazibelerinden söz etmeye çalışacağız.

İran'ın Güney bölgesinde bulunan Fars eyaletinin doğal özelliklerinden biri de  çeşitli medeni su kaynakları ve kaplıcalara sahip olmasıdır.  Ayrıca bölgedeki tuz tümsekleri de  turistleri kendine çeken  tedavi amaçlı kullanılan cazip doğal noktalardan sayılır. 

Fars eyaleti İran'ın en büyük dördüncü eyaleti olarak  122 bin kilometre karelik bir alanı kapsayarak İran topraklarının da yüzde 7.5 kadarını kapsamaktadır.  Fars eyaleti, kültür, şiir ve narenciye diyarıdır.  Bu eyalet çok soğuk kışları ile bilinen dağlık, nispeten ılımlı kışları ve sıcak ve kuru yazları ile bilinen orta bölge, ılımlı kış ve aşırı sıcak yazları ile bilinen iklimsel bölgelerinden oluşmaktadır. Bu eyalete yolculuk yapmanın en iyi zamanı ise Nisan-Mayıs ayları arasıdır.  Öyle bir dönem ki narenciye kokusu  her insanı kendine meftun eder. Turistler de zaten Fars eyaletinin merkezi Şiraz'ın bu narenciye bağ ve bostanlarının hayranıdırlar. 

Fars eyaleti  belki de dünyanın en cazip turistik bölgelerinden sayılır.  Pasargad, Persepolis, Nakşı Rostem, Nakşı Recep, Estahr şehri ve  dağlar ve kayalardaki oymalar, tarih öncesi asırlara ait  tepeler ve bu tarihi yerlerde bulunan çömlek kap kacaklar, güzel ve hayret verici mimari eserleri, yüzlerce cami, kule, hisar ve diğer bilimsel ve arkeolojik bulgular  Fars eyaletinin en eski medeniyet merkezlerinden biri olduğunu gösteriyor.  Fars eyaletinde 2 bin 800'ü aşkın tarihi eser kayda alınmıştır. Bunların bazıları örneğin Pasargad, Persepolis ve Erem bahçesi gibileri dünya listelerinde kayda alınmışlardır. 

Şahçerag adı ile bilinen  Seyyid Mir Ahmet bin Musa Kazım'ın türbesi, Seyyid Alaaddin Hüseyin, Ali bin Hamza, Seyyid Taceddin Garib ve kimi diğer dini mekanlar ve türbeler de bu eyaletin merkezi Şiraz'da bulunup bu şehri İran'ın üçüncü dini şehrine çevirmiştir. 

Şiraz kenti  sağlık açısından da önemli bir yere sahiptir. Bu şehir sağlık merkezleri ve uzman sağlık kadroları ile  komşu ülkelerden gelenlere de büyük hizmetler veriyor.  Bu çerçevede Fars eyaletinin bölgesel çapta tedavi ve sağlık merkezine de dönüşebileceğinden söz ediliyor. 

Fars eyaletinin genelinde de birçok doğal cazip nokta bulunmaktadır.  Fars eyaletindeki en cazip noktalardan biri de  Sepidan ilçesi sınırları içerisinde Kohkiluye ve Boyer Ahmet eyaletinin sınırlarına 10 kilometre uzaklığında bulunan Margun şelalesidir.  Bu şelale  dünyanın en büyük ve en uzun  kaynaktan akan şelalesidir.   

Teng Bostanek gediği, Meharlu gölü, Fedami şelalesi,  Perişan gölü, Şapur mağarası, Kuhmere Sorhi şelalesi, Heft Berem gölleri, Şeş Pir pınarı, Teng Tizab gediği, Golabi kaynağı, Erjen ovası, Çillegah yaylağı, Teng Ragaz gediği  bölgenin diğer doğal cazibelerinden sayılır. 

Fars eyaletinin diğer doğal özelliklerinden biri de  eyaletin farklı noktalarında bulunan kaplıcalardır.  Sohbetimizin devamında eyaletin ekoturizm sektöründeki kapasitelerinden  ve kaplıcaların bu alandaki konumundan söz edeceğiz. 

Iklîd şehri Fars eyaletinin Kuzey bölgesinde yer alan bir şehirdir.  Bu şehir eyaletin dağlık bölgesinde yer alıp yeşilliği ve soğuk iklimi ile bilinir. Karlı yüksek dağları vardır. Bu da neredeyse ilkbaharın ortalarına kadar karlı dağlı manzaralar sunuyor.  Kışta ise karın yağması eşsiz manzaralar meydana getirir.  İlkbahar ve yazda ise  dalgalı nehirler ve coşan kaynaklar eşsiz ortamlar yaratır.  Yol kenarlarında  yüksek dağlar güzel manzaralar yaratmıştır.  Şehirlerin etrafındaki engin ovalar ve  bereketli topraklar  özellikle de ilkbaharda  insanların ruhunu okşuyor.  Yazın ise  serin bir havanın yanı sıra  göçebeler de doğal güzelliklere renk katıyor. 

