همکاری راهبردی ایران و روسیه در مبارزه با داعش درسوریه؛ هیاهوی امریکا

وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد که حضور جنگنده‌ های روسیه در ایران، نقض قطعنامه‌ شورای امنیت نیست.

وزارت دفاع روسیه چند روز پیش در بیانیه‌ای اعلام کرد جنگنده‌های دوربرد این کشور با برخاستن از پایگاهی هوایی درایران حملاتی راعلیه مواضع گروه‌های تروریستی داعش و جبهه النصره (فتح الشام ) در سوریه انجام دادند.

«مارک تونر» سخنگوی وزارت خارجه امریکا در واکنش به این خبر با اشاره به آنچه وی استقرار بمب‌ افکن‌های روس در ایران عنوان کرد ؛ گفت ؛ استفاده روسیه از پایگاه ایران می‌تواند در تناقض با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل باشد.

«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه اما تاکید کرد که حضور جنگنده‌ های روسیه در ایران، نقض قطعنامه‌ شورای امنیت نیست.

روسیه از حدود یکسال قبل به درخواست دولت «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه حملات هوایی خود به مواضع داعش در سوریه را آغاز کرده است .

ناوهای روسیه پیشتر نیز در اوایل اکتبر سال 2015 از دریای خزر 26 فروند موشک دور برد به سمت مواضع داعش در خاک سوریه شلیک کردند که از فضای ایران عبور کرده بود .

برخی کارشناسان اما معتقدند که هنوز نمی توان از یک همکاری استراتژیک تمام عیار میان ایران و روسیه صحبت کرد، اما بحران سوریه شاید در این بین یک استثناء باشد .

واقعیت این است که ایران و روسیه توانسته اند با درک مشترک از تهدید هایی که در منطقه بویژه در سوریه وجود دارد به یک همکاری راهبردی در سوریه برسند. با این حال همکاری های نظامی در این سطح را نمی توان به همه عرصه ها تسرّی داد. به طور مثال روسیه و ایران در بحث مذاکرات سازش درخاورمیانه و مسئله فلسطین و یا دربحث رژیم حقوقی دریای خزراختلاف نظرهایی دارند . در تحولات حوزه قفقاز جنوبی نیز ایران در فرایند مذاکرات صلح قره باغ حضور مستقیم ندارد و با اینکه روسیه یکی از روسای گروه مینسک است ؛ اما نشانه هایی ازهمکاری بین ایران و روسیه در مورد مناقشه های این حوزه مشاهده نمی شود ؛ البته این بدان معنا نیست که ایران و روسیه راه خود را ازهمکاری در قبال تحولات منطقه و تهدید بزرگی همچون داعش و خطر آن در سوریه جدا کرده باشند.

دکتر علی اکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام روزچهارشنبه در دیدار با میشائیل اشپیندل، "Michael Ashpyndl " معاون صدر اعظم و وزیر خارجه سابق اتریش با اشاره به این که همکاری‌ های دفاعی ایران وروسیه غیر منتظره‌ نیست،گفت؛ داشتن روابط راهبردی با روسیه مستلزم همکاری‌ هایی همچون مبارزه با تروریسم است.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که نگاه جمهوری اسلامی ایران به رابطه با روسیه، راهبردی و جامع‌الاطراف و در سطح همکاری‌های سیاسی، دفاعی و اقتصادی است.

"علی شمخانی"، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران نیز گفته است که همکاری ایران و روسیه برای مبارزه با تروریسم در سوریه راهبردی است.

براین مبنا اکنون ظرفیت‌های نظامی، اطلاعاتی و سرزمینی دراختیار این همکاری قرار گرفته است . بدیهی است که این همکاری راهبردی با واکنش منفی امریکا و اسراییل و تفسیر و تعبیرخاص واشنگتن از این همکاری مواجه شود . زیرا هم رژیم تل‌آویو و هم واشنگتن اهمیت همکاری‌های تهران و مسکو را درک کرده و می‌دانند که این مسئله می‌تواند تبعاتی فراتر از منطقه و در سطح جهان داشته باشد.

برخی محافل بعد از دیدار اخیر ظریف وزیر امور خارجه ایران از ترکیه از شکل گیری همکاری ایران ،ترکیه و روسیه برای حل بحران و برقراری ثبات در سوریه، سخن گفتند . مجموعه این تحولات پیامی روشن برای امریکا و برخی کشورهای منطقه بویژه عربستان دارد . ترکیه اکنون جهت گیری سیاسی خود را در نگاه به غرب تغییر داده است. اکنون اردوغان از اولویت راه حل سیاسی برای بحران سوریه سخن می گوید . نشانه هایی که وجود دارد نیز این پیام را می دهند که در آینده نزدیک می توان شاهد رویداد های غیرمنتظره درمنطقه بویژه درسوریه بود . هرچند که معادلات بین‌المللی و منطقه‌ای بسرعت درحال تغییر است و به تعبیر ولایتی رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام ،حتی با تجربه ترین سیاستمداران هم در وضعیت فعلی نمی توانند پیشبینی کنند که تحولات سیاسی درچند هفته آینده به کدام سمت خواهد رفت.