سفر رییس جمهوری افغانستان به قطر
محمداشرف غنی رییس جمهور افغانستان روز دوشنبه در رأس یک هیأت بلندپایه با هدف دیدار و سفر رسمی عازم کویت شد و پس از شرکت در مراسم درگذشت امیر کویت، به قطر رفته و با مقامات آن کشور در باره روابط دوجانبه بحث و تبادل نظر خواهد کرد . سفر رئیس جمهور افغانستان به قطردر حالی انجام می شود که از ماه گذشته مذاکرات میان دولت افغانستان و طالبان در دوحه آغاز شده است و تاکنون نتایج مشخصی به همراه داشته نداشته است .
اکنون این پرسش مطرح است که چرا برغم گذشت حدود سه هفته از مذاکرات دوحه ،تاکنون مذاکرات بین الافغانی در بن بست قراردارد؟ مذاکرات صلح افغانستان با چه موانعی رو بروست ؟
از نظر کارشناسان اولین مشکل مذاکرات بین الافغانی در قطر به توافق آمریکا و گروه طالبان بر می گردد. به این معنی که گروه طالبان قبل از اینکه با دولت افغانستان مذاکره کند ، اواخر سال گذشته توافقنامه ای را با دولت ترامپ امضا کرد.به بیان دیگر مذاکرات کنونی بین الافغانی که هم اکنون در قطر ادامه دارد در واقع ذیل توافق آمریکا و طالبان صورت می گیرد.به همین دلیل از نظر بسیاری از کارشناسان دولت ترامپ به دلیل توافقنامه سال گذشته با طالبان ، در مذاکرات جانب طالبان را می گیرد.
نکته بعدی هیات اعزامی دولت افغانستان و گروه طالبان در حالی در نشست دوحه شرکت کردند که دوطرف نقشه راه مشخصی برای مذاکرات پیش روی ندارند و به همین دلیل هم است که در حدود سه هفته گذشته ،با تشکیل گروه تماس به دنبال خط مشی مشترک برای مذاکرات هستند .درحال حاضر دو طرف در مذاکرات اختلاف نظرهای بنیادی بایکدیگر دارند.
افزون بر این در مذاکرات قطر حفظ جمهوریت و حفظ قانون اساسی خط قرمز هیات اعزامی به دوحه است . در واقع همه تلاش های نمایندگان ملت افغانستان در نشست قطر حفظ دستاوردهای 20 سال گذشته است و نه بازگشت به 20 سال پیش .در واقع تلاش نمایندگان دولت افغانستان درمذاکرات این است که سهیم شدن طالبان در چارچوب قانون اساسی افغانستان صورت گیرد و برای حصول به این هدف اولین گام از نظر دولت افغانستان برقراری آتش بس است . این درحالی است که گروه طالبان ضمن اینکه قانون اساسی کنونی را نمی پذیرد ، بلکه تغییر قانون اساسی را مقدم بر آتش بس می داند و دراین میان گروه طالبان به دنبال احیای امارت اسلامی در افغانستان است.
در مجموع انچه روشن است اینکه مذاکرات صلح افغانستات در قطر به کندی پیش می رود . به گفته مذاکره کنندگان ، مبنا قرار دادن فقه حنفی و توافقنامه صلح آمریکا به عنوان مبنای مذاکرات، عامل اصلی توقف و اختلافات درباره ادامه مذاکرات است. البته به گفته اعتقاد برخی صاحب نظران سیاسی افغانستان از جمله پاکستان از این توانایی برخوردار است که گروه طالبان را وادار کند تا از بعضی خواسته‌های خود کوتاه بیایند. فیصل کریمی استاد دانشگاه کابل در این باره می گوید: " حکومت افغانستان می‌خواهد از طریق پاکستان بر گروه طالبان فشار وارد کند تا این گروه از بعضی پیش شرط‌های خود در روند صلح عقب نشینی کند."البته از منظر ناظران سیاسی ، سفرهای 22 گانه خلیل زاد نماینده ویژه امریکا در امور افغانستان به پاکستان نشانگر اهمیت نقش اسلام اباد در مذاکرات صلح افغانستان است . البته دعوت هفته گذشته اسلام اباد از رییس شورای عالی مصالحه ملی افغانسان به پاکستان همزمان با ادامه مذاکرات صلح بین الافغانی در دوحه قطر، نشان دهنده تلاش‌های تازه دو کشور جهت احیاء روابط و اعتماد سازی دو جانبه است.
البته مردم و کارشناسان درباره نتیجه این سفر واکنش‌های متفاوتی نشان دادند که نشانگر پیچیدگی روابط دو کشور است.برخی کارشناسان استقبال گرم اسلام آباد را نشانه حسن نیت برای حمایت از ایجاد روند صلح و برخی دیگر هم آن را دور باطل عنوان کرده‌اند.و کلام اخر اینکه سفر مقامات ارشد افغانستان به کشورهای منطقه حاکی از اهمیت صلح افغانستان برای ملت و دولت افغانستان است .در واقع همه تلاش ها درراستای صلح افغانستان ان هم در چارچوب قانون اساسی این کشور است.
