آزادی "حاجی بشر"؛ معامله کلان سیاسی طالبان و آمریکا
کارشناس مسائل سیاسی افغانستان گفت آزاد شدن حاجی بشر که به جرم قاچاق مواد مخدر به حبس ابد محکوم شده بود و مبادله او با یک شهروند آمریکایی اقدامی کاملا سیاسی و نشان دهنده یک معامله کلان سیاسی بین طالبان و آمریکا است.
صالح محمد سلجوقی کارشناس مسائل سیاسی افغانستان در مصاحبه با خبر رادیو دری درباره آزادی حاجی بشر نورزی از زندانی در آمریکا و مبادله او با یک زندانی امریکایی در افغانستان گفت: «نورزی به اتهام فعالیت‌های تروریستی زندانی نشده و به اتهام جرم نابخشودنی قاچاق مواد مخدر زندانی شده بود اما آزاد شدن او کاملا سیاسی بود زیرا وی پس از آزادی، در کابل گفت امیدوارم با آزادی من یک فصل جدید در مناسبات با آمریکایی ها ایجاد شود که هم باعث تضمین منافع "امارت اسلامی" باشد و هم مناسبات ما بهتر شود. از اینجا معلوم می شود که آقای نورزی به بهای کلان ترین معامله سیاسی آزاد شده است.»
سلجوقی گفت: «بحث مکتب‌های دختران بحث منافع ملی و داخلی افغانستان است. برای امریکایی ها اگر این موضوع اهمیت می داشت در کنفرانس دوحه و توافقنامه‌هایی که میانشان امضا شده بود این موضوعات و تضمین عملی آنها ذکر می‌شد لذا برای آمریکایی‌ها باز شدن مکتب اهمیت ندارد و اولویت آنان نیست. اولویت آنها چیزهای دیگری است که در حاشیه کنفرانس دوحه مطرح شده بود و طالبان حالا باید آنها را عملی کنند.»
وی در تشریح این اولویت‌ها گفت: «از جمله این که تعدادی از گروه‌های تروریستی که می تواند منافع کشورهای دیگر را به خطر بیندازد از افغانستان به عنوان یک مسیر استفاده کنند و بگذارند داعش به منافع آسیای مرکزی و چین ضربه بزنند. یعنی طالبان پس از این همه جذر و مدهایی که تاکنون در روابط با سیاست خارجی شان وجود داشته است، باید در یک مسیر و جاده مستقیم که تامین منافع دوجانبه "امارت" و آمریکا خواهد بود قدم بردارند نه این که با چینی‌ها و روس‌ها وارد تعاملات منطقه ای شوند.»
این کارشناس افغان افزود: «نکته قابل ذکر دیگر این است که آزاد شدن یک مجرم جنایی و قاچاقچی مواد مخدر با یک اسیر آمریکایی که زندانی طالبان بوده است سوال برانگیز است. چطور یک مجرم که در دادگاه‌های آمریکا به حبس ابد محکوم بوده در این شرایط آزاد می شود؟ این یعنی تحولات جدیدی در روزهای آینده شکل خواهد گرفت. زندانی شدن او (حاجی بشر) یک اقدام کاملا جنایی بود اما آزاد شدنش یک موضوع کاملا سیاسی است.»
سلجوقی این احتمال را نیز دور ندانست که با مبادله نورزی با شهروند آمریکایی، زمینه به رسمیت شناخته شدن طالبان از سوی آمریکا فراهم شود زیرا به گفته او، «نورزی هم امیدواری‌های خود را به "گشوده شدن یک فصل جدید در روابط امارت و آمریکا" اعلام کرد و حالا وی آمده است که فرصت‌ها و زمینه‌ها را فراهم کند و هیچ شکی هم وجود ندارد که آزادی آقای نورزی حتما بر اساس فصل جدیدی از تعاملات بین طالبان و آمریکا صورت گرفته است. به همین دلیل نگرانی‌های بیشتری ایجاد شده است که پشت این همه معامله‌گری‌ها باز افغانستان به عنوان یک جغرافیای منازعه در کشورهای منطقه و جهان استفاده شود.»
این آگاه مسائل سیاسی درباره احتمال کاهش اختلافات میان طالبان با حضور و وساطت حاجی بشر نیز گفت: «بدون شک آمدن آقای نورزی می تواند نقطه عطفی در تحکیم مناسبات در حال فروپاشی طالبان باشد. هر روز فاصله جبهه حقانی‌ها و قندهاری‌ها از هم بیشتر می شود و حتی گفته می شود که جبهه حقانی با افراد و چهره‌های سیاسی خود وارد گفت وگو می شوند و جبهه قندهار هم حوزه نفوذ خود را دارند. اما بخش قندهاری "امارت اسلامی" از قدرت گرفتن روزافزون جبهه حقانی نگران است و نورزی از تمام امکانات خود برای تقویت تفکر مجموعه قندهار وارد عمل خواهد شد و جبهه حقانی را به عنوان ضمیمه در حوزه امارت طالب‌ها بیشترمنسجم خواهد ساخت.»
وی در ادامه گفت: «این که پاسخ جبهه حقانی به تلاش‌های نورزی چه خواهد بود، باید منتظر باشیم؛ اما آنچه مبرهن است این است که اختلافات شدید میان جوانب مختلف در "امارت اسلامی" ایجاد شده و حالا هر یک از فرماندهان دخیل در جنگ چندین ساله طالب طعمه و سهمیه خود در حوزه فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی می باشند و قطعا نگرانی‌هایی برای آنها ایجاد شده بود که توانسته اند بعد از مذاکرات طولانی، نورزی را از زندان آمریکا آزاد کنند.»
صالح محمد سلجوقی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به احتمال وقوع تحولات جدید در افغانستان ممکن است این تحولات به نفع مردم باشد، گفت: «باید گفت اگر "امارت اسلامی" به خواسته‌های اکثریت مردم یعنی ایجاد بستر برای صلح اجتماعی، مشارکت عمومی در حکومتداری و باز کردن و خوانا کردن صفحه حکومتداری تمکین نکند، آزادسازی و زندانی‌سازی افراد نمی‌تواند برای مردم مظهر و مصب خیر باشد. سیاست طالبان یکجانبه و یک گروهی و مبتنی بر منظومه‌های ایدئولوژیک خودشان است و کسانی که آزاد می شوند برای قوت بخشیدن به طریقه حکومتداری طالب‌ها آزاد می شوند نه اینکه همه طرف‌ها را در افغانستان برای صلح فراگیر و اجتماعی دعوت کنند و یک هماهنگی بیشتر ملی که سبب ایجاد یک حکومت و ساختار نظام مبتنی بر مشارکت عامه باشد شکل بگیرد.
کارشناس مسائل سیاسی افغانستان در پایان تأکید کرد: «تا زمانی که حکومت فراگیر به معنی واقعی در افغانستان تعریف نشود، قانون اساسی ایجاد نشود و مسیر حکومتداری برای مردم افغانستان باز و به آنها فرصت داده نشود، هیچ گونه تحولات این‌چنینی نمی تواند منافع ملی ما را چه به صورت استراتژیک و چه حتی به صورت کوتاه مدت تامین کند.»
آمریکا قاچاقچی جهانی مواد مخدر و حامی مالی طالبان را آزاد کرد
