سفر اعلام نشده وزیر دفاع آمریکا به افغانستان
لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا روز یکشنبه 21 مارس در نخستین سفر خود به عنوان رئیس پنتاگون به افغانستان وارد کابل شد. آستین در سفر از پیش اعلام نشده خود بعد از ظهر یکشنبه با اشرف غنی دیدار و در باره وضعیت کنونی افغانستان گفتوگو کرد. سفر وزیر دفاع آمریکا به کابل پس از سفر از هند انجام شد.
در این دیدار دو طرف نگرانی خود را از افزایش خشونت در این کشور ابراز و تأکید کردند که صلح پایدار و عادلانه راه حل اصلی برای وضعیت فعلی افغانستان است. آستین گفت که ایالات متحده در این زمینه از افغانستان حمایت میکند. به گفته او، این دیدار به وی اطلاعاتی میدهد تا در بازبینی رویکرد آمریکا در قبال افغانستان با جو بایدن، رییس جمهور امریکا مشارکت کند. ظاهراً منظور وی از بازبینی، بازنگری توافقنامه دوحه با طالبان است که آمریکا آن را از زمان حضور بایدن در کاخ سفید کلید زده است. این توافقنامه در فوریه 2020 بین دولت ترامپ و طالبان به امضا رسید .طبق توافقنامه دوحه نیروهای امریکایی باید افغانستان را اول مه 2021 ترک کنند.
با توجه به نزدیک بودن مه 2021 به عنوان ضربالاجل خروج نیروهای امریکایی از افغانستان قرار است دولت بایدن بهزودی در مورد خروج یا تمدید مهلت آنها تصمیم بگیرد. جو بایدن در گفتگوی اخیر خود با شبکه ایبیسی تصریح کرد که عمل به این تعهد در مهلت مقرر بسیار دشوار خواهد بود. هر چند وی ابراز امیدواری کرده بود که این موعد در صورت تمدید احتمالی خیلی به تعویق نخواهد افتاد. پنتاگون در این زمینه چندین گزینه به بایدن ارائه کرده است: خروج نیروهای آمریکایی تا اول مه 2021، حفظ آنها برای مدت نامشخص و یا برای مدت محدود که ممکن شش ماه دیگر پس از تاریخ توافق شده یعنی تا نوامبر2021 ادامه یابد. طالبان درواکنش به موضع بایدن، نسبت به عواقب نقض توافق دوحه از سوی آمریکا تهدید کرده که در صورت ماندن نیروهای خارجی پس از پایان موعد خروج، آنها را هدف قرار داده و خشونتها را بهشکل بی سابقه ای افزایش خواهد داد. دولت بایدن مدعی است که طالبان طبق توافقنامه صلح دوحه به تعهدات خود در زمینه کاهش خشونت و قطع رابطه با القاعده و سایر گروههای تروریستی عمل نکرده است. «نظر محمد مطمئن» (1)کارشناس سیاسی افغان می گوید: اگر بایدن تلاش کند تا حضور نیروهای آمریکایی را تمدید نماید، طالبان تغییر در توافقنامه دوحه را نخواهد پذیرفت.
با توجه به بن بست کنونی در مذاکرات صلح و آشتی ملی بین دولت مرکزی افغانستان و طالبان و افزایش شدید درگیری ها و خشونت ها در نقاط مختلف این کشور، تحرکاتی از جانب کشورهای تاثیر گذار درافغانستان صورت گرفته است .در این راستا دولت بایدن همزمان با تلاش برای بازبینی توافق دوحه با طالبان، با ارائه طرحی جدید قصد دارد تا روند صلح در افغانستان را تسریع کند. در همین چارچوب، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در اوایل مارس با ارسال نامهای خطاب به اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان از او خواست تا در روند صلح مشارکتی جدی داشته باشد. بلینکن در این نامه طرح جدید تشکیل دولت انتقالی ائتلافی برای گذار به صلح در افغانستان را ارائه کرد.این طرح ابتدا با مخالفت دولت افغانستان مواجه شد. ولی نخستین اقدام عملی در خصوص طرح صلح جدید افغانستان با برگزاری نشست بینالمللی صلح افغانستان درمسکو با شرکت طرفهای داخلی و خارجی صورت گرفت. دراین نشست با ایجاد دوباره امارت اسلامی افغانستان از سوی طالبان مخالفت شد. این نشست مقدمه برگزاری اجلاس استانبول است که اوایل آوریل 2021 برگزار خواهد شد. با توجه به اینکه شواهد نشان می دهد که دولت بایدن قصد خروج کامل نظامیان آمریکایی تا مه 2021 ندارد لذا انتظار می رود که طالبان خشونت های خود را علیه نیروهای دولتی و خارجی در ماه های پیش رو تشدید نماید. ضمن اینکه آینده طرح صلح پیشنهادی دولت بایدن نیز در هاله ای از ابهام قرار دارد.