اعطای تابعیت روسیه به ادوارد اسنودن افشاگر آمریکایی
-
اعطای تابعیت روسیه به ادوارد اسنودن افشاگر آمریکایی
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه روز دوشنبه به« ادوارد اسنودن» کارمند سابق آژانس امنیت ملی آمریکا تابعیت روسیه را اعطا کرد.پوتین با درخواست شهروندی ادوارد اسنودن موافقت کرده و او اقامت دائم روسیه را دریافت کرده است.
ادوارد اسنودن، کارمند سابق آژانس امنیت ملی آمریکا در سال ۲۰۱۳ در اولین افشاگری خود در یک مصاحبه تلویزیونی که پس از پناهندگی در روسیه پخش شد، از جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از متحدان اروپایی خود و همچنین شهروندان عادی پرده برداشت. او در سال ۲۰۱۳ اسناد مربوط به استراق سمع این نهاد امنیتی آمریکایی و همچنین سازمان امنیت بریتانیا را رسانه‌ای کرده بود.این افشاگری ضربه مهمی برای آژانس امنیت ملی آمریکا و به طور کلی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی ایالات متحده بوده و به همین دلیل واشنگتن همواره و باشدت به دنبال بازگرداندن و محاکمه اسنودن بوده است. اسنودن پس از افشای این اسناد تصمیم داشت خود را از طریق هنگ‌کنگ به اکوادور برساند اما پس از باطل اعلام شدن پاسپورت او از سوی دولت آمریکا، ناگزیر به اقامت در روسیه شد.پلیس فدرال آمریکا اسنودن را متهم به سرقت اسناد دولتی آمریکا و فعالیت‌های جاسوسی کرده است.
در صورت بازگشت به آمریکا خطر زندان طولانی او را تهدید می‌کند.اسنودن بارها اعلام کرده بود که در صورت دریافت تضمینی ناظر بر اجرای یک محاکمه عادلانه، حاضر است به زادگاه خود باز گردد.با این حال با توجه به سابقه بد دستگاه قضایی آمریکا این شرط هیچ گاه محقق نشده است .
نکته مهم اینکه به رغم درخواست های واشنگتن از مسکو اما روسیه هیچ گاه با استرداد اسنودن موافق نکرده است. ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در سال 2013 با اشاره به اینکه کشورش تاکنون کسی را به کشور ثالث تحویل نداده است، اعلام کرد در مورد اسنودن نیز چنین کاری را نخواهد کرد.پوتین تأکید کرد که علاوه بر این، بین کشورش و آمریکا، موافقت نامه استرداد مجرمین نیز امضا نشده است.
اعطای تابعیت روسیه به اسنودن از سوی پوتین در واقع گامی از سوی مسکو در چارچوب جنگ سیاسی و تبلیغاتی بین روسیه و غرب محسوب می شود که پس از آغاز جنگ اوکراین در اواخر فوریه 2022 بر شدت آن به طور قابل توجهی افزوده شده است.
غربی ها به سرکردگی آمریکا همواره تلاش کرده اند تا ازمنتقدین دولت روسیه به ویژه «الکسی ناوالنی» مخالف معروف روسی حمایت کرده و از او به عنوان ابزاری برای فشار بر مسکو استفاده نمایند. در مقابل روسیه نیز تلاش می کند تا از چهره های معروفی مانند اسنودن که با افشاگری خود موجب رسوایی هر چه ببشتر دولت و دستگاههای اطلاعاتی آمریکا شده اند حمایت نماید. موضع روسیه در باره اعطای پناهندگی به اسنودن تا قبل از اقدام اخیر در زمینه اعطای تابعیت به او از سوی نهادهای حقوق بشری مورد تقدیر قرار گرفته بود.
از جمله عفو بین‌الملل از اقدام دولت روسیه برای اعطای پناهندگی موقت به افشاگر برنامه‌های جاسوسی دولت آمریکا استقبال کرد. سازمان عفو بین‌الملل این اقدام را تحولی مثبت خواند و از مقامات روسیه خواست به حقوق اسنودن احترام بگذارند.
مقامات ارشد شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز از اسنودن و اقدام وی حمایت و از به خطر افتادن او بعد ازافشاگری هایش ابراز نگرانی کرده اند.
«ناوی پیلای»کمیسر عالی حقوق بشر وقت سازمان ملل که تا اوت 2014 این سمت را بر عهده داشت ، با اشاره به افشاگری های اسنودن در خصوص جاسوسی دولت آمریکا از شهروندان این کشور، گفت : مورد اسنودن نشان دهنده نیاز برای حمایت از اشخاصی است که اطلاعاتی را فاش می کنند که مربوط به مسایل حقوق بشری است. او با اشاره به اینکه مورد اسنودن اهمیت احترام به حریم خصوصی افراد را مورد تاکید قرار می دهد، تاکید کرد باید زمینه ای فراهم شود که افرادی که دست به افشای اطلاعات سری می زنند، امنیت جانی آنان به خطر نیفتد.
