Farsça öğrenelim, güzel konuşalım - 67
Bugün sizi Fars dili ve edebiyatının büyük mefahirlerinden biriyle tanıştırmak istiyoruz: Dr. Muhammed Muin.
6 ciltte hazırlanan Muin sözlüğü, bu seçkin insanın seçkin eserlerinden biridir. Dr. Muin, Dehhuda sözlüğünü yazan üstad Dehhuda ile işbirliği yapmıştır. Dr. Muin’in en önemli çalışmalarından biri, eski edebi metinleri tashih etmek ve diğeri de sözlük çalışmasıdır.
Dr. Muin, Tahran üniversitesinde Fars dili ve edebiyatı branşında doktora derecesi alan ilk edebiyatçıdır. Kendisi 200 kitap, makale ve çeşitli bilimsel eseri kaleme aldı.
Dr. Muin Farsçadan başka Arapça, İngilizce, Fransızca ve Almancayı da çok iyi biliyordu ve bu dillerin konuşulduğu ülkelerin üniversitelerinde ders verdi.
Bugün Muhammed bir eve misafirdir ve orada bir Fars dili ve edebiyatı öğretmeni ile tanışıyor. Musevi bey uzun yıllar liselerde Fars edebiyatı dersini vermiştir. Dr. Muin’in öğrencisi olan Musevi bey, Muhammed’in Fars edebiyatı branşında okumasından mutlu oluyor ve ona Dr. Muin’den söz ediyor.
Şimdi bugünkü dersimizin ilk diyaloğunu dinleyelim. Ama önce her derste olduğu gibi ilkin diyaloglarda geçen kelimeleri gözden geçirelim ve tekrarlayalım.
شما درس می خوانید siz ders okuyorsunuz – رشته branş – ادبیات edebiyat –
فارسی Farsça – دانشجو öğrenci - من هستم ben varım – پس o zaman - استاد hoca – معین Muin – دهخدا Dehhuda - شما می شناسید siz tanırsınız –
فرهنگ معین Muin sözlüğü – آثار eserler – دکتر doktor - استفاده istifade –
استفاده می کنم istifade ediyorum – البته elbette – کتاب kitap – مقاله makale ـ
مقاله ها makaleler – بسیاری bir çok - بیشتر از ...den fazla - او دارد onun var ـ
من نمی دانستم ben bilmiyordum - استاد دهخدا üstad Dehhuda – ایشان kendisi - همکاری işbirliği - همکاری می کرد işbirliği yapıyordu – چه ne – کار iş - چه کاری؟ ne iş? - لغت نامه sözlük - لغت نامه ی دهخدا Dehhuda sözlüğü – بزرگترین en büyük –
نویسنده yazar – نوشتن yazmak - چند سال؟ kaç yıl? - او زحمت کشید o çalıştı - کوشش کرد çaba harcadı - کشور ülke – دیگر başka - او تدریس کرد o tedris etti –
مدتی bir süre – آمریکا Amerika – انگلستان İngiltere – آلمان Almanya – فرانسه Fransa - بسیار خوب çok iyi
Kelimeleri not alıp tekrarladığınızı umuyorum. Şimdi bu diyaloğu dinleyin ve tekrarlayın.
آقای موسوی - شما در رشته ی ادبیات فارسی درس می خوانید ؟
Musevi: Siz Fars edebiyatı branşında mı okuyorsunuz?
محمد - بله . من دانشجوی ادبیات فارسی هستم .
Muhammed: Evet. Ben Fars edebiyatı öğrencisiyim.
آقای موسوی - پس استاد معین را می شناسید !
Musevi: O zaman üstad Muin’i tanıyorsunuz.
محمد - بله . من از فرهنگ معین از آثار دکتر محمد معین استفاده می کنم .
Muhammed: Evet, ben Dr. Muin’in eserlerinden, Muin sözcülüğünden istifade ediyorum.
آقای موسوی - البته او کتابها و مقاله های بسیاری دارد . بیشتر از 200 مقاله .
