مقتدی صدر و ناآرامی‌های عراق
-
مقتدی صدر و ناآرامی‌های عراق
عراق از روز گذشته با رخداد قابل پیش‌بینی مواجه شد: ناامنی گسترده‌ای که ناشی از رفتار سیاسی مقتدا صدر، رهبر جریان صدر است.
روز گذشته (۲۹ اوت) آیت‌الله سید کاظم حسینی حائری، مرجع تقلید شیعیان عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که به دلیل ناتوانی جسمی و بیماری از مرجعیت تقلید شیعیان انصراف می‌دهد. آیت‌الله حائری که مرجع تقلید بخش زیادی از هواداران جریان صدر است، در این بیانیه با انتقاد تلویحی از اقدام‌های مقتدی صدر برای ایجاد آشوب و ناامنی در عراق، اعلام کرد: «هر کسی بخواهد با بهره بردن از نام دو شهید صدر میان مردم عراق اختلاف بیندازد و در حالی که فاقد درجه اجتهاد و دیگر شرایط لازم است، بخواهد رهبری شرعی را بر عهده بگیرد، از صدری‌ها نیست.»
این بیانیه با واکنش فوری مقتدی صدر مواجه شد و رهبر جریان صدر در بیانیه‌ای ضمن انتقاد شدید از آیت‌الله حائری، کناره‌گیری خود از صحنه سیاسی عراق را اعلام کرد، اقدامی که پیش از این نیز در چند نوبت انجام داده، اما هرگز به آن پایبند نبود.
درباره ناآرامی‌های جدید عراق که طبق آخرین آمار ۲۰ کشته و ۳۵۰ زخمی داشته است، دو نکته حائز است:
اول اینکه؛ از قبل قابل پیش‌بینی بود که مقتدی صدر تحوات عراق را به سمت آشوب و ناامنی هدایت خواهد کرد. انصراف وی از فعالیت سیاسی در ماه ژوئن گذشته با هدف اجازه دادن به گروه‌های سیاسی برای خارج کردن از عراق از بن‌بست سیاسی نبود بلکه با هدف اعمال فشار بر رقبا و ممانعت از شکل‌گیری نظم جدید سیاسی با بهره‌گیری از فاکتور تظاهرات خیابانی بود.
حمله به پارلمان و شورای عالی قضایی طی هفته‌های اخیر نیز در همین راستا قرار دارد که صدر منافع خود را از طریق هرج و مرج بیشتر قابل تحصیل می‌داند. در بیانیه روز گذشته نیز صدر اعلام کناره‌گیری از صحنه سیاسی عراق کرد، اما از هواداران خود نخواسته است که تظاهرات و آشوب نکنند. به عبارتی، بیانیه صدر تلویحاْ خواستار هرج و مرج و آشوب در عراق است.
دوم اینکه، صدر دست کم در یک هفته اخیر به گونه‌ای در عراق بازی کرد که عملاْ متحدان سیاسی خود را نیز از دست داد. حمله به شورای عالی قضایی و ابتکار جدیدی که خواستار کناره‌گیری همه جریان‌های سیاسی شد که از سال ۲۰۰۳ به بعد قدرت را در عراق در اختیار داشته‌اند، دو عاملی است که سبب شد متحدان کرد و اهل سنت مقتدا صدر نیز از اقدام‌های وی انتقاد کرده‌اند. انتقاد از صدر توسط آیت‌الله حائری نیز فشار بر وی را افزایش داد و وی عملاْ خود را در موضع ضعف و به نوعی شکست دیدُ‌موضوعی که برای صدر قابل پذیرش نیست.
نکته پایانی اینکه؛ اقدام روز گذشته و تبدیل عراق به صحنه درگیری‌های داخلی موضوعی قابل پذیرش از سوی گروه‌ها و شخصیت‌های رسمی عراق از جمله متحدان سابق صدر نیست و تنها جریان‌های معاند نظیر حزب بعث و جریان‌های انحرافی و همچنین بازمانده‌های گروپه تروریستی داعش از آن بهره می‌گیرند. پافشاری بر حضور خیابانی ضمن اینکه سبب می‌شود مردم عراق قربانی اصلی لجبازی سیاسی جریان صدر شوند، منافع این جریان را نیز تامین نکرده و حتی تمامیت ارضی عراق را نیز با تهدید جدی مواجه کند.
