اذعان کاخ سفید به اشتباه راهبردی آمریکا در خروج از برجام

با گذشت دو سال و 9 ماه از خروج غیرقانونی آمریکا از توافق هسته‌ای برجام و اعمال شدیدترین فشارها علیه ایران، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا روز یکشنبه در مصاحبه‌ای اذعان کرد که واشنگتن در حال پرداخت بهای اشتباه فاجعه بار دولت قبلی آمریکا درباره برجام است.

سالیوان با اشاره به مذاکرات وین تصریح کرد:«دلیل اینکه در شرایط حال حاضر قرار داریم این است که دولت قبلی (آمریکا) از توافق هسته‌ ای ایران خارج شد و ما بهای آن اشتباه فاجعه بار را می‌پردازیم». 

دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا همواره توافق هسته ای برجام را بدترین توافق ممکن برای واشنگتن قلمداد کرده و سرانجام در 8 مه 2018 /18 ثور 1397 با اعلام خروج آمریکا از برجام، عمل به تعهدات این کشور ذیل توافق برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل را با وجود مخالفت های گسترده جهانی، کنار گذاشت.

دولت ترامپ  برای واداشتن ایران به قبول خواسته های غیر قانونی خود، بی سابقه ترین تحریم ها را در چارچوب کارزار فشار حداکثری علیه تهران به اجرا گذاشت و با هر گونه طرحی برای حفظ برجام مخالفت ورزید. هدف دولت وقت آمریکا، تسلیم ایران به شروط 12 گانه مد نظر واشنگتن از جمله توقف برنامه هسته ای صلح آمیز ایران و اعمال محدویت های شدید در زمینه توانمندی موشکی و سیاست های منطقه ای ایران بود.

اما با وجود تداوم تحریم های یکجانبه و غیر قانونی دولت ترامپ در طول سه سال گذشته ، واشنگتن هیچ توفیقی در زمینه رسیدن به اهداف مد نظر خود بدست نیاورد و همین مساله یکی از بزرگترین ناکامی ها در تاریخ سیاست خارجی آمریکا در دوره پسا جنگ سرد را رقم زد.

«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا نیز همانند جیک سالیوان به اشتباه راهبردی آمریکا در خروج از برجام اذعان کرده است. بلینکن در7 دسامبر 2021 / 16 قوس 1400  گفت که خروج آمریکا از توافق هسته‌ ای سال 2015 با ایران اشتباه بسیار بزرگی بود.

ابراز ندامت وزیر امور خارجه آمریکا از خروج از برجام در حالی ابراز شده که دولت کنونی آمریکا، همچنان سیاست فشار حداکثری دولت پیشین آمریکا علیه ایران را حفظ کرده است. دولت جو بایدن نیز طی یک سال گذشته نیز حاضر به برداشتن تمام تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ و پس از خروج آمریکا از برجام نبوده است. بایدن قبل از رسیدن به ریاست‌ جمهوری آمریکا وعده داده بود این کشور را به برجام بازخواهد گرداند، اما تاکنون از انجام اقدامات لازم برای عمل به وعده خود، سر باز زده است. اصرار دولت بایدن بر حفظ بخشی از تحریم‌ های دولت ترامپ یکی از موانع پیشرفت مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین بوده است.

«خوان کول» استاد تاریخ دانشگاه میشیگان می گوید: بایدن برای بازگشت به برجام باید سه کار انجام دهد، پذیرش این واقعیت که رویه‌ کنونی‌ اشتباه است؛ لغو تحریم‌ها علیه ایران و نهایتا کنار گذاشتن مسائل غیرهسته‌ای.

ایران در واکنش به اقدام غیر قانونی دولت ترامپ در خروج از برجام و بی عملی طرف های اروپایی گروه1+4 در اجرایی کردن وعده های خود، بعد از برداشتن پنج گام برای کاهش تعهدات، سرانجام در مه 2019 اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده و تحقیق و توسعه صنعت هسته ای مواجه نیست. ضمن اینکه ایران با اتخاذ سیاست مقاومت حداکثری، ضمن ارتقای توانمندی های داخلی با هدف مقابله با تحریم های گسترده، شیوه های مختلفی را برای دور زدن این تحریم ها در پیش گرفته و به طور موثری تحریم های غیر قانونی و ضد انسانی آمریکا را خنثی کرده است./