تحلیل-مهاجرت افغان ها به کشورهای همسایه

برنامه توسعه سازمان ملل اعلام کرد پس ازسقوط دولت پیشین افغانستان، حدود ۱.۶ میلیون افغان به کشورهای همسایه مهاجرت کرده‌ و بیشتر آنان به‌طور غیرقانونی وارد کشورهای همسایه شده‌اند.

البته به نظر می رسد آمارهای واقعی بیش از آماری باشد که برنامه توسعه سازمان ملل اعلام کرده است زیرا بیش از این تعداد فقط وارد جمهوری اسلامی ایران شده اند. واقعیت این است  افغانستان با یکی از بزرگترین و طولانی‌‌ترین بحران‌های مهاجرت و بی‌جایی داخلی رو برو است  و دست به دست شدن قدرت در افغانستان و اشغالگری های مداوم به همراه جنگهای داخلی مانع از یکجا نشینی مردم افغانستان شده و انان مدام در حال جابجا شدن در افغانستان و در سطح کشورهای ممطقه هستند‌.

امین فرجاد کارشناس مسایل افغانستان در این باره می گوید:
"براساس قوانین جهانی در کشورهایی که نظم و امنیت برقرار شده و جنگهای داخلی و اشغالگری پایان یافته است، اتباع آن کشور مهاجر تلقی نمی شوند و باید با کمک سازمان های بین المللی به کشورشان بازگردند و در بازسازی آن سهیم باشند"

پس از قدرت‌گیری مجدد طالبان در افغانستان، بیشتر افغان‌ها به ایران، پاکستان و ترکیه فرار و مهاجرت کرده‌اند و این روند با توجه به عوامل مختلف از جمله نوع حکمرانی طالیان که دختران بالای کلاس شش را از درس خواندن محروم کرده اند به همراه  بحران اقتصادی در افغانستان  همچنان ادامه دارد.

با این‌حال، کشورهای همسایه به‌ویژه ایران و پاکستان، در یکسال گذشته پناهجویان افغان فاقد اسناد اقامت قانونی را به طور گسترده به کشورشان بازگردانده اند. به ویژه پاکستان که به دنبال اختلاف با حکومت طالبان برسر حضور طالبان پاکستانی در افغانستان، اخراج مهاجران افغان را برای مدتی شدت بخشیده بود.

برنامه جهانی غذا هم  اعلام کرد که از  سال گذشته تاکنون بیش از نیم میلیون افغان مجبور به بازگشت از پاکستان شده‌اند.

در هر حال،طالبان که ادعای حکمرانی در افغانستان را دارد و از جامعه جهانی هم خواهان به رسمیت شناخته شدن است پیش از هر چیزی بایستی احساس مسئولیت خود را در برابر شهروندان افغانستان به نمایش بگذارد و نشان دهد که واقعا در مورد سرنوشت آنان احساس مسئولیت می کند. ایجاد شرایط و بستر مناسب برای زندگی آرام و بدون دغدغه شهروندان افغانستان جز مسئولیتهای اول طالبان است و اتباع این کشور هم با بازگشت به کشورشان باید در بازسازی افغانستان مشارکت نمایند.خصوصا افغانیهایی که به ایران امده اند به دلیل حضور در شهرها و مشارکت در مشاغل مختلف حرفه های گوناگونی را آموزش دیده اند که در روند بازسازی افغانستان‌ بسیار ثمر بخش است.