ایران و اروپا ؛ گفتمان درباره حقوق بشر
هیات قضایی و حقوق بشری ایران در ادامه هفتمین دور از گفت وگوهای حقوق بشری دو جانبه ایران و سوئیس، با مقام های سوئیس در این باره گفت وگو کرد.
به گزارش ستاد حقوق بشر قوه قضائیه ایران، «کاظم غریب آبادی»، معاون امور بین الملل دبیر ستاد حقوق بشر و رئیس هیات ایرانی، روز سه شنبه در این دیدارها که در برن، پایتخت سوئیس برگزار شد، استقلال قوه قضائیه را مهمترین تضمین برای اجرای عدالت برشمرد و با اشاره به نظام مجازات‌ها در ایران، درباره قانون محور بودن همه مجازات‌های صادره توسط قضات ایرانی توضیحاتی را ارائه کرد.
معاون امور بین الملل دبیر ستاد حقوق بشرایران همچنین باحضوردردادگاه کانتون سولوترنCantonSolothurn، با رئیس دیوان عالی کانتون سولوترن دیدار و گفت وگو کرد.
ایران همواره از تعامل و همکاری در حوزه حقوق بشر با دیگر کشورها استقبال کرده است. براین اساس گفت وگوهای سیاسی، منطقه‌ای و حقوق بشری و قضایی ایران و سوئیس از دو سال پیش درچارچوب نقشه راه توافق شده میان رئیسان جمهوری دو کشور، انجام می‌شود. مشابه این گفت و گوها چند ماه قبل بین ایران و ایتالیا نیز برگزار شد .
جامعه اروپایی توجه ویژه‌ای به گفت وگوهای حقوق بشری با ایران از خود نشان می دهد اما چالشی که در این زمینه وجود دارد این است که موضوع حقوق بشر در دنیای غرب، ابزاری برای تهدید و فشار بر دیگر کشورها شده است.
حقوق بشر را نمی توان یکجانبه و بر اساس نظرات شخصی یا یک جامعه نگاه کرد، بلکه هر فرهنگ و آیینی بر اساس آموزه ها، ساختارهای فرهنگی و اجتماعی، دین و مذهب، حقوق بشر را تعریف می کند ؛ لذا برخی از مسائل حقوق بشری که اکنون در غرب پیاده می شود، با از ارزش های انسانی، اخلاقی، مذهبی و الهی مغایرت دارد.
در سیاست حقوق بشری ایران احترام متقابل به تنوع فرهنگی و ادیان الهی، اجتناب از تقابل، استانداردهای دوگانه و سیاست زدگی مورد تاکید قرار گرفته است . درهمین خصوص رئیس نهاد حقوق بشر اروپا می گوید حقوق بشر از ایران شکل گرفته و منشور حقوق بشر نیز به عنوان میراث فرهنگی جهان نشات گرفته از مهد تمدنی است.
«مورتن کی روم» Morten Kjaerum رئیس نهاد حقوق بشر اروپا در نشست تخصصی «صیانت از میراث و فرهنگ جهانی از منظر نظام بین المللی حقوق بشر» که اخیرا"درشهر شیرازبرگزارشد ،گفت :
" همه جهان باید بداند حقوق بشر محصول تفکر غرب نیست زیرا شیراز جایی است که در 2500 سال قبل، برده داری در آن نقض و از برخورد خشونت آمیز با زندانیان جلوگیری شد و به زنان نیز به عنوان نیمی از اجتماع، حقوق اجتماعی و برابر با مردان تعلق گرفت."
بی تردید در فرهنگ ها و باورهای دینی و اخلاقی در جوامع اسلامی تفاوت هایی وجود داردکه البته این تفاوت ها به معنای آن نیست که در قوانین حقوقی و مدنی اسلام به مفاهیم و موازین حقوق بشری و آزادی های اساسی توجه نمی شود.
دراصل ۱۹ قانون اساسی ایران تصریح شده است:
«مردم ایران از هر قوم و قبیله که باشند ازحقوق مساوی برخوردارند و رنگ، نژاد، زبان و مانند اینها سبب امتیاز نخواهد شد». همین اصل در ماده ۳ اعلامیه حقوق بشر تصریح شده و این ماده می گوید هرکس حق زندگی، آزادی و امنیت شخصی دارد.
جمهوری اسلامی ایران معتقد است که باید درزمینه ارتقای حقوق بشر تلاش کرد ؛ اما تاکید دارد که حقوق بشرنباید از سوی کشور هایی که صلاحیت ندارند به ابزاری برای پیشبرد مقاصد سیاسی مدعیان حقوق بشر تبدیل شود .
بدیهی است حقوق بشر وقتی می تواند در خدمت ارتقاء ارزشهای بنیادین انسانی همچون برابری و عدالت قرار گیرد که ازاعمال استانداردهای دوگانه و سیاست زدگی به دور بماند.
بسیاری ازموارد نقض حقوق بشر در کشورهای غربی اتفاق می افتد که با تبلیغات گسترده رسانه ای به عنوان ارزش معرفی می شودو از آن ها به عنوان رعایت حقوق بشر و آزادی نام برده می شود و جمهوری اسلامی ایران اشکالات اساسی به این موضوع در اروپا دارد.بنابراین گفت و گو درباره مباحث حقوق بشری بین ایران و اروپا اتفاق خوبی است اما اگر قرار است مذاکرات حقوق بشری انجام شود، چنین مذاکره ای یک طرفه و به شکل شاکی و متهم برگزار نخواهد شد.