Pars Today

در شرایطی که ایران و جمهوری آذربایجان در راستای سیاست های همسایگی و مشترکات تاریخی ، دینی و فرهنگی بر گسترش روابط دوجانبه تاکید می کردند در روزهای اخیر برخی تحرکات منفی زمینه های به بی راهه رفتن روابط تهران و باکو را فراهم کرده است.

به گزارش رادیو دری؛ بدیهی است که در شرایط فعلی چنان چه مقام های تهران و باکو نتوانند اوضاع هیجانی و برخی مداخلات بیگانگان در امور داخلی یکدیگر را مهار کنند ، سیاست های خصمانه بر روابط دوکشور همسایه و مسلمان سایه خواهد افکند.

تجربه سال های اخیر این واقعیت را اثبات کرده است برغم علاقه و تمایل ملت های دو کشور مسلمان و همسایه به گسترش روابط متقابل ، برخی دخالت های بیگانگان می تواند بر روند مثبت و سازنده روابط دوجانبه تاثیرات منفی بر جای بگذارد. با وجود این ، در روزهای اخیر برخی رویدادهای دخالت محور دشمنان روابط رو به رشد تهران و باکو ، زمینه های تخریب روابط دوکشور همسایه و مسلمان را فراهم کرده و این روابط را به سمت تخریب هرچه بیشتر سوق داده است. 

در این میان ، تردیدی نیست که رفتارهای ناشایست برخی از مقام های دولت باکو و اظهارنظرهای مقام های جمهوری آذربایجان در روزهای اخیر، به این روند کمک شایانی کرده است. مقام های دولت الهام علی اف از جمله شخص رئیس جمهوری آذربایجان اخیرا" از کمک های بیگانگان به جمهوری آذربایجان در جریان جنگ دوم قره باغ پرده برداشتند. رئیس جمهوری آذربایجان اخیرا" به برخی رفتارهای غیردوستانه بویژه در زمینه تمجید از مساعدت های رژیم صهیونیستی در جنگ دوم قره باغ، اذعان کرده است .

 این بخش از تحرکات رئیس جمهوری آذربایجان در رسانه های منطقه و جهان بازتاب های گسترده ای داشته است.

نکته قابل تامل در این زمینه انتقاد رسانه های صهیونیستی و آمریکایی از رفتارهای نامناسب اخیر شخص "الهام علی اف" بوده است. به عنوان مثال ، "ریچارد کوزلاریچ" سفیر اسبق آمریکا در باکو و صاحبنظر در امور سیاسی ، اقدام اخیر الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان در عکس و فیلم گرفتن با پهپاد اسراییلی "هاروپ" و دست نوازش کشیدن بر روی این پهپاد را اقدامی نادرست و ناشیانه و به مثابه "چوب انداختن در لانه زنبور " توصیف و تصریح کرد:

"اگر تحولات این منطقه به سمت بدتر شدن پیش برود ، چه کشوری از جمهوری آذربایجان حمایت خواهد کرد؟ فکر نمی کنم که ترکیه بخواهد در جنگ شرکت کند. در مورد روسیه هم تردید دارم. آمریکا هم گرفتار است. جمهوری آذربایجان هم اکنون در وضعیت دشواری قرار دارد".

جدا از انتقادهای به اصطلاح متحدان دولت الهام علی اف از رفتارهای تحریک آمیز اخیر رئیس جمهوری آذربایجان ، باید گفت: خویشتنداری تهران تاکنون مانع از بروز تنش های دوکشور همسایه شده است. به هر حال ، طرح موضوع کمک های بیگانگان به جمهوری آذربایجان برای پیروزی در جنگ دوم قره باغ و در اختیار داشتن پایگاه های نظامی در اراضی شمال ارس ، با واکنش مقام های ایران مواجه شده است.

در این ارتباط ، "حسین امیر عبداللهیان" وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد، "تهران حضور نظامی رژیم صهیونیستی در نزدیکی مرزهای ایران و اقدامات خرابکارانه این رژیم به منظور تغییرات ژئوپلتیک در منطقه و مرزهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان را هیچ گاه تحمل نخواهد کرد".

در این زمینه ، باید گفت: در پی آزادسازی اراضی جمهوری آذربایجان ، حوادث ناخوشایندی درسطح منطقه قفقاز جنوبی رخ داده است. ازجمله می توان به تحرکات رزیم نژادپرست اسرائیل در قفقاز جنوبی و اراضی جمهوری آذربایجان اشاره کرد.

رژیم صهیونیستی با سوءاستفاده از فرصت های جاری ، با در اختیار گرفتن در برخی مناطق جمهوری آذربایجان ، به منظور نزدیکی هر چه بیشتر به مرزهای ایران تلاش مضاعفی به کار بسته است. در همین زمینه ، "فرید شفی اف" مدیر مرکز تحلیل مناسبات بین المللی" نهاد ریاست جمهوری آذربایجان و یک کارشناس آذری در امور سیاسی و امنیتی ، اذعان  کرده است:

"در سال 2005 میلادی، ایران و جمهوری آذربایجان طبق توافقنامه ای متعهد شده اند که اجازه ندهند طرف ثالثی از اراضی دوکشور علیه طرف مقابل استفاده کند".

با وجود این توافقنامه ، مشخص نیست که چرا مقام های دولت باکو مدام از دریافت کمک های بیگانگان برای پیروزی جمهوری آذربایجان درجنگ دوم قره باغ اظهارنظر و موضوع استقرار پنهانی پایگاه های نظامی اسرائیل در اراضی جمهوری آذربایجان را مطرح می کنند.

علاوه بر امضای توافقنامه سال 2005 میلادی ، مقام های تهران و باکو همواره بر این واقعیت تاکید کرده اند که اجازه نخواهند داد بیگانگان مسیر هموار رو به گسترش همکاری های دوکشور همسایه را به سمت تخریب پیش ببرند. علی الخصوص که ایران و جمهوری آذربایجان طرح های مهمی نظیر ساخت و بهره برداری ازکریدور بین المللی شمال - جنوب و طرح های مشابه دیگری را در دستور کار دارند. در این شرایط ، تردیدی نیست که ممانعت از تردد کامیون های ایران به ارمنستان از مسیر یک جاده مشترک میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان موضوعی کاملا" فرعی و قابل حل و فصل ارزیابی می شود.