تلاش روسیه برای احیای گروه تماس شانگهای -افغانستان

در حالی که صلاح الدین ربانی وزیر امور خارجه افغانستان قرار است امروز به روسیه سفر کند این کشور اعلام کرد احیای گروه تماس «سازمان همکاری شانگهای - افغانستان» یک اقدام معقول و مناسب برای حمایت از دولت کابل خواهد بود.

سفارت روسیه با تایید سفر ربانی به مسکو اعلام کرد روسیه حمایت همیشگی خود را از خط مشی کابل در راستای توسعه همکاری ها با سازمان همکاری شانگهای ادامه خواهد داد .

مسکو از دیر باز با تقویت احزاب  مورد حمایت خود در عرصه سیاسی افغانستان  حضور داشته و با کودتا نیز اقدام به تغییر دولت در افغانستان کرده است .علاوه براین ، حمله ارتش سرخ شوروی به افغانستان و اشغال این کشور در اواخر دهه 70 میلادی بیش از پیش روسیه را در نزد افکار عمومی افغانستان منفور کرد.

از اینرو هیچ زمینه ای برای بازگشت مجدد روسیه به افغانستان برای حضور در عرصه سیاسی این کشور وجود ندارد .به گونه ای که مسکو اخیرا تلاش کرد از طریق طالبان و همکاری با این گروه زمینه حضور خود را در افغانستان فراهم کند که با واکنش تند و مخالفت گسترده در این کشور روبرو شد .

تا سه سال اخیر و اعلام حضور گروه تروریستی داعش در افغانستان ، روسیه در مورد تحولات این کشور چندان حساس نبود و رغبتی هم برای حضور در افغانستان نشان نمی داد زیرا استقبالی  از آن در افغانستان صورت نمی گرفت.اما با اعلام حضور داعش در افغانستان و تهدیدات امنیتی که متوجه حوزه امنیتی روسیه در آسیای مرکزی و قفقاز شده این فرصت را برای روسیه فراهم کرده است تا در امور افغانستان فعال شود. 

 هر چند روسیه امیدوار است از سوی برخی جریانهای وابسته به احزاب منسوخ شده خلقی و پرچمی در افغانستان نفوذ کند اما ترجیح داده است از طریق همکاری با طالبان نیز به کسب اطلاعات بپردازد.برگزاری نشست اخیر مسکو در مورد افغانستان با حضور چین و پاکستان نشان داد که دولت روسیه برای اعمال نفوذ در افغانستان جدی است . اما ورود روسیه به افغانستان از طریق پنجره پاکستان نمی تواند به حضور روسیه در افغانستان کمک کند. زیرا پاکستان نیز از موقعیت خوبی در افغانستان برخوردار نیست و همکاری مسکو و اسلام آباد با مخالفتهای گسترده در افغانستان روبرو شده است .

در چنین فضایی، روسیه درصدد است ازطریق سازمان همکاری شانگهای  شانس خود را برای ورود مجدد به تحولات  افغانستان امتحان کند.علاوه براین ،مسکو می کوشد با باز کردن پای سازمان شانگهای به افغانستان تحت عنوان گروه تماس این سازمان و افغانستان ،شانگهای را نیز در برابر ناتو در افغانستان قرار دهد.زیرا کشورهای حوزه شانگهای در مورد تهدیدات امنیتی ناشی از حضور گروه تروریستی داعش در افغانستان به شدت ابراز نگرانی می کنند  و روسیه درصدد است به جای اینکه یک جانبه و یا با کمک چین در امور افغانستان وارد شود با سازمان شانگهای وارد همکاری های امنیتی با افغانستان شود .

روسیه امیدوار است ورود سازمان شانگهای به تحولات افغانستان از حساسیتهای دولت و جریانهای مختلف در افغانستان در مورد حضور مجدد روسیه در افغانستان و احتمالا تقویت جریانها و احزاب مارکسیستی و کمونیستی در این کشور بکاهد .