ادیب و دانشمند گرجی: شاهنامه فردوسی با فرهنگ عامه مردم گرجستان عجین است
رئیس بخش خاورشناسی دانشگاه گرجستان گفت شاهنامه فردوسی با فرهنگ عامه مردم گرجستان عجین است و گرجی ها اسامی قهرمانان شاهنامه را روز فرزندان خود می گذارند.
به گزارش رادیو دری به نقل از خبرگزاری ایرنا، دکتر الکساندر چولوخادزه گفت: «در سراسر خاورمیانه و قفقاز، تنها سه کشور ایران، گرجستان و ارمنستان در طول سه هزار سال اخیر نام و هویت و فرهنگ خود را حفظ کردهاند و سایر کشورهای منطقه در این مدت یا از میان رفتند و یا دستخوش تغییر فرهنگ و هویت شدند.»
وی افزود: «بخشی از مهاجرت آریاییان به فلات ایران از مسیر گرجستان انجام شد و اقوام گرجی از آن زمان تاکنون با جهان ایرانی در ارتباط بودهاند.»
رئیس مرکز خاورشناسی دانشگاه گرجستان با اشاره به شکلگیری زبان فارسی نو در دوران اسلامی گفت: «با آنکه در قرنهای چهارم تا هفتم هجری، حکومت یکپارچه ایرانی در قفقاز تسلط نداشت و آسیای میانه (شرق دریای خزر) به مرکز زبان و ادبیات فارسی تبدیل شده بود، اما باز هم گرجیها علاقه فراوانی به ادبیات کلاسیک ایران داشتند و از سده پنجم هجری، مهمترین آثار ادبیات فارسی را به زبان گرجی ترجمه کردند.»
چولوخادزه منظومه ویس و رامین، اثر فخرالدین اسعد گرگانی را دارای اهمیت فراوان در تاریخ گرجستان دانست و گفت این اثر به صورت «نثر موزون» به زبان گرجی ترجمه شد و در ادبیات گرجستان با نام ویس رامیانی محبوبیت یافت.
این استاد دانشگاه دولتی گرجستان درباره تاثیر شاهنامه بر فرهنگ و ادبیات این کشور گفت: «اگرچه ترجمههای کهن شاهنامه به زبان گرجی بعدها احتمالا به دلیل حمله مغولان به ایران و گرجستان از میان رفت، اما در منابعی که از قرنهای پنجم و ششم هجری به زبان گرجی باقی مانده، از نامهای پهلوانان شاهنامه بارها و بارها یادشده است و این نشانه نفوذ شاهنامه در ادبیات گرجی است.»
چولوخادزه اظهار داشت: «آشنایی گرجیان با شاهنامه به قشر فرهیخته یا اشراف محدود نبود، بلکه همه مردم را شامل میشد؛ چنانکه مردم گرجستان اسامی قهرمانان شاهنامه را روی فرزندان خود میگذاشتند و هنوز هم این نامها در میان گرجیان بسیار رایج هستند. برای مثال، رُستُمی (رستم)، زورابی (سهراب)، گُدِرزی (گودرز)، گیوی (گیو)، تماز (طهماسب)، نوداری (نوذر)، کِتِوان (کتایون) و... امروزه از نامهای رایج در گرجستان به شمار میرود.»
وی دلیل محبوبیت شاهنامه را در این دانست که گرجیان احساس میکردند داستانهای شاهنامه مربوط به فرهنگ مشترک ایران و گرجستان است و همچنین عواطفی مانند میهنپرستی، دوستی، وفاداری، جانفشانی برای میهن و برای دوستان، نهتنها برای ایرانیان، بلکه برای گرجیان نیز ارزشمند بود.
چولوخادزه درباره محبوبیت شاهنامه در گرجستان معاصر نیز گفت: خانم بلا شالواشویلی، شاعر توانمند گرجی بیش از ۳۰ سال از عمر خود را برای ترجمه کامل و منظوم شاهنامه وقف کرده و این اثر در چندین جلد به زبان گرجی منتشر شده است.
حداد عادل: دو ملت افغانستان و تاجیکستان پاسدار زبان فارسی هستند