Musevi: Gerçi onun bir çok kitap ve makalesi var, 200’ü aşkın makale.
محمد - این را نمی دانستم .
Muhammed: Bunu bilmiyordum.
آقای موسوی - ایشان با استاد دهخدا همکاری می کرد .
Musevi: Kendisi üstad Dehhuda ile işbirliği yapardı.
محمد - برای چه کاری ؟ برای نوشتن لغت نامه ی دهخدا ؟
Muhammed: Ne iş için? Dehhuda sözlüğünü yazmakta mı?
آقای موسوی - بله . آقای دهخدا نویسنده ی بزرگترین لغت نامه ی فارسی است .
Musevi: Evet. Bay Dehhuda, en büyük Farsça sözlüğün yazarıdır.
محمد - دکتر معین برای نوشتن فرهنگ معین چند سال زحمت کشید ؟
Muhammed: Dr. Muin, Muin sözlüğünü yazmak için kaç yıl çalıştı?
آقای موسوی - استاد معین بیشتر از 25 سال برای فرهنگ معین کوشش کرد .
Musevi: Üstad Muin 25 yılı aşkın bir sürede Muin sözlüğü için çaba harcadı.
محمد - او در کشورهای دیگر هم تدریس کرد ؟
Muhammed: O başka ülkelerde de tedris etti mi?
آقای موسوی - بله . او مدتی در امریکا ، انگلستان و آلمان و فرانسه تدریس کرد .
Musevi: Evet. O bir süre Amerika, İngiltere, Almanya ve Fransa’da ders verdi.
محمد - فرهنگ معین کتاب بسیار خوبی است .
Muhammed: Muin sözlüğü çok iyi bir kitaptır.
Şimdi bir kez daha aynı diyaloğu bu kez tercümesiz dinleyin ve tekrarlayın.
آقای موسوی - شما در رشته ی ادبیات فارسی درس می خوانید ؟
محمد - بله . من دانشجوی ادبیات فارسی هستم .
آقای موسوی - پس استاد معین را می شناسید !
محمد - بله . من از فرهنگ معین از آثار دکتر محمد معین استفاده می کنم .
آقای موسوی - البته او کتابها و مقاله های بسیاری دارد . بیشتر از 200 مقاله .
محمد - این را نمی دانستم .
آقای موسوی - ایشان با استاد دهخدا همکاری می کرد .
محمد - برای چه کاری ؟ برای نوشتن لغت نامه ی دهخدا ؟
آقای موسوی - بله . آقای دهخدا نویسنده ی بزرگترین لغت نامه ی فارسی است .
محمد - دکتر معین برای نوشتن فرهنگ معین چند سال زحمت کشید ؟
آقای موسوی - استاد معین بیشتر از 25 سال برای فرهنگ معین کوشش کرد .
محمد - او در کشورهای دیگر هم تدریس کرد ؟
آقای موسوی - بله . او مدتی در امریکا ، انگلستان و آلمان و فرانسه تدریس کرد .
محمد - فرهنگ معین کتاب بسیار خوبی است .
Musevi ve Muhammed sohbete devam ediyor. Musevi bey üstad Dehhuda hakkında konuşuyor. Dehhuda Fars dilinin en büyük sözlüğünü yazan bilgindir. Bu eser yaklaşık 30 cilttir ve bir ömür emeğin ürünü sayılır. Dehhuda vefat ettikten sonra Dr. Muin merhumun çalışmasını sürdürdü. Bugün Dehhuda sözlüğü araştırmacılar için en iyi referans ve kaynak sayılıyor.
Dr. Muin de Muin sözlüğünü hazırlamak için 400 kişi ile işbirliği yaptı ve bu eserin hazırlanması tam 25 yıl sürdü. Dr. Muin, terminoloji uzmanıydı ve Fars dili ve edebiyatına büyük hizmetleri oldu. Kendisini saygı ile anıyoruz.