ایران و روسیه ؛ گامی تازه در جهت توسعه همکاری های راهبردی
ایران و روسیه، امروز در تهران تفاهمنامه همکاری نفتی امضاء کردند.براساس این تفاهمنامه که بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه در تهران،به امضا رسید ؛ مطالعه دو میدان نفتی "چشمهخوش" و "چنگوله" در غرب ایران به این شرکت روسی سپرده شد.
این تفاهمنامه با حضور "بیژن نامدار زنگنه " وزیر نفت ایران و "الکساندر نوواک،" وزیر انرژی روسیه امضا شد . در همین حال، امروز و در پایان سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه که در تهران در حال برگزاری است، سند نقشه راه همکاری‌های اقتصادی دو کشور با حضور الکساندر نوواک و "محمود واعظی" وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران به عنوان رئیسان کمیسیون مشترک دو کشور امضاء می شود.
شاید تا دو دهه پیش از این اگر گفته می شد روابط ایران و روسیه بر اساس میراثی تاریخی ناشی از همسایگی جغرافیایی در دوسوی خزر است ؛ تا حدودی بعنوان یک واقعیت قابل پذیرش بود . اما امروز باید گفت شرایط با گذشته تفاوتی اساسی کرده است. چرا که همکاری های ایران و روسیه حول محور موضوعات راهبردی و بر اساس منافع مشترک و صلح و امنیت جمعی به عرصه تعاملات نظامی وارد شده است . راهبردهای مشترک دو کشور اثر گذار بودنش را در عمل و در جهت مقابله با تهدید هایی نظیر تروریسم در منطقه وبطور مشخص در سوریه اثبات کرده است .در واقع می توان گفت مرحله مهمی در روابط ایران و روسیه به اقتضای تحولات منطقه ای بویژه درخاورمیانه (غرب آسیا ) نمود یافته است .
در حال حاضر تحولاتی سریع در حال وقوع است .تحولاتی که نه فقط بر سوریه و عراق بلکه بر کل منطقه تاثیرات منفی خود را آشکار ساخته است . هژمونی غرب امنیت را در این منطقه از آسیا به چالش کشانده است . این تحولات با حساسیت خاصی از سوی ایران و روسیه رصد می شود چراکه مستقما" با امنیت جمعی سرو کار دارد .روسیه در واکنش به این رخدادها وارد عمل شده است . ایران نیز درچارچوب سیاستی منطبق با حقوق کشورهای منطقه در قبال مسایل عراق و سوریه با استفاده از مولفه های سیاسی و کمک های مستشاری نظامی تلاش کرده است مانع از رشد فعالیت‌های تروریستی در منطقه شود .این تعاملات نشان داده است که همسویی ایران و روسیه در حوزه امنیت منطقه می تواند به شکل گیری همکاری های متقابل منجر شود .
اکنون همکاری‌های دو کشور از فضای بسته گذشته بیرون آمده و به صورت فعال شکل گرفته است .از نگاه ناظران ، نقش مشترک ایران و روسیه ظرفیت های سیاسی را برای حل و فصل بحران های منطقه بخصوص در سوریه و عراق افزایش داده است . ویژگی مهم این همگرایی تقویت صلح و امنیت جمعی است که در این شرایط نیاز همه کشورهای منطقه است . گفتمانی که بین روسیه و ایران درباره وضعیت سوریه وجود دارد، باعث غنی شدن روابط فی مابین شده است که انتظار می رود سبب حل بحران در سوریه و مسایل دیگری که در منطقه وجود دارد بشود.
البته واضح است که این همکاری دشمنانی دارد و بدیهی است که لابی صهیونیستی که این روزها با سفر نتانیاهو به منطقه فعالتر شده است می کوشد فشار زیادی بر روابط روسیه وتوسعه مناسباتش با ایران وارد کند ؛ چراکه این روابط را بویژه به علت تغییر معادلات قدرت در خاور میانه به زیان خود می بیند .این تحرکات قطعا" در دیپلماسی مستقل روسیه در نگاه به اهداف استرتژیک امریکا که از طریق اسراییل دنبال می شود ؛ پنهان نیست .
ایران و روسیه اکنون در مسیری گام گذاشته اند که در سطح همکاری راهبردی قرار دارد و چشم انداز در زمینه همکاری های راهبردی روشن است .گفتمانی که در زمینه مسایل کلان وجود دارد باعث شد که ایران و روسیه در چار چوب همگرایی در بازار انرژی برای حصول توافق بین کشورهای عضووغیر عضو اوپک در زمینه مدیریت تولید نفت بصورتی قوی و اثر گذار عمل کنند .
در مجموع باید گفت ایران و روسیه ظرفیت های زیادی دارند که همکاری‌های خود را در حوزه های اقتصادی ، انرژی وامنیتی درآسیای مرکزی ،غرب آسیا ودر حوزه دریای خزرافزایش دهند. این روابط بسیاری از معادلات را تغییر داده و تحرکات فرا منطقه ای را تحت‌الشعاع قرار داده است.