شکاف های درونی کنگره امریکا در مورد برجام

با تصمیم دونالد ترامپ ، رییس جمهوری امریکا ، آینده پایبندی این کشور به توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 موسوم به برجام در اختیار کنگره قرار گرفته است .

دونالد ترامپ روز جمعه با وجود گزارش های متعدد آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر پایبندی ایران به برجام ، از اعلام تائید مجدد امریکا در خصوص برجام سر باز زد و موضوع را به کنگره ارجاع داد . براساس " قانون بررسی توافق هسته ای " اکنون کنگره 60 روز وقت دارد تا در مورد تحریم های هسته ای تعلیق شده علیه ایران تصمیم گیری نماید . در صورت اقدام کنگره مبنی بر لغو این تعلیق ها ، توافق هسته ای برجام توسط امریکا نابود خواهد شد . 

البته از هم اکنون روشن شده است که در داخل کنگره امریکا در مورد نحوه مواجه با برجام اختلاف نظر های عمیق وجود دارد . اقلیت دموکرات در هر دو مجلس نمایندگان و سنا با رویکرد ضد برجامی ترامپ به شده مخالف هستند و احتمالا به طرح هایی که آینده برجام را به مخاطره افکند ، رای نخواهند داد .

نانسی پلوسی (Nancy Pelosi) رهبر اقلیت دموکرات مجلس نماینده آمریکا می گوید : اقدام ترامپ درباره برجام اشتباهی بزرگ بود چرا که ایران به برجام پایبند بوده است.

جمهوریخواهان در سنا برای تصویب طرح های جدید ضد برجامی و ضد ایرانی به حداقل 60 رای نیاز دارند ؛ در حالی که تعداد کرسی های آنان در این مجلس 52 صندلی است و بدون همراهی حداقل 8 سناتور دموکرات یا مستقل ، ترامپ و متحدان جمهوریخواهان کاخ سفید در کنگره راه به جایی نخواهند برد . 

این در حالی است که در داخل حزب جمهوریخواه نیز اختلافاتی بروز کرده است . برخی از عمده ترین دشمنان برجام در کنگره ، افرادی همچون «اد رویس» (Ed Royce) و «باب کورکر» (Bob Corker)، روسای کمیته های روابط خارجی مجلس نمایندگان و سنا رسما با خروج امریکا از برجام مخالفت کرده اند . حتی سناتور «تام کاتن» (Tom Cotton) که به مواضع به شدت ضد ایرانی شهرت دارد ، خروج امریکا از برجام را در حال حاضر مغایر با منافع ملی این کشور عنوان کرده است . البته این گروه در تلاش هستند با تصویب طرح هایی در کنگره ، بر دردسر ایجاد شده توسط ترامپ غلبه کنند.

به عنوان مثال پیش بینی می شود طرحی در کنگره به رای گذاشته شود با تغییر در قانون مصوب سال 2015 ، ارائه گزارش کاخ سفید به کنگره در خصوص میزان پایبندی ایران به برجام را از 90 روز به 180 روز افزایش دهند . همچنین باب کورکر و تام کاتن قصد دارند شروطی را به برجام اضافه نمایند از جمله این که زمان گریز هسته ای ایران به بیش از یک سال افزایش یابد و برخی از محدودیت های اعمال شده بر ایران بر اساس برجام بعد از پایان مدت 10 ساله به شکل دائمی در آید . با این حال ، این که مصوب کنگره امریکا برای طرف های مذاکراتی برجام لازم الاجرا باشد و مورد پذیرش قرار گیرد ، تردید های جدی وجود دارد . 

به هر حال ، آن چه مسلم است این که جمهوریخواهان حاکم بر کنگره قصد دارند اقداماتی علیه برجام انجام دهند ، اما با توجه به اجماع جهانی به نفع برجام و شکاف های عمیق داخلی در امریکا ، رسیدن به چنین هدفی چندان آسان به نظر نمی رسد .