Iklîd şehrinin tüm doğal cazibelerine ilaveten bölgedeki maden suyu kaynakları da  tedavi açısından özel bir konuma sahip olmuştur.  Haciabad ismi ile de bilinen Balengan  madeni su kaynağı  bölgenin önemli kaynaklarından olup  güzel manzarası ile  3 kilometre şehirden uzaklıkta yer almaktadır.   Balengan su kaynağı  Kor nehrinin yer altı besleyici kanatlarından sayılır.  Bu kaynak Iklîd ilçesi sınırları içerisinde bulunan Haciabad ve Aspas köylerinin yakınında yer almıştır. 

Yüksek bir dağın ortasından akan Balengan  su kaynağı  Mollasadra Barajına doğru akıp  oradan da Dorudzen barajına ve sonunda da  Teşk gölüne dökülür. Balengan su kaynağının etrafı ise söğüt ağaçları ile çevrilidir. Bu ağaçların ortasında ise  tabanından bir sürü pınar çıkan derin bir gölet bulunuyor. Fışkıran pınarlar ise  göletin manzarasını eşsiz kılmıştır.  Sazan ve alabalık gibi balık türleri de bu gölette yaşıyorlar. 

Kıdemgah su kaynağı da  Kıdemgah dağının eteğinde uygun bitki örtüsüne sahip bölgede, yemyeşil ve ağaçların dikildiği bir alanda yer almaktadır.  Bu kaynaktan akan sular  ilk olarak  şehrin içi ve etrafındaki yeşillikleri ve bağları suluyor ardından da  Güney ve Güney Batı'ya doğru akıp  tarımsal alanları doyurup  Güney ve Güney Doğu'ya doğru akmaya devam ediyor.  Kimileri İmam Rıza as'ın  Medine'den Merv'e doğru yola çıktığında  burada geceyi geçirdiğini  bu yüzden de bölgenin kıdemgah yani adım atılan yer adlandırıldığını  belirtiyorlar. Bu yüzden bu bölge halk için dini önem de taşıyor. 

Halihazırda  bu su kaynağının temel olarak dört kolu vardır.  Badeki, Fili, Mui ve Marcan bu kolların isimleridir.  Bu kollar kaynaktan uzaklaştığında  daha tali kollara da ayrılırlar.   İlkbahar ve yazda ise birçok turist Şiraz, İsfahan, Yezd, Abade, Iklîd, Mervdeşt ve diğer bölgelerden  buraya akın ederler.  Bu bölge  bol suya ve güçlü ve yaşlı ağaçlara da sahiptir.  Bu yüzden dinlenmek ve eğlenmek için güzel bir yer sayılır.   Kış mevsiminde ise  bu kaynağın suyunun fazlası Balengan nehrine dökülür ve oradan da  Sefid nehrine katılarak  Kor nehrine eklenir. 

Iklîd ilçesindeki Aspas  karayolunun kenarında bulunan Çuyu kaynağı da  Hoseyni dağları yüksekliklerinde bulunup orman parkalar ve eğlence merkezlerinin kurulması için çok uygun mekan sayılır.  Bu bölgede  bitki ve hayvan örtülerinin  korunması ve desteklenmesi ayrıca orman parkın kurulması ile  eğlence imkanları ve kabiliyetleri arttırılabilir. Burası potansiyel olarak turizme el verişli bir bölgedir. 

Iklîd ilinde bulunan bir başka önemli su kaynağı da Muhammed Resulullah kaynağıdır.   Bu su kaynağı  yılık her mevsiminde suya sahip. Yaşlıların dediğine göre  bu su hiçbir zaman kurumamış ve suyu bile azalmamıştır.  Yerlilere göre bu kaynağın kurumamasının nedeni  İmam Rıza as'ın bölgeden geçmesi ve bu kaynağa ayak basmalarıdır. 

Bilindiği üzere  İmam Rıza as   İran'a Şelemçe bölgesinden girdi ve oradan Mamun hükümetinin merkezi  Merv'e doğru yola çıktı.   Bu çerçevede Iklîd bölgesi de İmam Rıza as'ın  geçtiği bölgelerden olmuştur.  1300 yıl kadar geçmişi olan bu su kaynağı ise   Iklîd etrafındaki bölgelerin sulamasının asıl kaynağıdır.    Son yıllarda ise   etraf bölgelerde balık yetiştiriciliği iyice gelişmiş ve şimdi de Muhammed Resulullah kaynağı ise önemli bir merkeze dönüşmüştür. 

Muhammed Resulullah su kaynağı   Del Del   taşının yanında yer almaktadır.  Iklîd halkı ise bu taşa özel bir önem veriyor.  Bu taş binlerce yıldır bu bölgede yer alıyor  ve tarihi değer ve öneme sahip olmuştur. Uzmanların söylediğine göre  burası dini bir alandır.  

Her yıl Iklîd  halkı   bu  bölgede toplanıp 13 Ferverdin günü  doğa gününde   kadim bir adete göre Muhammed Resulullah kaynağına  gelip şölen düzenliyorlar.  Muhammed Resulullah çeşmesi uygun iklimi ve sıcak mevsimlerdeki serin havası ile  özellikle de ilkbahar mevsiminin başlarında   birçok turist ve yolcuya ev sahipliği yapar.  Bu çerçevede uzak ve yakın şehirlerden insanlar buraya akın eder. Bu bölgedeki turistik alan 60 hektarlıktır.  Bu güzel ve görmeye değer bölgeyi ziyaret etmek istiyorsanız   muhakkak sıcak giysi ve çayı da beraberinizde almayı sizlere tavsiye ediyoruz.