حمایت ایران از حاکمیت سوریه و احیای روابط با ترکیه

نشست فنی چهارجانبه معاونان وزرای خارجه روسیه، ایران، سوریه و ترکیه در مسکو برگزار شد. جمهوری اسلامی ایران در این نشست ضمن حمایت از حاکمیت سوریه، از احیای روابط این کشور با ترکیه نیز حمایت کرد.

بحران سوریه از سال 2011 آغاز شد. برخی کشورها از جمله ترکیه از جمله بازیگرانی بودند که از معارضان سوری و گروه‌های تروریستی حمایت کردند و ایران و روسیه نیز دو کشوری بودند که از نظام سوریه در جنگ با تروریست‌ها حمایت کردند. همزمان با شدت گرفتن بحران سوریه، نشست‌های سیاسی نیز در خصوص این بحران توسط مخالفان و حامیان دمشق برگزار شد. مخالفان نظام سوریه نشست‌هایی را در کشورهای مختلف از جمله در قطر و ترکیه برگزار کردند و حامیان دمشق نیز نشست‌های مختلفی را در تهران و مسکو برگزار کردند. در همین حال، نشست‌هایی نیز با حضور همزمان دولت دمشق و معارضان از جمله در وین، ژنو و آستانه برگزار شد.

تلاش‌هایی که سه کشور جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه انجام دادند، متمایز از دیگر نشست‌ها درباره سوریه بود. این نشست‌ها که در قزاقستان، ترکیه، روسیه و ایران برگزار شد سبب کاهش بحران به خصوص بحران انسانی در سوریه شد. در ادامه تلاش‌های مسکو، آنکارا و تهران، نشستی چهارجانبه در مسکو طی دو روز اخیر با حضور معاونان وزرای خارجه ایران، ترکیه، روسیه و سوریه برگزار شد.

پیش از این، مقامات دفاعی دمشق و آنکارا اواخر سال گذشته میلادی برای اولین بار با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار در ۲۸ دسامبر در مسکو برگزار شد و سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه، حلوصی آکار وزیر دفاع ترکیه و علی محمود عباس وزیر دفاع سوریه در آن حضور داشتند. مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرد مرحله‌ای از ارتباط با سوریه آغاز شد.

یکی از دلایل اهمیت نشست چهارجانبه مسکو این است که انتظار می‌رود در این نشست درباره دیدار مولود چاووش اوغلو و فیصل مقداد، وزرای خارجه ترکیه و سوریه نیز گفتگو شود. منابع خبری درباره نشست چهارجانبه مسکو گزارش دادند انتظار می‌رود این مذاکرات که ماهیتی فنی دارد، امکان آغاز مذاکرات در سطح وزرای خارجه این چهار کشور را فراهم کند. در همین راستا، میخائیل بوگدانوف، نماینده ویژه رئیس‌ جمهوری روسیه در خاورمیانه و کشورهای آفریقایی در اظهاراتی گفت، او امیدوار است که وساطت روسیه منجر به دستیابی به یک هدف راهبردی بسیار مهم، یعنی عادی‌سازی روابط سوریه و ترکیه شود.

علاوه بر این، موضوع خروج نظامیان ترکیه از سوریه نیز محور دیگری است که در نشست مسکو درباره آن گفتگو شد. خبرگزاری رسمی سوریه، «سانا» در گزارشی خبر داد، هیئت اعزامی سوریه به ریاست «ایمن سوسان»، معاون وزیر خارجه، درباره پایان دادن به «حضور نظامی ترکیه در خاک سوریه و عدم دخالت در امور داخلی سوریه» رایزنی خواهد کرد.

ترکیه که از زمان آغاز بحران سوریه از حامیان اصلی و جدی معارضان سوریه بوده و سرنگونی نظام دمشق را پیگیری می‌کرد، از اواسط سال گذشته میلادی در چند نوبت اعلام کرد خواستار احیای روابط با دمشق است. دمشق احیای روابط با آنکارا را به خروج نظامیان ترکیه از شمال سوریه و پایان دادن به حمایت از گروه‌های معارض مشروط کرده بود. جمهوری اسلامی ایران با حمایت از موضع دولت سوریه و همچنین حمایت از حاکمیت این کشور، از احیای روابط سوریه با ترکیه استقبال کرده است. در همین راستا، علی اصغر خاجی، مشاور ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور ویژه سیاسی که در رأس هیأتی برای حضور در نشست چهارجانبه معاونان وزرای خارجه ایران، روسیه، سوریه و ترکیه به مسکو سفر کرده است، در دیدار با «ایمن سوسان» معاون وزیر خارجه سوریه ضمن استقبال از گشایش‌های موجود در روابط خارجی و تقویت ثبات و امنیت در سوریه، بر عزم جمهوری اسلامی ایران در تداوم حمایت از گفت‌وگوهای شکل گرفته برای حل و فصل سیاسی مسائل بین سوریه و ترکیه تأکید کرد.